Gwałtowna burza i towarzyszące jej porywy wiatru wraz z intensywnymi opadami potrafią wyrządzić wiele szkód. Do ujarzmienia tych sił "trochę" nam brakuje, niemniej nie jesteśmy całkowicie bezbronni.
Burza - zjawisko fascynujące i niebezpieczne jednocześnie. By wyjść ze spotkania z tym żywiołem bez szwanku, należy poczynić odpowiednie przygotowania. Śledzenie alertów RCB to dopiero początek. Warto wiedzieć, gdzie jest burza, a w tym celu pomogą nam narzędzia dostępne w internecie. Ale to nadal za mało.
Nadchodzi burza, więc trzeba działać błyskawicznie
Szczyt sezonu burzowego w Polsce przypada na lato. W okresie od czerwca do sierpnia 2023 roku, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) zanotował ponad 460 burz na różnych stacjach w kraju. Wyładowania atmosferyczne są poważnym zagrożeniem nie tylko dla zdrowia i życia ludzi, ale mogą również uszkodzić sprzęt, instalacje elektryczne oraz prowadzić do wybuchu pożarów.
Zdaniem eksperta z firmy Eaton, skuteczne zabezpieczenie budynku przed uderzeniem pioruna wymaga więcej niż tylko wyjęcia wtyczki z gniazdka. Burze stają się bardziej intensywne i nagłe. Moc jednego pioruna może osiągnąć nawet 100 milionów woltów, co jest około 435 tysięcy razy więcej niż napięcie w standardowym gniazdku elektrycznym (230 woltów). Chociaż wyładowanie trwa tylko ułamki sekundy, jego skutki mogą być bardzo poważne i kosztowne. Zagrożenie dotyczy nie tylko urządzeń w budynku, który bezpośrednio został trafiony przez piorun, ale także tych znajdujących się w promieniu do 2 km.
– Zamknięcie okna i wyjęcie wtyczek z gniazdka to pierwsze, co przychodzi na myśl podczas burzy. To dobry nawyk, jednak trzeba mieć na uwadze, że nie zawsze w takich momentach ktoś jest w domu, aby odłączyć cały sprzęt elektroniczny od zasilania. Problemem jest również zabudowany sprzęt AGD, przez który dostęp do gniazdka może być utrudniony. Piorun może uderzyć także w urządzenia zamontowane na stałe jak anteny telewizyjne, domofony czy systemy alarmowe i grzewcze. Dlatego tak ważna jest ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa – wskazuje Bartłomiej Jaworski, Senior Product Manager w firmie Eaton.
Zgodnie z polskim prawem, budynki muszą być wyposażone w instalacje chroniące przed wyładowaniami atmosferycznymi. Piorunochron, czyli instalacja odgromowa, to podstawowy element zabezpieczenia budynku przed skutkami burz. Jego zadaniem jest przekierowanie energii pioruna do ziemi, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń sprzętu i samego budynku. Dodatkowo, dla większego bezpieczeństwa, warto zainstalować ograniczniki przepięć, które chronią instalację elektryczną poprzez obniżenie napięcia do bezpiecznego poziomu.
Najczęściej stosowane w ochronie przed wyładowaniami atmosferycznymi są ograniczniki klasy I, II oraz III. Ograniczniki klasy I montuje się w miejscu złącza lub w głównej rozdzielnicy elektrycznej i są one zaprojektowane do ochrony budynków przed bezpośrednimi uderzeniami piorunów. Ograniczniki klasy II znajdują zastosowanie w podrozdzielniach i służą do ochrony przed wyładowaniami pośrednimi. Z kolei ograniczniki klasy III, takie jak listwy przeciwprzepięciowe, są przeznaczone do bezpośredniego podłączenia do gniazda elektrycznego, aby chronić poszczególne urządzenia, takie jak routery czy smart TV, przed przepięciami.
– Konsekwencje uderzenia jednego pioruna w niezabezpieczony budynek mogą być naprawdę dotkliwe, a w skrajnych przypadkach powodować pożar. Pierwszą i najważniejszą warstwą zabezpieczeń są ograniczniki zainstalowane w rozdzielnicy głównej budynku – to one tak naprawdę chronią sprzęt oraz dom przed niebezpieczeństwem. Natomiast listwy przeciwprzepięciowe powinny pełnić funkcję tłumienia obniżonego już wcześniej napięcia – podkreśla Bartłomiej Jaworski.
Bezpieczeństwo tylko "w rękach" specjalistów
Silne burze mogą prowadzić do zaników zasilania, a nawet krótkotrwałe skoki napięcia mogą uszkodzić delikatny sprzęt elektroniczny. Warto zatem rozważyć zakup dodatkowych zabezpieczeń, takich jak zasilacz UPS, który podtrzyma pracę urządzeń podczas krótkich przerw w dostawie prądu. Zasilacze UPS dostępne są w różnych typach, każdy z nich oferuje różne poziomy ochrony.
Zasilacze UPS typu standby lub off-line zapewniają ochronę przeciwprzepięciową i w przypadku zaniku zasilania automatycznie przełączają się na tryb bateryjny, co jest idealne dla urządzeń takich jak monitory LED, modemy czy routery. Natomiast zasilacze UPS typu line-interactive są wyposażone w funkcję regulacji napięcia sieciowego, co pomaga neutralizować zakłócenia w zasilaniu. Są one szczególnie przydatne w ochronie komputerów PC i innych wrażliwych urządzeń elektronicznych, zapewniając stabilność i bezpieczeństwo pracy.
– Warto mieć na uwadze, że montaż wszystkich elementów instalacji odgromowej i ograniczników przepięć powinien zostać wykonany przez uprawnionych specjalistów. Nieodpowiednio dobrane i zainstalowane elementy ochrony przed wyładowaniami mogą nie tylko być nieskuteczne, ale także prowadzić do większego niebezpieczeństwa. Nie można zapominać również o konieczności systematycznej kontroli tych instalacji, która powinna się odbywać co najmniej raz na 5 lat – podsumowuje Bartłomiej Jaworski.
Źródło: informacja prasowa
Komentarze
1Może jakieś konkretne przykłady tych ograniczników od Eatona?