Chińska rakieta Long March 5B w niekontrolowany sposób uderzyła w Ziemię

W sobotni wieczór niebo nad malezyjskim miastem Kuching zaskoczyło obserwatorów fantastycznym pokazem spadających meteorytów.

Szybko okazało się, że zjawisko powstaje podobnie jak perseidy, ale płonącym kosmicznym śmieciem jest 25- tonowy korpus chińskiej rakiety Długi Marsz 5B. Dlaczego tylko według Chińczyków nie jest to katastrofa?

Dlaczego chińska rakieta Long March 5B spowodowała zagrożenie?

Pomysł recyklingu kosmicznych odpadów w ziemskiej atmoferze, gdzie dochodzi do ich spalenia, jest powszechnie praktykowanym rozwiązem. Rakiety nośne po wystrzeleniu ładunku nie osiągają orbity ziemskiej. Odłączają się  od statku kosmicznego wcześniej i  nie pozostają bez kontroli. Nadal są sterowanle, aby ich utylizacja przebiegała w bezpieczny sposób. Coraz częściej celem staje się ich przechwycenie w jak najlepszym stanie, aby można było ponownie wykorzystać.

W przypadku rakiety Long March 5B przebiegało to zupełnie inaczej. Podczas startu pierwszy stopień rakiety osiągnął prędkość orbitalną i krążył wokół Ziemi pozbawiony zasilania. W takiej sytuacji nie ma mowy o jakimkolwiek sterowaniu. Można śledzić trajektorię lotu takiego obiektu, ale poza kontrolą pozostaje moment, w którym wejdzie on w atmosferę oraz obszar, na którego powierzchni rozbiją się szczątki.

W ten sposób nie zachowano standardów bezpieczeństwa dla lotów kosmicznych.  Szanse, że spowodują one zagrożenie dla  postronnego człowieka powinny wynosić 1:10 000. W przypadku rakiety Long March 5B były one dużo wyższe. W obliczu jej ponownego wejścia w atmosferę Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego wydała ostrzeżenie praktycznie dla wszystkich państw basenu Morza Śródziemnego, a o realnym zagrożeniu można było mówić w przypadku 88% populacji.

Gdzie spadły szczątki chińskiej rakiety Long March 5B?

Obserwacje trajektorii rakiety trwały od kilku dni ale pewność, że wejdzie ona w atmosferę akurat nad obszarem Malajów, zdobyto praktycznie minuty przed zdarzeniem.

Monitoring trajektori lotu chińskiej rakiety Long March 5B. Na czerwono oznaczono prognozę momentu wejścia obiektu w atmosferę z godziny 16:51 UTC, z uwzględnieniem pomyłki o +/- 1 minutę. Różowym kolorem oznaczono miejscowość Kunchi, skąd pochodziły dane od postronnych obserwatorów z godziny 17:00 UTC, Źródło: Aerospace

Brak komunikacji ze strony chińskiej i przekonanie, że nie ma ona kontroli nad wysłanym w kosmos obiektem, spowodowało alert na ogromną skalę.

Chińczycy odpowiedzieli dopiero po fakcie:

Wrak ostatniego etapu rakiety nośnej Long March 5B Yao-3 ponownie wszedł w atmosferę. Według monitoringu i analiz, około godziny 0:55 31 lipca 2022 r. [16:55, 30 lipca 2022 r. UTC, przyp. red.] wrak ostatniego etapu rakiety Long March 5B, rakieta nośna Yao-3, ponownie weszła w atmosferę i spadała w obszarze morskim na 119,0° długości geograficznej wschodniej i 9,1° szerokości geograficznej północnej. Większa część urządzenia uległa ablacji i zniszczeniu podczas ponownego wejścia w atmosferę.

- przekazała Chińska Agencja Kosmiczna w serwisie społecznościowym Weibo.

Wskazane współrzędne to otwarty ocean, a najbliższe wybrzeże należy do filipińskiej wyspy Palawan. Nie ma doniesień o jakichkolwiek zniszczeniach, ale w oświadczeniu Chińczyków brakuje kilku istotnych informacji. Nie mieli oni kontroli nad swoim obiektem, a taki olbrzym, jak korpus rakiety Long March 5B nie spali się całkowicie po wejściu w atmosferę.

Należy szacować, że około 20% - 40% jego masy trafi na powierzchnię planety, a wpadając do oceanu stanowi zagrożenie. Szczątki korpusu rakiety mogą spowodować katastrofę na wybrzeżach i są niebezpieczne dla jednostek pływających. Awaria kontenerowca, pełnego paliwa lub chemikaliów, może mieć bardzo drastyczne skutki.

Skoro nikt nie ucierpiał, to na czym polega problem?

Ogromnym problemem jest brak komunikacji strony chińskiej w kwestii jej wycieczek kosmicznych.

Chińska Republika Ludowa (ChRL) nie udostępniła konkretnych informacji o trajektorii, gdy ich rakieta Long March 5B spadła z powrotem na Ziemię. Wszystkie kraje wykonujące loty kosmiczne powinny postępować zgodnie z ustalonymi najlepszymi praktykami i wnieść swój wkład w udostępnianie tego typu informacji z wyprzedzeniem, aby umożliwić wiarygodne prognozy potencjalnego ryzyka uderzenia gruzu, szczególnie w przypadku pojazdów ciężarowych, takich jak Long March 5B, które niosą ze sobą znaczne ryzyko utraty życia i mienia. Takie postępowanie ma kluczowe znaczenie dla odpowiedzialnego wykorzystania przestrzeni kosmicznej i zapewnienia bezpieczeństwa ludzi na Ziemi.

- czytamy w oświadczeniu administracji NASA.

Tymczasem ponowne zejście rakiety Long March 5B mogło odbyć się w bezpieczny sposób.

na pokładzie powinno pozostać trochę paliwa, aby ponowne wejście rakiety w atmosferę mogło być kontrolowane

– powiedział Darren McKnight, pracownik amerykańskiej firmy Leo Labs, monitorującej kosmiczny ruch lotniczy, komentując obecność rakiety Long March 5B na orbicie.

Tego Chińczycy zaniedbali i to po raz trzeci w historii lotów z udziałem rakiet Long March 5B:

• W maju 2020 r. fragment korpusu chińskiej rakiety wszedł w atmosferę nad Afryką Zachodnią i rozbił się na Wybrzeżu Kości Słoniowej.
• W kwietniu 2021 roku szczątki chińskiej rakiety weszły ponownie w atmosferę nad Półwyspem  Arabskim i zatonęły w Oceanie Indyjskim. 

Po raz czwarty rakiety Long March 5B w kosmosie możemy spodziewać się już tej jesieni i trudno oczekiwać, że jej powrót będzie mniej nerwowy.

W ten sposób Chiński Program Kosmiczny jest problemem dla całego świata, zainteresowanego eksploracją przestrzeni kosmicznej. Państwo Środka nie działa w sposób przejrzysty i rzetelnie pracuje na pozycję groźnego dla wszystkich kosmicznego śmieciarza.

Źródła: Space.com, NASA, Twitter, US Space Command, Weibo, Aerospace