22 lata stron WWW

Dokładnie 22 lata temu, 30 kwietnia 1993 roku, Europejska Organizacja Badań Jądrowych CERN udostępniła bezpłatnie dla wszystkich swój system informacyjny World Wide Web. 

Technologie URL, HTTP i HTML zostały zaprojektowane przez Tima Bernersa-Lee na początku lat 90. ubiegłego wieku, a celem kompletującego je systemu WWW było zbieranie zasobów ludzkiej wiedzy. Początkowo jednak „sieć” miała łączyć jedynie pracowników konkretnego projektu. Widząc drzemiący w World Wide Web potencjał, CERN zdecydował się jednak na udostępnienie systemu całemu światu. Gdyby organizacja podjęła wtedy inną decyzję, to co postrzegamy dziś jako Internet, prawdopodobnie by nie istniało. Nie byłoby Google, nie byłoby YouTube’a, nie byłoby Steama, nie byłoby Facebooka, …no i Benchmarka też by nie było.

Wszystko zaczęło się pod koniec lat 80. XX wieku, kiedy to w głowie Bernersa-Lee zrodziła się koncepcja systemu zarządzania informacjami, w którym poszczególne rekordy byłyby ze sobą połączone za pomocą hiperłączy. Teraz jest to dla nas czymś naturalnym, ale w momencie swojego startu World Wide Web był pierwszym systemem zdolnym do osiągnięcia tego rodzaju powiązań na tak dużą skalę. Przed hipertekstem wszystko, co istniało, było jedynie możliwą do przeszukania bazą danych, w której nie było opcji przeskakiwania pomiędzy stronami i rekordami. Wyobraźcie sobie, na przykład, Wikipedię bez linków.

Tim Berners-Lee / Reuters

Kolejnym ważnym krokiem było utworzenie UDI (universal document identifier), który z czasem przerodził się w URL (uniform resource lokator) i URI (uniform resource identifier). Podstawowym celem, jaki przyświecał Bernersowi-Lee, było utworzenie jednolitego, globalnego formatu, który może być wykorzystywany do opisu lub lokalizacji dowolnego zasobu w sieci, niezależnie od tego, kto jest jego właścicielem, na jakim serwerze się znajduje i z jakiego protokołu sieciowego korzysta (HTTP, FTP). Wreszcie HTTP (Hypertext Transfer Protocol). Jest to protokół, za pomocą którego przesyła się żądania udostępnienia dokumentów WWW oraz informacje o kliknięciu odnośnika i z formularzy. Berners-Lee stworzył HTML i URL, ale tylko dzięki HTTP udało się to wszystko połączyć w całość.

Tim Berners-Lee stworzył też pierwszą stronę WWW – http://info.cern.ch – będącą informatorem na temat tej technologii (patrz: screen powyżej), serwer HTTPD, na którym mógł ją umieścić oraz kliencką przeglądarkę nazwaną po prostu WorldWideWeb (z czasem nazwę zmieniono na Nexus), dzięki której każdy mógł tę stronę odwiedzić. Co było dalej? Zaledwie rok później Tim Berners-Lee opuścił CERN i z pomocą DARPA, w instytucie MIT, założył World Wide Web Consortium (W3C). Organizacja zajmuje się ustanawianiem standardów związanych z technologią WWW. 

Oś czasu:

• marzec 1989: Tim Berners-Lee kończy i prezentuje pierwszą wersję projektu World Wide Web.
• 1990: pierwsza strona WWW trafia na serwer komputera NeXT Tima Bernersa-Lee.

• sierpień 1991: premiera przeglądarki WorldWideWeb (później Nexus).
• październik 1991: Linus Torvalds udostępnia publicznie pierwszą wersję jądra Linux. To tak naprawdę początek sieciowych serwerów.
• kwiecień 1993: CERN udostępnia bezpłatnie dla wszystkich swój system informacyjny World Wide Web.
• wrzesień 1993: premiera przeglądarki Mosaic. Jako pierwsza umożliwiała równoczesne wyświetlanie tekstu i obrazów. Była dostępna na systemy Windows i Macintosh.

• marzec 1994: powstaje Yahoo!, którego celem jest uporządkowanie treści w Internecie według kategorii.
• kwiecień 1994: w sieci debiutuje WebCrawler – pierwsza wyszukiwarka typu full-text serach (wyszukiwanie pełnotekstowe). W momencie premiery gromadziła dane z 4 tysięcy stron.

• październik 1994: premiera przeglądarki Netscape, która szybko przejęła 90 proc. rynku.
• październik 1994: założono World Wide Web Consortium (W3C).
• 1995: firma Sun Microsystems udostępnia pierwszą publiczną wersję obiektowego języka programowania Java.
• marzec 1995: WikiWikiWeb staje się pierwszą stroną, którą mogą edytować użytkownicy.
• wrzesień 1995: narodziny internetowego serwisu aukcyjnego eBay (wtedy: AuctionWeb).
• wrzesień 1995: premiera Netscape Navigator 2.0. Przeglądarka obsługiwała LiveScript (później: JavaScript).

• październik 1995: Amazon.com, 3 miesiące po starcie, ogłasza się „największym na świecie sprzedawcą książek” – miał w bazie ponad milion tytułów.
• 1996: początek dominacji przeglądarki Internet Explorer.
• grudzień 1996: W3C wydało oficjalną dokumentację CSS, Kaskadowe arkusze stylów, poziom 1.
• grudzień 1996: FutureSplash Animator zmienia się w Macromedia Flash 1.0 (które w 2005 roku zmienia się w Adobe Flash).
• styczeń 1997: W3C wydało pierwszą dokumentację HTML – HTML 3.2.
• 1997: debiutuje SixDegrees.com. To pierwszy udany portal społecznościowy, w którym ludzie mogą tworzyć profile i dodawać znajomych.
• styczeń 1998: Netscape otwiera open source’owy projekt Mozilla, który kilka lat później stworzy przeglądarkę Firefox.
• wrzesień 1998: debiutuje Google – firma założona przez Larry’ego Page’a i Sergey’a Brina – która z czasem stanie się internetowym gigantem.

• czerwiec 1999: Napster udostępnia usługę wymiany plików pomiędzy użytkownikami.
• sierpień 1999: Pyra Labs otwiera usługę Blogger – to jedna z pierwszych platform blogowych.
• kwiecień 2000: uruchomiony rok wcześniej PayPal przekracza granicę miliona aukcji na eBayu (to 70 proc. wszystkich aukcji na stronie).
• styczeń 2001: Jimmy Wales i Larry Sanger uruchamiają Wikipedię.

• kwiecień 2003: Apple uruchamia muzyczny sklep internetowy iTunes.
• maj 2003: premiera platformy WordPress.
• sierpień 2003: debiutuje Skype. Komunikator Niklasa Zennströma i Janusa Friisa na zawsze zmienia metody komunikacji w sieci.
• luty 2004: narodziny serwisu Flickr. Niektórzy uznają, że to początek tzw. Web 2.0.
• luty 2004: premiera portalu społecznościowego dla studentów – Thefacebook. Dziś to jedna z najczęściej odwiedzanych stron na świecie.

• listopad 2004: Mozilla udostępnia przeglądarkę Firefox 1.0.
• grudzień 2004: serwis Digg staje się pierwszym ważnym agregatorem treści w sieci.
• kwiecień 2005: w serwisie YouTube pojawia się pierwszy filmik: „Me at the zoo”.

• 2005: termin Web 2.0 oficjalnie wchodzi do użytku. Służy do określania stron, w których nie tylko strona oferuje treści użytkownikom, ale też na odwrót.
• 2006: Amazon uruchamia chmurową przestrzeń na dane – Cloud Storage.
• lipiec 2006: premiera Twittera, który spopularyzował tzw. mikroblogowanie.

• wrzesień 2006: Facebook otwiera się na wszystkich chętnych użytkowników.
• lipiec 2007: Apple, wraz z premierą iPhone’a, przenosi WWW na małe ekrany.
• styczeń 2008: początek standardu HTML5, który likwiduje wiele ograniczeń poprzedników.
• lipiec 2008: Google ma w bazie 3 biliony adresów URL.
• lipiec 2008: Apple uruchamia internetową platformę z aplikacjami – App Store.
• wrzesień 2008: Google uruchamia przeglądarkę Chrome, która szybko staje do walki z liderami rynku.
• 2009: Microsoft uruchamia wyszukiwarkę Bing.
• 2012: 66 proc. internautów korzysta z Facebooka.
• 2014: 45 proc. internautów w wieku 18-29 przyznaje, że Internet ma wpływ na ich związki.

Dziś, 22 lata później, World Wide Web stoi właściwie u podstaw naszego życia.

Źródło: ExtremeTech, CERN, Wikipedia, TechSpot, Google, Telegraph, PEWInternet, Udger, lpost, inf. własna