To pytanie spędza sen z powiek wielu potencjalnych nabywców HDTV. Co wybrać: czy lepszy będzie telewizor plazmowy, czy LCD?
150-calowa plazma na targach CES 2008
Kiedy zastanawiamy się nad zakupem cienkiego telewizora z płaskim ekranem, częściej decydujemy się na ekran LCD. Tymczasem to plazmy są oryginalnymi płaskimi panelami, zaprezentowanymi już ponad dekadę temu. Od tego czasu telewizory te przeszły mnóstwo usprawnień i udoskonaleń, dzięki czemu obecnie oferują najlepszą jakość obrazu.
Telewizor plazmowy tworzy obraz w dość skomplikowany sposób. Zasada jego działania polega na doprowadzeniu mieszaniny gazów (przede wszystkim ksenonu i neonu) zamkniętych w niewielkich komorach do stanu plazmy. Kolejno zjonizowane gazy zaczynają emitować fotony światła ultrafioletowego, które padając na luminofor pobudzają go do emisji światła widzialnego, odpowiedniego dla danego koloru luminoforu. Co ważne, nowoczesne HDTV wykorzystują do podświetlania plazmę, dzięki czemu udało się uzyskać płaską konstrukcję.
Budowa każdego piksela, który wyświetlany jest na ekranie plazmowym, jest stosunkowo prosta. Piksele są złożone z trzech identycznych komórek, w których znajduje się kilka łatwo jonizujących gazów – te różnią się pomiędzy sobą wyłącznie kolorem świecenia zastosowanego w nich luminoforu. W każdej komórce znajdziemy trzy elektrody: dwie z nich to elektrody zasilające (pomiędzy nimi przebiega wyładowanie elektryczne, które zmienia gaz w emitującą ultrafiolet plazmę), a trzecia elektroda adresuje wyładowania. Oznacza to, że przyłożony do niej potencjał elektryczny wywołuje rozpoczęcie wyładowania pomiędzy elektrodami zasilającymi. Natomiast emitowany przez plazmę ultrafiolet powoduje, że luminofor świeci. Wygaszenie wyładowania odbywa się zaś wtedy, gdy zasilanie zostanie przerwane. Ma to miejsce wtedy, gdy napięcie od jednej z elektrod zasilających zostanie odłączone.
Najnowsze telewizory plazmowe oferują jaśniejsze i bardzo żywe kolory niż te, jakie mogliśmy znaleźć w starszych modelach. Podobnie jak typowe wyświetlacze CRT, plazmy oferują obraz w niezmienionej postaci, niezależnie od kąta widoczności. Aby uzyskać najlepszy obraz nie musisz więc zasiadać na wprost ekranu, jak ma to miejsce w przypadku LCD.
Znakomita jakość obrazu, niezależnie od kąta patrzenia
Trzeba wiedzieć, że trwałość ekranu plazmowego jest ograniczona. Luminofor ulega bowiem degradacji z powodu promieniowania ultrafioletowego, które służy do emisji światła. Trwałość ta jest określana jako czas użytkowania telewizora, gdy jasność spadnie co najmniej o połowę. Niemniej jednak obecnie sprzedawane modele wytrzymują 70 000 – 100 000 godz. użytkowania, co daje nam odpowiednio 24 i 34 lata pracy po 8 godzin dziennie. Tak więc do tego czasu zdążymy już pewnie zmienić telewizor. I to nie raz.
Kolejna istotna cecha telewizorów plazmowych to fakt, że nie smużą. Plazmy, jak przystało na prawowitych następców telewizorów kineskopowych, mają kilka parametrach identycznych jak ich dziadkowie. Zalicza się do nich także czas reakcji, który w wypadku plazmy wynosi ok. 0,001 ms. Dzięki temu bez najmniejszych obaw możemy oglądać dynamiczne sceny akcji z filmów sensacyjnych, podziwiać zawrotne prędkości wystrzeliwanych kul i pędzonych samochodów z gier komputerowych, czy też oglądać różne dyscypliny sportu. LCD takimi wynikami się niestety pochwalić nie mogą. Luminofor to również gwarancja lepszego faktycznego (nie-marketingowego) kontrastu niż w telewizorach LCD, jak i szerszej gamy kolorów. To również duża zaleta.
Plazmy zapewniają również lepsze odwzorowanie czerni. Wyświetlają obraz nie tylko bardziej nasycony, ale także potrafią zaoferować właśnie fantastyczną czerń. Telewizory Pioneera, wykorzystujące panele KURO, dostarczają tak cudowny kolor czarny, jakiego nie miałem okazji zobaczyć na żadnym innym HDTV, a zapewniam, że handlowcy z wrocławskiego marketu Saturn to już dla mnie niemal rodzina – spędziłem w jednym z marketów naprawdę dużo czasu na testowanie telewizorów LCD i plazmowych. Nie oznacza to jednak, że poziom czerni w LCD jest żenujący. Niektóre telewizory tego rodzaju wyświetlają bardzo dobrą czerń, ale tylko wtedy, gdy oglądamy obraz w optymalnej pozycji – siedząc centralnie przed ekranem. Wystarczy że spojrzymy na LCD pod kątem 20 stopni i już czerń (jak i inne barwy) będą przekłamane.
Wybierając telewizor plazmowy trzeba zwracać dużą uwagę na producenta. Najlepszymi firmami są wspomniany już Pioneer oraz Panasonic. Pioneer oferuje najlepsze pod względem jakości plazmy, ale są to także bardzo drogie urządzenia: za model 42-calowy trzeba zapłacić ok. 6500 zł. Natomiast Panasonic cechuje najlepszy stosunek ceny do jakości. Doskonały obraz uzyskamy już na modelu za ok. 3000 zł, który także będzie miał przekątną 42 cali. Dlatego polecam najczęściej plazmy Panasonica – na końcu akapitu znajdziecie kilka modeli wartych uwagi.
Efekt wypalania – na nowoczesnych plazmach dobrych producentów tego nie uświadczymy
Następnie muszę jeszcze wyjaśnić kwestię wypalania oraz zużycia energii. Są to, zdaniem wielu, najważniejsze wady telewizorów plazmowych i od pewnego czasu zdążyło narosnąć kilka mitów na forach internetowych, które warto obalić. Zacznijmy od prądożerności. Według wielu użytkowników plazmy zużywają o wiele więcej energii elektrycznej niż LCD. Dla przykładu, plazma o przekątnej 37 cali będzie potrzebowała ok. 260 W, podczas gdy taki sam LCD zużyje ok. 170 W. Mało kto jednak wie, że tyle energii pobierane jest wtedy, gdy cały ekran jest biały – wszystkie piksele świecą. Podczas normalnego użytkowania zużycie energii jest zatem znacznie mniejsze. Dlatego pobór mocy przez plazmę nie jest tak duży jak może się wydawać i możemy nawet zaryzykować twierdzenie, że jest porównywalny do tego z ekranów LCD.
Zostaje nam jeszcze wypalanie. Zjawisko to można już uznać za mit. Obecne badania wskazują na to, że nowoczesne telewizory plazmowe mogą wyświetlać statyczny obraz przez 48 godz. lub więcej i nie zanotujemy żadnych trwałych uszkodzeń ekranu. Niemniej jednak zaleca się, aby zakupiony dopiero co telewizor traktować ulgowo i przez pierwsze 100-200 godz. jego pracy wyświetlać obraz zakrywający całą powierzchnię ekranu (czyli unikać czarnych belek po bokach czy też na dole i górze), jak i korzystać z predefiniowanych ustawień producenta, jeśli chodzi o obraz (np. Kino, Normalny, TV) – na początku nie powinniśmy przesadzać z poziomem jasności.
Polecane modele:
- 37" Panasonic TH-37PV80P (do 2600 zł) – telewizor HD Ready o przekątnej 37 cali. Dobry stosunek ceny do jakości - Więcej informacji
- 42" Panasonic TH-42PV80P (do 2900 zł) – również HD Ready, ale większy, bo 42-calowy model. Tak samo jak powyższy, cechuje go znakomity stosunek ceny do jakości - Więcej informacji
- 42" Panasonic TH-42PY80P (do 3800 zł) – jeden z najnowszych telewizorów plazmowych Panasonica. Model Full HD, oferujący znakomite parametry techniczne. Cena nie jest wygórowana - Więcej informacji
