Oferty producentów pamięci są bogate w różnego rodzaju produkty. Wśród nich można znaleźć produkty począwszy od pamięci typowo na rynek OEM, gdzie liczy się tylko pojemność, przez produkty dla normalnych użytkowników gdzie liczą się także inne parametry, a skończywszy na modułach typowo dla overclockerów światowej sławy, u których liczy się każdy parametr, tylko nie cena. Na forach internetowych poleca się raczej te średniej jakości moduły pamięci, z uwagi na stosunek jakości do ceny. Jeżeli zaś chodzi o pojemność to wszystko jest wiadome – praktycznie im więcej, tym lepiej. Ale należy pamiętać o ograniczeniu się do 3,25GB przy systemach 32 bitowych. Ale czy opłaca się kupować pamięci o wyśrubowanych parametrach, a może wręcz przeciwnie – te o jak najsłabszych parametrach? Jak parametry typu taktowanie czy opóźnienia wpływają na wydajność w aplikacjach? Na te oraz inne pytania postaram się odpowiedzieć w recenzji. Zapraszam!
Platforma testowa:
- Procesor: AMD Athlon II X2 240
- Płyta główna: ASRock A785GXH/128M
- Pamięć RAM: G.SKILL PI 2x1GB 1000MHz CL5
- Karta graficzna: AMD/Ati Radeon HD 4200 (128MB sideport)
- Dysk twardy: WD WD3200AAKS
- Zasilacz: OCZ MODXSTREAM PRO 500W
- System operacyjny: Windows 7 32bit
Poszczególne testy będę wykonywał na szeregu różnych konfiguracji, opartych o wyżej wymienione moduły pamięci. W konfiguracjach będą się zmieniały taktowanie oraz opóźnienia modułów pamięci, natomiast taktowanie procesora będzie wynosiło 2,8GHz – operować będę jedynie na dzielnikach taktowania pamięci do szyny HTT. Pamięci pracowały w trybie dwukanałowym, co zwiększyło ich wydajność.
Poszczególne warianty wyglądają następująco:
- 400MHz; 6-6-6-18
- 400MHz; 5-5-5-15
- 400MHz; 4-4-4-12
- 533MHz; 6-6-6-18
- 533MHz; 5-5-5-15
- 533MHz; 4-4-4-12
- 667MHz; 6-6-6-18
- 667MHz; 5-5-5-15
- 667MHz; 4-4-4-12
- 800MHz; 6-6-6-18
- 800MHz; 5-5-5-15
- 800MHz; 4-4-4-12
- 1066MHz; 6-6-6-18
- 1066MHz; 5-5-5-15
Oczywiście wartości taktowań są taktowaniami nominalnymi, aby uzyskać taktowanie rzeczywiste, należy podzielić je przez dwa.
Programy:
3D Mark 2006
.jpg)
.png)
Wszystkie kombinacje okazały się tak samo wydajne – uzyskały około 530 punktów. W 3D marku ustawienia pamięci odgrywają bardzo małą rolę. Nie należy zwracać uwagi na małe wahania, ponieważ występują one zawsze.
7zip
.jpg)
.png)
Benchmark 7zip'a obrazujący szybkość kompresji oraz dekompresji, jak widać jest dosyć podatny na parametry pamięci RAM. W okolicach 800 – 1066MHz ograniczał go już prawdopodobnie procesor – wyniki się zwiększały w małym stopniu. Obecne są lekkie anomalie – na przykład pamięci taktowane 667MHz z opóźnieniami 5-5-5-15, są nieznacznie wydajniejsze od pamięci taktowanych 800MHz z opóźnieniami 4-4-4-12, ale z tym mamy do czynienia praktycznie w co drugim teście. Wzrost wydajności pomiędzy najgorszą konfiguracją (400MHz CL6), a najlepszą (1066MHz CL5) to 14%.
Cinebench R10
Cinebench jest bardzo mało podatny na taktowanie oraz timingi pamięci, choć widać, że wraz z teoretycznie lepszymi parametrami pamięci RAM, wyniki są coraz lepsze. Wzrost wydajności pomiędzy najgorszą konfiguracją, a najlepszą to zaledwie 4% w trybie xCPU oraz 5% w trybie 1CPU.
Everest
Benchmark w programie Everest obrazujący teoretyczną wydajność pamięci jest bardzo wyczulony na zmianę parametrów pamięci (ciężko jak by było inaczej :) ). We wszystkich testach, oprócz zapisu do pamięci wzrost wydajności bardzo duży w porównaniu do poprzednich programów. Jedynie w teście zapisu do pamięci, wzrost wydajności zatrzymał się w okolicy 7150MB/s przy 533MHz. Prawdopodobnie tu także procesor okazał się za wolny.
Fritz Chess Benchmark
.png)
Tu także mamy przypadek gdzie wydajność pamięci wpływa na wynik benchmarka, ale w małym stopniu. Często (w trzech na cztery przypadki) zdarza się, że konfiguracja z najwyższym opóźnieniem (CL6) jest mniej wydajna niż konfiguracja taktowana stopień niżej, ale za to z mniejszym opóźnieniem (CL5). Różnica między najwyższym wynikiem, a najniższym to 10%.
Super PI / mod 1.5 XS
.jpg)
.png)
Super PI to bardzo popularny benchmark szeroko wykorzystywany w różnego rodzajach pojedynkach Overclockerów. Nie od dziś wiadomo, że jest wyczulony na parametry pracy pamięci RAM. Nie inaczej jest teraz. Co prawda zmiany nie są aż tak duże jak w evereście, ale są zauważalne. Pomiędzy najlepszą, a najgorszą konfiguracją różnica sięga ponad 5 sekund. Dla rasowych overclockerów to bardzo dużo, gdyż liczy się każda setna sekunda.
WinRAR
.jpg)
.png)
WinRAR jest także podatny na wydajność pamięci. Wzrost wydajności nie jest w pełni liniowy – posiada „zadziory” informujące nas (podobnie jak w Fritz Chess Benchmarku) o większej wydajności mniejszego taktowania z mniejszymi opóźnień pamięci RAM nad większym taktowaniem, ale z dużymi opóźnieniami. Zyski z każdego podniesienia taktowania, lub obniżenia opóźnień są duże. Różnica między najwydajniejszą, a najmniej wydajną konfiguracją wynosi aż 70%.
x264 Benchmark
x264 benchmark jest mało podatny na zmiany parametrów pamięci. Wzrosty wydajności są małe (trochę większe można zaobserwować przy taktowaniu 400MHz, w trybie PASS1). Różnica między najwydajniejszą, a najmniej wydajną konfiguracją wynosi 17% w trybie PASS1 oraz tylko 7% w trybie PASS2.
Czas uruchamiania systemu Windows 7
.jpg)
.png)
Czas uruchamiania systemu ogólnie rzecz biorąc zmniejsza się, ale tylko przy taktowaniu 800MHz i wyższym. Można zaobserwować anomalie w okolicy 533MHz, gdzie czas ładowania jest delikatnie dłuższy, pomimo powtarzania testu.
Gry:
Counter-Strike Source
Jeżeli chodzi o wydajność w Counter Strike'u, jest ona w każdej konfiguracji prawie równa. Różnice sięgają zaledwie 1 fpsa, ale można przyjąć, że jest to błąd pomiarowy. Jeżeli zaś chodzi o czas ładowania mapy, to tu jest różnie. Można powiedzieć, że czasy ładowania są całkowicie przypadkowe, ponieważ nie da się ich zmiany jakoś uzasadnić. Tu nie mają nic do rzeczy ani taktowania, ani timingi – czysty chaos :).
F.E.A.R.
Wydajność w grze FEAR jest w każdej konfiguracji taka sama. Nie ma tu nawet różnicy jednego fps'a, jak miało miejsce w Counter Strike'u. Jeżeli zaś chodzi o czas ładowania to też jest on mniej więcej równy, choć są skoki o jedną sekundę w te czy we wte.
Unreal Tournament 3
W Unreal Tournamencie 3 wydajność pozostaje mniej więcej taka sama, jedynie można zaobserwować delikatne wzrost płynności podczas zwiększenia wydajności pamięci RAM. Natomiast czas ładowania mapy znowu jest tak jakby przypadkowy i podobnie jak w Counter Strike'u nie da się go w jakikolwiek sposób uzasadnić. Jedyna prawidłowość jaka prawdopodobnie istnieje to to, że przy opóźnieniu CL4 jest on dosyć mały, ale i pewnie to jest kwestią przypadku.
Podsumowanie
Wpływ taktowania pamięci można podzielić na dwie grupy aplikacji – programy oraz gry. W tych pierwszych wpływ parametrów pracy pamięci jest widoczny. Zależnie od aplikacji ten wpływ jest większy lub mniejszy. Jedynie wzrost wydajności jest duży w programie WinRAR, ale to czysto syntetyczny benchmark, któremu nie warto za bardzo ufać. Wiadomo, tam gdzie bardziej wymagany jest procesor od karty graficznej, tam będzie liczyć się silnie współpracująca z nim pamięć RAM. Natomiast w tej drugiej grupie aplikacji, czyli w grach, wpływ jest marginalny. Lepsze parametry pracy pamięci nie pomagają w szybszym wczytywaniu mapy, ani w większej wydajności. Tam gdzie liczy się karta graficzna, w małym stopniu liczy się pamięć RAM.
Po przeprowadzeniu wielu testów mogę śmiało powiedzieć, że nie opłaca się kupować pamięci o wysokich taktowaniach, czy niskim opóźnieniu, gdyż stosunek wydajności do ceny jest bardzo mały, co sprawia, że jest to nieopłacalny zakup. Sytuacja dopiero się zmienia, gdy chcemy podkręcić procesor, bo wtedy wolne pamięci będą ograniczały możliwość podkręcenia go. Zdecydowanie najlepiej kupić bardzo popularne pamięci 800MHz CL5, zwykłego producenta (bo za firmę także musimy dorzucić „trzy grosze”). Od siebie polecę na przykład nasze rodzime GOODRAMY firmy Wilk Elektronik (nie z serii PRO), czy zagranicznego Kingstona. Zaoszczędzone pieniądze warto zainwestować albo w dodatkowe gigabajty pamięci, albo w inne komponenty komputera, które zdecydowanie bardziej poprawią wydajność naszego „blaszaka”.
Oczywiście sytuacja się zmienia o 180°, gdy jesteśmy zagorzałymi overclockerami. W takiej sytuacji jesteśmy skazani na najlepsze podzespoły, bo w tym sporcie liczy się każdy punkt, każda sekunda czy każdy megaherc. Warto dodać - w bardzo kosztownym sporcie... No ale 99% z osób czytających ten tekst jest normalnymi użytkownikami, którzy oglądają każdą złotówkę przed jej wydaniem.
Komentarze
43Pozdrawiam.
jak ktoś uzywa złomu zwanego AMD do testowania pamięci, to procesor jest wąskim gardłem i nic się nie da naprawdę przetestować.
Pamięci Kingston KHX9600 - 1200 MHz chodzą:
1200 MHz - 5-5-5-18
1066 MHz - 5-5-5-15
800 MHz - 5-5-5-12(bodajże bo nie pamiętam...
Pomiędzy tymi ustawieniami jest kolosalna róznica, którą widać przy 4 rdzeniowym procesorze Intela Exterme QX6700 2,66 MHz. Płyta Gigabyte 8I955X Royal z precyzyjną regulacją częstotliwości RAM co 1 MHZ i timingów
Zaleznosc jest wprost proporcjonalna do częstotliwości taktowania proca.
Najszybszym ustawieniem jest 1066, pomimo podwyższenia do 1200 wydajność spadała o około 20-30% ze względu na wzrost opóźnienia.
Na 800 MHz było jeszcz wolniej- za mała częstotliwość...ale lepiej niż 1200MHZ - małe opóźnienia liczą się bardziej
Dla największych głupków popierających ten test proponuję policzyć jaka jest różnica pomiędzy 5 cyklami oczekiwania a Szescioma (czyli cl5 a cl6) : (100-(5/6))*100%=16,777...
Czyli przy procu który blokuje wszystko róznicy nie widać, przy dobrym procu róznica siegnie 17% i więcej bo inne elementy będa się liczyć - takie jak nietrafione pobrania okna pamięci do Cache itd....
Dodatkowo na wszystko wpływa na jakich blokach pamięci operuje program testowy.
Odpalcie Photoshopa albo 3DS max i zobaczycie róznice rzędu 100%.
Z innej strony płyta Srocek i taniuśki procesorek AMD nie sa do photoshopa (licencja ponad 5 tyś)
5.
Mogłeś zrobić z jakiegoś DDR3 1600 400Mhz CL1 :p
Dużo przewijania rolką i spis treści też mile widziany :D
Za dobrze wykonaną robotę daje 5 :)
ode mnie 5
4
ASRock N68C-S 160 zł obsługa DDR2 i DDR3 (budżetówka, wymiana na EVO asusa)
Duży plus za czytelne wykresy bez zbędnych urozmaiceń.
Ogólnie to się 5 należy :D
Crosfire da nie wielki przyrost wydajności :P
A masz jakąś płytę co ma 2 gniazda X8 lub X16 ?
Wniosek jeden - RAM nadal pozostaje najszybszym elementem w komputerze, ktorego ciezko zajechac, ale roznica juz miedzy single a dual byla mocno na korzysc dual, z racji ze dla quada transfer z single byl zbyt maly. (po wylaczeniu 2 rdzeni, single sobie radzil swietnie)