Wszyscy jesteśmy przyzwyczajeni do tradycyjnego przedstawienia tego jak wygląda galaktyka, w której żyjemy. Niewielu wie, że przestrzeń poza nią nie jest taka pusta jak się wydaje. Istnieje coś takiego jak gwiezdne halo.
Gwiezdne halo
Znany wszystkim wizerunek naszej galaktyki oczywiście nie jest zdjęciem, a jedynie wizualizacją, jaką możemy wytworzyć na podstawie obserwacji innych galaktyk oraz uważnego śledzenia struktur i obiektów w Drodze Mlecznej jakie możemy śledzić. Jeszcze przez dłuższy czas nie uda się nam odlecieć na tyle daleko w przestrzeń pozagalaktyczną by móc strzelić sobie fotkę.
I właśnie o tej przestrzeni międzygalaktycznej chcemy porozmawiać. Poza zbitym dyskiem galaktycznym w skład naszej galatyki zalicza się też „halo gwiazdowe" czyli obszar wokół dysku w którym występują stare gwiazdy (mogące dać nam wiele wskazówek odnośnie przeszłości galaktyki) niepołączone specjalnie z Drogą Mleczną, poza tym, że oddziałuje ona na nie grawitacyjnie. Gwiazdy te, skupiające się w gromady kuliste, tworzą sferyczną strefę, mniej więcej tak samo gęstą we wszystkich kierunkach... To znaczy tak sądzono do tej pory.
Podłużne i pochylone
Gwiezdne halo jest widoczną częścią galaktycznego halo (składającego się z gwiazd, strumieni gazów i skupisk ciemnej materii), które rozciąga się na większym obszarze niż to pierwsze. Wiele wskazuje na to, że powstało one kiedy nasza galaktyka ok. 8 miliardów lat temu zderzyła się z karłowatą galaktyką Gaia-Sausage-Enceladus. W większości to właśnie gwiazdy z karłowatej GSE są rozrzucone po obszarze halo.
Badacze z uniwersytetu Harvarda dokonali ostatnio nowych ustaleń w kwestii halo, wykorzystując do tego dane zebrane przez misję ESA Gaia oraz badanie H3 (Hectochelle in the Halo at High Resolution). Połączenie tych dwóch zestawów danych w elastycznym modelu dało wynik w postaci wyłonienia lepszej wizualizacji gwiezdnego halo Drogi Mlecznej, które zdecydowanie nie miało sferycznego kształtu.
Podłużny i pochylony kształt halo stanowi dramatyczne potwierdzenie zderzenia GSE z Drogą Mleczną. Mimo to astronomowie zakładali, że przez 8 miliardów lat halo powróci do swojego klasycznego sferycznego kształtu, do jakiego powinno dążyć. Prowadzi to astronomów do wniosku, że w nieładzie pozostaje szersze galaktyczne halo Drogi Mlecznej, które swoją grawitacją utrzymuje gwiezdne halo w chaosie. Według prowadzącego badania profesora Charliego Conroya nachylenie ukrytego przed naszym wzrokiem halo ciemnej materii może mieć znaczące konsekwencje dla naszej zdolności wykrywania cząsteczek ciemnej materii w laboratoriach na Ziemi.
Źródła: sci.news, wikipedia
Komentarze
0Nie dodano jeszcze komentarzy. Bądź pierwszy!