Portale społecznościowe. Zbawienie czy przekleństwo w dobie kryzysu samotności XXI wieku?

Coraz trudniej znaleźć osobę, która na co dzień nie obcowałaby z komputerem. Jeśli natomiast weźmiemy na tapet smartfony, to takie zadanie wydaje się wręcz niemożliwe. Śmiało można pokusić się o stwierdzenie, że tego typu urządzenie to dziś absolutny „must have” nie tylko najmłodszego pokolenia. I jeśli trzymać się anglojęzycznej nomenklatury, niezależnie od preferowanej marki smartfonów, w przypadku większości użytkowników po zakupie od razu instalowany jest „starter pack” najpotrzebniejszych aplikacji. Najpotrzebniejszych, czyli jakich?

Obejrzyj w

Statystyki ukazujące najczęściej pobierane aplikacje mobilne z Google Play (sklepu dedykowanego urządzeniom z systemem Android) i App Store (platformy dla użytkowników iPhone'ów) są ogólnodostępne. Od lat królują tam Facebook i Messenger, WhatsApp oraz Instagram, duże wzięcie ma też Snapchat, a w ostatnich miesiącach rozchwytywany jest TikTok. Przybywa również użytkowników aplikacji randkowych, których lista absolutnie nie ogranicza się już wyłącznie do Tindera.

Tak szeroki wybór wszelkiej maści portali społecznościowych oraz ich duża popularność mogą sugerować, że nikt nie powinien narzekać na brak towarzystwa. Zagłębiając się w temat można jednak dojść do nieco innych wniosków.

Nie tylko wątek portali społecznościowych, ale też kilku innych zahaczających o często opisywany przez media kryzys samotności XXI wieku, został poruszony w pierwszym odcinku podcastu Historie Jutra zatytułowanym Technologia a intymność i relacje. Prowadzący zwrócili uwagę m.in. na różnice w poznawaniu ludzi online oraz w świecie realnym (jak sądzicie, która opcja daje lepsze rezultaty i trwalsze więzi?), ale też na problem „cyfrowego konsumpcjonizmu”, w którym tak łatwo się zatracić, że zamiast zyskać nowych znajomych można stracić tych już posiadanych, nawet najbliższych.

- Mamy takie możliwości komunikacyjne, jakich nie mieliśmy nigdy wcześniej, ale cała technologia, która stoi za mediami społecznościowymi wcale nie uwolniła ludzkiego potencjału komunikacyjnego […] Z jednej strony mamy urządzenie, w którym nurkujemy i ta druga osoba nas nie interesuje, a z drugiej strony to samo urządzenie pozwala nam poznawać nowych ludzi, instalować te wszystkie apki randkowe, Tindery i pochodne – zauważa Przemek Jankowski, współprowadzący podcast Historie Jutra.

Ciekawą kwestią przypisywaną portalom społecznościowym są również bańki informacyjne. Bardzo łatwo znaleźć dziś grupę dyskusyjną poświęconą nawet, mogłoby się wydawać, najdziwniejszej tematyce.

- Portale społecznościowe doprowadziły do tego, że chyba po raz pierwszy w historii nie ma takiej sytuacji, że byłaby jakaś pula faktów, jakaś pula rzeczy w świecie, co do których wszyscy się zgadzamy. Nawet tak podstawowe rzeczy jak to czy ziemia jest okrągła czy nie, mogą być poddane w wątpliwość i dookoła tej wątpliwości zgromadzi się jakaś, czasem bardzo znacząca, grupa ludzi, którzy będą żyć odseparowani od ludzi, którzy przyjmują do swoich umysłów inny zestaw faktów – podkreśliła partnerująca Przemkowi w programie Kasia Gandor.

Niekończenie są to jednak zawsze społeczności budowane z zamiarem przekonywania całego świata co do sowich racji, a po prostu w celu obcowania z ludźmi, wśród których można poczuć się lepiej. Nie jest to może najlepszy, ale jeden z wielu przykładów pokazujących, że technologia mimo wszystko ma potencjał do tego, aby ludzi łączyć. Być może największym problem jest to, że nie potrafimy go odpowiednio wykorzystać?