Nowa wersja kodeka JPEG z 12-bitową głębią kolorów

JPEG to najpopularniejszy chyba na świecie format zapisu zdjęć, który został powszechnie zaadaptowany przez producentów aparatów cyfrowych. JPEG ma swoje ograniczenia, lecz dzielnie stawia czoła innym formatom zapisu, które pozwalają wykorzystać potencjał nowoczesnych aparatów cyfrowych. Nie tylko dzięki niewielkiemu, z perspektywy osób oglądających zapisane za jego pomocą zdjęć, pogorszeniu jakości obrazu, ale również dzięki powszechności. JPEG nie jest jednakże technologią skostniałą, która już się nie rozwija. Nowa wersja biblioteki libjpeg (służy zapisowi w formacie JPEG) oznaczona jako 9a zaprezentowana przez IJG (Independent JPEG Group), organizację, która zajmuje się jego rozwojem, wprowadza kilka ciekawych funkcji.

Z perspektywy użytkowników aparatów cyfrowych, interesujące jest rozszerzenie głębi bitowej zapisu obrazu. Dotychczas JPEG przewidywał po 8 bitów na każdy kolor składowy, czyli łącznie 24 bity. Wersja JPEG 9a pozwala zapisać obraz z 12-bitową głębią barwy, czyli jako 36-bitowy obraz. Druga istotna funkcja to zastosowanie bezstratnej kompresji z opcją zastosowania standardowych algorytmów Huffmana. Rozszerzono również wsparcie dla szerokich przestrzeni barwnych, a także poprawiono algorytmy konwersji barw podczas zapisu obrazu i narzędzia do skalowania obrazu oraz usuwania fragmentów kadru, a także zwiększono efektywność algorytmu kompresji.

Menu zapisu JPEG w aparacie Nikon D7000.

Wprowadzone poprawki nie trafią oczywiście z dnia na dzień do oprogramowania i aparatów, o ile w ogóle to nastąpi, ale otwierają furtkę dla JPEGa jako kodeka, który ma szansę stawić czoła formatom RAW w lustrzankach i zaawansowanych kompaktach. Z pewnością JPEG nie będzie w stanie odtworzyć wszystkich cech, jakimi może pochwalić się RAW (nawet pomiędzy producentami są różnice co do jego implementacji). Jednak bezstratny zapis obrazu i 12-bitowa głębia koloru daje szansę na zachowanie wysokiej jakości obrazu -podobnej lub porównywalnej z tym, co obecnie uzyskujemy w przypadku formatu RAW.

JPEG z 12-bitową głębią barw przedstawiany jest jako rywal formatu RAW. Jednak ten ma teoretycznie jeszcze większy potencjał, choć trzeba pamiętać, że piksele matrycy nie widzą jednocześnie w trzech składowych barwach (potrzebna jest interpolacja).

Warto wspomnieć, że w przeszłości pojawiały się już rozszerzenia formatu JPEG o nowe funkcjonalności, jednak nie były one częścią specyfikacji IJG. Na przykład JPEG-LS, czyli bezstratnie zapisywane JPEGi, a także JPEG XR o rozszerzonym zakresie dynamicznym, które jednakże wymagają oddzielnego kodeka. Wspominaliśmy również o Dolby JPEG-HDR, który z kolei miał być kompatybilny ze standardowym JPEGiem, a także zoptymalizowanym dla internetu WebP.

W przyszłości planowane sa dalsze pracy nad JPEGiem. Między innymi rozwój wsparcia dla obrazów HDR, a także funkcji związanych z rzeczywistością rozszerzoną.

Źródło: InfAI