ASUS RT-AC87U - nowa półka od (i dla) ASUSA

Zaprezentowany na targach CES w 2014 roku wzbudził niemałe emocje. Wyposażony w nowy standard sieci WiFi 802.11ac, układ Quantanna miał oferować niespotykaną dotąd wydajność sieciową na poziomie 2,4 Gb/s. Pozostało uzbroić się w cierpliwość w międzyczasie zbierając gotówkę i przygotowując dużo miejsca na usytuowanie routera.

O czym mowa? Wyścig sieciowy trwa w najlepsze. Co widać nie tylko po ubiegłorocznych zapowiedziach m.in. na targach elektroniki użytkowej, ale i na tegorocznych zapowiedziach producentów. Standard 802.11ac – to on od ponad dwóch lat jest na ustach użytkowników (nie tylko domowych), którzy chcą uzyskać wysoką wydajność sieci bezprzewodowej. Szybkości rzędu 1300 Mb/s to już norma. Pora na kolejną rewizję szybkich sieci WiFi. Przekraczając granicę 1700 Mb/s sięgamy po Asusa RT-AC87. Przy okazji warto pomyśleć o nowej półce na router. Dlaczego?

Prototyp RT-AC87U zaprezentowany na CES 2014 znacząco różni się od finalnego produktu. Pierwotna wersja bazowała na wzorcach poprzednich modeli „diamond” m.in. RT-AC56U czy RT-AC66U. Oficjalna wersja przerosła najśmielsze oczekiwania domowych użytkowników sieci 802.11ac. Router przybrał na wadze i nabrał znaczących wymiarów. Patrząc jednak na RT-AC87U ciśnie się na usta – skąd my to znamy? Trochę z Netgeara R7000 czy R8000? Typowy router to niewielkie urządznie, które można swobodnie umieścić gdzieś na półce. W przypadku RT-AC87U będzie z tym mały problem. Kanciasta konstrukcja posiada wymiary 289,5 x 167,6 x 47,5 mm. To solidny kawał urządzenia, do którego wysokości należy doliczyć 4 kilkunastocentymetrowe równie kanciaste anteny. Przydałaby się nowa półka lub nowe miejsce dla naszego bohatera.

Odejdźmy jednak od spraw wzornictwa i wróćmy do aspektów praktycznych. Prócz 4 anten zewnętrznych z tyłu rotuera znalazł się 4-portowy przełącznik 10/100/1000 Mb/s i port WAN. Pozostałe dodatki to portu USB 2.0, przycisk sprzętowy WPS, przycisk resetu a także włącznik i gniazdo zasilania. To, na co warto zwrócić uwagę to oznaczenia dwóch pierwszych portów przełącznika sieciowego LAN – Teaming Ports. O nich za chwilę.

Na przedniej ściance tuż pod podświetlanymi na niebiesko wskaźnikami statusów pracy routera, znalazł się ukryty pod zaślepką port USB 3.0. Dzięki niemu wygodnie możemy podłączyć do routera szybkie nośniki pamięci. Przedni panel dopełniają przyciski wyłączenia sieci WiFi oraz przycisk wyłączenie podświetlenia wskaźników LED.

Nie ma co ukrywać RT-AC87U mocno bazuje na swoim poprzedniku RT-AC68U. Producent wziął to co najlepsze - do sieci 2,4 GHz 600 Mb/s (Broadcom TurboQAM) dodał wydajne komponenty pozwalające na pracę w standardzie 802.11ac z szybkością nie 1300, ale aż 1734 Mb/s. Urządzenie pracuje w trybie MU-MIMO 4x4 (MIMO dla wielu użytkowników). To główne różnice pomiędzy RT-AC86U i bohaterem testu. Oczywiście producent nie poprzestał na zwiększeniu szybkości, doszły nowe funkcjonalności w oprogramowaniu i osprzęcie, które przedstawimy w dalszej części prezentacji.

Wysoka wydajność najnowszych urządzeń sieciowych niesie jednak za sobą pewne zmiany w architekturze sprzętowej. To nie tylko zmiana układów obliczeniowych SoC czy też układów sieciowych. W RT-AC87U producent poszedł o krok dalej. To jedna z pierwszych konstrukcji wykorzystujących architekturę dwuprocesorową. Pierwszy z CPU to popularny Broadcom BCM4709A – dwurdzeniowa jednostka ARM o taktowaniu 1 GHz. Drugi z kolei to 500-megahercowa Quantenna QT3840BC. Wyodrębnienie dwóch procesorów pozwala na wydajniejszą pracę szczególnie w paśmie 5 GHz. Procesory wspomagane są odpowiednio przez 256 i 128 MB pamięci RAM i 128 MB pamięci flash. Również w kwestii obsługi sieci bezprzewodowej zaszło sporo zmian. O ile pasmo 2,4 GHz obsługiwane jest przez dość popularny w tej klasie routerów chipset BCM4360 (znany z RT-AC86U) o tyle pasmem 5 GHz zajmuje się Quantenna QSR1000 (w skład którego wchodzi SoC QT3840BC oraz radio QT2518B. Zaprezentowany w czerwcu 2014 roku układ QSR1000 obsługujący MU-MIMO 4x4:4 w standardzie 802.11ac fazy drugiej jest odpowiedzialny za wykorzystanie 4 strumieni przestrzennych i pracę z szybkością do 1733 Mb/s. Tego typu rozwiązanie stosuje także Netgear w R7500 czy też Linksys w modelu E8350.

By nieco rozjaśnić ten technologiczny żargon – w Asusie RT-AC87U mamy do czynienia z drugą fazą (wave 2) standardu 802.11ac. Co to oznacza prócz zwiększonej szybkości połączeń? W dużym skrócie 802.11ac wave 2 to także możliwość wykorzystania szerszych kanałów, prócz 80 MHz m.in. też 160 MHz, wspomnianej technologii MU-MIMO – czyli klienci mogą korzystać z wielu strumieni jednocześnie. A maksymalna szybkość transmisji ma dochodzić do 3,5 Gb/s. Asus prócz MU-MIMO optymalizuje transmisję danych wykorzystuje technologię AiRadar (odpowiada za beamforming) i zaawansowany QoS.

Mając wyjaśnione kwestie sprzętowe powróćmy jeszcze na chwilę do przełącznika LAN i portów Teaming Ports. W teorii (co widać na grafice prezentowanej wcześniej) pozwalają one na zestawienie zagregowanego połączenia sieci LAN. Nie jest to jednak typowy układ LACP IEEE 802.3ad. Próba zestawienia takiego połączenia kończyła się niepowodzeniem (konfiguracja przełącznika sieciowego lub np. dwuportowego serwera NAS lub serwera Windows). Link dla obydwu interfejsów był prawidłowy jednak w każdym z testów interfejsy sieciowe klientów pracowały w trybie active i standby. Ustawienie trybu static load balancing lub active load balancing na serwerze teoretycznie agreguje połączenie i zwiększa odporność na awarie, lecz w testach nie udało nam się zmusić tego typu zestawu testowego do prawidłowego działania. Nawet przy dużym obciążeniu podłączonego serwera przez kilkanaście komputerów, ruch sieciowy zawsze przekazywany był przez jeden z portów w obydwu kierunkach. Jedyne sensowne wytłumaczenie (bo instrukcja bardzo lakonicznie mówi o funkcji teaming ports) to próba uzyskania przez Asusa ogólnej wyższej wydajności sieciowej nie tylko na układach przewodowych, ale przede wszystkim w paśmie 5 GHz. Producent zastosował tu sprytny zabieg – pierwszy port LAN z teaming ports jest połączony z układem Quantenna, drugi port oraz porty 3. i 4. podłączone są do układu Broadcoma. W praktyce może to oznaczać przygotowanie urządzenia do rozdzielenia ruchu sieciowego przechodzącego przez przełącznik LAN i dystrybuowanego do obydwu układów radiowych jednocześnie.