AutoCAD 360

Trudno podejrzewać, że system 2D oferowany przez firmę Autodesk jako bezpłatna aplikacja ma stanowić wewnętrzną konkurencję dla AutoCAD-a LT. Ponieważ, aplikacja ta ma duże, stale rozwijane możliwości projektowania 2D, można przypuszczać, że po osiągnięciu wystarczającej popularności część funkcjonalności stanie się płatna. Sprzyja temu chmurowy model dystrybucji tej aplikacji. Bazowa wersja AutoCAD-a 360 na pewno pozostanie bezpłatna, niemniej bardziej zaawansowane funkcje 2D oraz, jak można przypuszczać, funkcje 3D będą dostępne dla tych użytkowników, którzy uiszczą stosowne opłaty.

Obecnie aby skorzystać z AutoCAD-a 360 wystarczy wejść na stronę internetową aplikacji, założyć konto, zalogować się i można już pracować. Co ważne, AutoCAD 360 działa zarówno na stacjach roboczych, jak i na netbookach, tabletach i smartfonach działających pod kontrolą systemu Android iOS. Usługa działa w oknie przeglądarki, zarówno w Internet Explorerze, jak i w Firefoxie, czy Chrome. W tym ostatnim spisuje się moim zdaniem najlepiej.

Open Source’owa alternatywa

Poza opisanymi, bezpłatnymi systemami CAD 2D opracowanymi przez dużych producentów warto odnotować obecność darmowych rozwiązań opracowanych przez mniejszych producentów. Do bardziej znanych darmowych systemów należy m.in. DoubleCAD XT (www.doublecad.pl) firmy IMSI Design. Niestety, jego obecna wersja TurboCAD LTE jest już  odpłatna, ale w sieci wciąż można znaleźć darmowe instalacje poprzedniej wersji programu – można ją poprać także ze strony producenta po uprzedniej rejestracji. Warty odnotowania jest także rosyjski nanoCAD (www.nanocad.com). Program ten oferuje niezbędne do projektowania funkcje i narzędzia oraz jest zgodny z formatami DWG i DXF z najnowszej wersji AutoCAD-a LT Na uwagę zasługuje też zaimplementowana możliwość pracy na warstwach. Innym darmowym programem, niestety licencja nie obejmuje zastosowań komercyjnych, jest progeCAD Smart! (www.progecad.pl) firmy progeSOFT.

Wśród dostępnych bezpłatnie CAD-owskich projektów Open Source znaleźć można dziesiątki mniej lub bardziej udanych programów CAD 2D i coraz częściej 3D. Dużą popularnością cieszy się Askoh freeCAD (www.askoh.com). Jest to prosty, program do projektowania CAD, ale co ciekawe, wyposażony w dość przyzwoicie rozbudowany moduł symulacji ruchu. Nie można też zapomnieć o dostępnym na platformy Windows, Mac OS X oraz Linux LibreCAD (www.librecad.org), który rozprowadzany jest na zasadzie otwartej licencji publicznej GPLv2.

Nie tylko CAD

Darmowe oprogramowanie inżynierskie to nie tylko aplikacje CAD. Na rynku dostępne są również  darmowe systemy CAE, CAM czy PLM. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów:

• CAE (MES) – CalculiX, Z88 Aurora,
• CAM – FreeMILL, HSMXpress, Delcam for SolidWorksXpress,
• PDM/PLM – Aras#.

Istnieją również darmowe, specjalizowane systemy CAD. Przykładem takiego darmowego, rozwijanego przez rzeszę pasjonatów CAD-a dla architektów jest projekt Archimedes: An architecture open CAD (http://sourceforge.net/projects/arquimedes/). Co ciekawe, projekt ten został rozpoczęty przez grupę brazylijskich studentów z University of Săo Paulo, którzy przy jego tworzeniu bazują na doświadczeniach własnych i i profesjonalnych architektów.

Bezpłatny CAD 3D

Powoli pojawiają się na rynku również darmowe aplikacje 3D. Na razie tworzone są one głównie przez entuzjastów. Najbardziej znanym tego typu programem jest parametryczny FreeCAD (www.freecadweb.org). Aplikacja jest już całkiem dojrzałym pakietem projektowania 2D i 3D. Oprócz standardowych narzędzi kreślarskich pozwalających rysować różnego rodzaju linie, czy krzywe oraz narzędzi do kreślenia figur przestrzennych możliwe jest wykonywanie przekształceń przestrzennych takich jak wyciąganie, wyciąganie na podstawie obrotu, tworzenie zaokrągleń, przekrojów, wycięć, łączenia itp. Co ważne, twórcy programu przewidzieli dostęp do samouczków z poziomu samego programu, jeszcze przed rozpoczęciem pracy. Warto też wspomnieć, że możliwa jest też praca na kartach.

Warto też zwrócić uwagę na stosunkowo dużą liczbę obsługiwanych formatów danych. Możliwy jest też zapis projektu do formatu PDF, co pomaga w przedstawieniu gotowego projektu klientowi. Funkcjonalność aplikacji może być rozbudowywana za pomocą dodatków i własnych skryptów pisanych w języku Python. Można też zautomatyzować proces pracy definiując samodzielnie makra. Oprogramowanie dostępne jest na platformy Windows, Mac OS X, Ubuntu i Fedora Linux.

Inną aplikacją CAD 3D jest BRL-CAD (www.brlcad.org) – program do modelowania bryłowego. Dostępny jest on na platformy Windows, Mac OS X, Linux, Solaris, BSD i Irix. Ciekawa jest jego historia sięgająca lat 70. XX wieku, kiedy to w biurach armii amerykańskiej zaczęły się prace nad nowym systemem wspomagającym komputerowe projektowanie. Podczas tych prac narodził się BRL-CAD, który posłużył do zaprojektowania znacznej części uzbrojenia armii amerykańskiej. W 2004 roku opublikowany został kod źródłowy i aplikacja stała się powszechnie dostępna. Niestety jej wadą jest trudna obsługa wymagająca częstego używania wiersza poleceń.

Innym popularnym, darmowym programem 3D jest OpenSCAD (www.openscad.org). Nie jest to jednak typowy program CAD 3D. Służy on bowiem do tworzenia modeli 3D, podobnie jak ma to miejsce w wypadku takich programów jak 3ds max czy Blender, z tym, że nie skupia się on na artystycznych aspektach modelowania 3D, ale zorientowany jest on na aspekty typowe dla programów CAD. Aplikacja przydatna jest do tworzenia modeli 3D części maszyn.  

Przyszłość darmowego oprogramowania CAD

Wprowadzenie darmowych aplikacji CAD 2D  przez uznanych producentów aplikacji inżynierskich to element szerszej strategii mającej na celu walkę z konkurencyjnymi rozwiązaniami. Użytkownik jednego systemu ma w ten sposób możliwość poznania rozwiązań oferowanych od innego producenta i dokonania wyboru, kierując się własnymi kryteriami. Z kolei darmowe, rozwijane przez entuzjastów oprogramowanie ma na celu pomoc tym użytkownikom, którzy z różnych względów, głównie finansowych lub ideologicznych (np. zwolennicy wolnego oprogramowania), nie mogą pozwolić sobie (lub nie chcą) na pełne komercyjne pakiety oprogramowania CAD.

Wydaje się, że o ile w najbliższej przyszłości wypieranie przez darmowe pakiety komercyjnych rozwiązań 2D będzie powoli następowało, o tyle, jeśli chodzi o programy 3D, nie można na to specjalnie liczyć. Niemniej, jesteśmy obecnie świadkami doskonalenia oprogramowania CAD 3D, a konkurencja wśród producentów systemów CAD staje się coraz większa, a systemy CAD 3D oferowane są po coraz niższych cenach. Na chwilę obecną możemy w każdym razie mówić o tym, iż rynek systemów CAD jest rynkiem klienta. Nikt nie ma monopolu. I oby ta sytuacja utrzymała się jak najdłużej.