Co to jest Windows 10 S?

Windows 10 to najbardziej uniwersalny system operacyjny. To właśnie na niego najpewniej postawi mobilny profesjonalista, zapalony gracz komputerowy, jak i zwykły użytkownik. Powodów jest wiele: od obsługi najnowszych standardów, przez kompatybilność z oprogramowaniem i grami, po proste i intuicyjne sterowanie. Na pierwszy rzut oka zaskakujące może być to, że Microsoft daje narzędzie, które pozwala tę uniwersalność „obciąć” – po co to robić i co z tym wszystkim ma wspólnego tryb S? 

Co to jest Windows 10 S, czyli tryb S w Windows 10?

S mode to specjalny tryb działania systemu, przeznaczony dla uczniów, profesjonalistów oraz innych użytkowników, którzy mają jasno ustalone priorytety, a są nimi: bezpieczeństwo, niezawodność i wydajność. Polega to bowiem na tym, że Windows 10 w S mode pozwala na instalowanie i uruchamianie wyłącznie tych aplikacji, które znajdują się w Sklepie Microsoft (Microsoft Store), a te zaś są dokładnie kontrolowane i weryfikowane przez zespół giganta z Redmond.

W jaki sposób blokowanie „zewnętrznych” programów pomaga w poprawie bezpieczeństwa i wydajności? Ano Microsoft wychodzi z (niebezpodstawnego) założenia, że dzięki temu na komputerze nie zainstalują się też szkodliwe, niechciane aplikacje czy dodatki, spowalniające rozruch komputera, modyfikujące wygląd okien czy szpiegujące użytkowników. 

A co się stanie, gdy użytkownik mimo wszystko spróbuje zainstalować aplikację, która nie pochodzi z Microsoft Store? Wówczas na ekranie wyświetlany jest stosowany komunikat, z którego dowie się, że w trybie S nie ma takiej możliwości.

Korzystanie z trybu S w Windows 10 polecane jest przede wszystkim tym osobom, które korzystają wyłącznie z przeglądarki Microsoft Edge oraz wąskiego zestawu innych programów (na przykład pakietu Microsoft Office, Adobe Photoshop Elements, Evernote czy też odtwarzaczy Spotify i Netflix) i (poprzez odcięcie się od innych aplikacji) chcą zapewnić sobie najwyższy poziom ochrony. 

Informacją, której nie można pominąć, jest też to, że początkowo Windows 10 S był osobną, lżejszą wersją systemu. Wraz z aktualizacją April 2018 (do wersji 1803) zmienił się jednak w tryb (S mode). Nie jest więc osobnym wariantem, lecz częścią edycji Home, jak i Pro. 

Czy da się włączyć i jak wyłączyć tryb S w Windows 10?

Włączanie trybu S w Windows 10 odbywa się wyłącznie na etapie produkcyjnym – jest on domyślnie aktywny na wybranych komputerach (na przykład Microsoft Surface Laptop i Surface Go – informacja jest zawarta w specyfikacji oraz opisie danego produktu). W razie takiej potrzeby można go dezaktywować, ale (uwaga!) później nie można już do niego wrócić. Jest to proces bezpłatny, ale jednorazowy i nieodwracalny.

Jak wyłączyć tryb S? Należy włączyć Ustawienia > Aktualizacja i zabezpieczenia > Aktywacja, następnie przejść do sekcji Zamień system na Windows 10 Home / Pro i wybrać opcję Przejdź do Store, a tam wcisnąć przycisk uzyskiwania dostępu do pełnej wersji „Okienek”.

Główne cechy Windows 10 S

Jakie są najważniejsze atuty Windows 10 S? Można by je podsumować w trzech punktach – to:

• zwiększanie bezpieczeństwa,
• poprawianie wydajności,
• utrzymywanie kondycji.

Jest to osiągane przede wszystkim poprzez blokowanie aplikacji spoza oficjalnego sklepu i tym samym eliminowanie źródeł potencjalnych problemów: z bezpieczeństwem, aktualną wydajnością i możliwymi spadkami tej ostatniej z biegiem czasu. 

Co ma Windows S poza tym? Tak naprawdę niemal wszystko to, co „Dziesiątka” w swojej standardowej wersji. Użytkownik ma zatem dostęp do szerokiego spektrum funkcji, takich jak widok zadań, wirtualne pulpity i Windows Hello oraz zintegrowanych aplikacji, na czele z Microsoft Edge, Paint 3D, Notatnikiem czy Kalendarzem i oprogramowaniem antywirusowym Windows Defender. W rzeczywistości więc możliwości Windows 10 S nie są szczególnie ograniczone.

Czym różni się Windows S od normalnego?

Jeśli chodzi o Windows S różnice względem pełnej edycji Home czy Pro już właściwie w większości opisaliśmy. Dla uporządkowania informacji uporządkujmy je jednak. Otóż… 

W przeciwieństwie do „pełnych wersji”, Windows 10 w S mode NIE POZWALA na:

• instalowanie aplikacji spoza sklepu Microsoft Store,
• korzystanie z przeglądarki innej niż Microsoft Edge,
• zmienienie domyślnej wyszukiwarki z Bing na inną,
• korzystanie z wielu różnych narzędzi systemowych.

W trybie S mogą (choć nie muszą) występować również drobne problemy związane z kompatybilnością akcesoriów i urządzeń peryferyjnych, takich jak na przykład drukarki. Na stronie Microsoftu można odnaleźć konkretną informację, że „ich funkcjonalność może być ograniczona”.

W S mode niemożliwe jest również dostanie się do Edytora Rejestru (co chroni użytkowników także przed nimi samymi). Wśród innych zablokowanych narzędzi znajdują się bash, cmd czy powershell.

Podsumowanie, czyli Windows 10 S czy Windows 10 Home?

Decyzja o zakupie komputera z Windows 10 S może być dobrym rozwiązaniem dla osób, które mają pewność, że aplikacje, których potrzebują do pracy czy nauki, są dostępne w Microsoft Store. Na pewno nie jest to dobra opcja dla graczy (bo tytuły z platform Steam, Origin czy Battle.net są niedostępne) czy też profesjonalistów, którzy korzystają ze specjalistycznego i specyficznego oprogramowania. Dla studenta i „niedzielnego użytkownika” może to być jednak godny rozważenia wybór. 

Zresztą tak naprawdę, trybowi S każdy może dać szansę, jako że Microsoft (wbrew wcześniejszym informacjom, jakoby miało to być płatne) pozwala na przejście z tego trybu do „pełnej wersji” Home czy Pro bez żadnych dodatkowych kosztów. 

Tymczasem tryb S rzeczywiście może mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo (szczególnie w przypadku użytkowników nieco mniej zaznajomionych z technologią) oraz komfort użytkowania (choćby ze względu na krótszy czas startu systemu oraz jego płynniejszą pracę). Microsoft podaje, że taki sam komputer z Windows 10 S uruchamia się średnio o 15 sekund szybciej niż z Windows 10 Pro i nic nie zmienia się pod tym względem nawet po tysiącu dni.