Mniejsze wcale nie znaczy mniej ciekawe. Z okazji 20-lecia Benchmarka warto spojrzeć w przeszłość aby sprawdzić, jak rozwijała się technologia konsol mobilnych.
Kolejka u lekarza, spóźniony autobus albo dłużąca się podróż - kto z nas się z tym nie zetknął? Takie sytuacje to teraz żaden problem, wystarczy sięgnąć do kieszeni po smartfona albo jedną z przenośnych konsolek. Całkiem nowocześnie, prawda? Mało kto jednak pamięta, że historia mobilnego grania liczy sobie już ponad ćwierć wieku.
Pora zdmuchnąć kurz z najodleglejszych półek ze sprzętem, przygotować pudło zapasowych baterii i sprawdzić, jak wiele się zmieniło w dziedzinie przenośnej rozrywki. Czeka nas długa wyprawa: od śmiałych i odważnych koncepcji Nintendo, poprzez mniej lub bardziej udane eksperymenty Atari i Segi, aż po technologiczną zmyślność Sony... i nie tylko.
Granie w kieszeni, czyli jak to się wszystko zaczęło…
Pod koniec lat 80 przemysł growy był nadal w powijakach, choć rozwijał się dosyć prężnie. W powietrzu wisiał jeszcze kurz po wielkiej zapaści rynku gier wideo z 1983 r. która zmiotła większość liczących się producentów i niemal zabiła Atari (nie żeby się o to nie prosili, przesycony grami rynek amerykański po prostu się załamał). Od premiery NESa minęło parę ładnych lat, a na horyzoncie majaczyła już czwarta, 16-bitowa generacja konsol stacjonarnych.
Fani gier przywykli, że konsola nierozerwalnie związana jest z telewizorem, że musi mieć stałe źródło zasilania, a granie mobilne to raczej ciekawostka na poziomie starego Mattel Auto Race, albo MB Microvision.
Nikt nie oczekiwał, ani nie prosił o możliwość grania poza domem, szczególnie że do tej pory konsole przenośne były nie tylko drogie, ale i słabo wykonane. Ot, toporne kawałki plastiku wyposażone w prymitywny wyświetlacz.
Kieszonkowa cegła
Dla wielu z nas przełom w historii rozrywki elektronicznej nastąpił wraz z premierą Playstation, która w Europie miała miejsce 29 września 1995 r. W przypadku konsol mobilnych rewolucja nastąpiła o wiele, wiele wcześniej, bo jeszcze w roku 1989. Co się wtedy wydarzyło? Ano wydarzył się Game Boy.
Konsola ważyła 200 gramów (bez baterii) i wyglądała jak gadżet wyjęty z filmu SciFi. Wbrew temu, co głosiły hasła reklamowe nie była wcale taka kieszonkowa. No dobrze, może ludzie mieli wtedy po prostu większe kieszenie :)
W każdym razie to, co obecnie uznajemy za standard, wtedy było rewolucją. Możliwość grania na żądanie, w dowolnym miejscu i czasie? Droga wolna.
No, może trochę przesadzam, bo pierwszy Game Boy hasał sobie na dość krótkiej smyczy. Nie dość, że zużywał baterie jak oszalały, to jeszcze o jego monochromatycznym ekraniku nie można powiedzieć zbyt wiele dobrego.
Operował tylko czterema odcieniami zieleni i nie był podświetlany, co uniemożliwiało grę w pełnym słońcu lub zupełnej ciemności. A jednak konsolka przetarła szlak dla wszystkich swoich następców i stała się wyznacznikiem jakości, długo nieosiągalnym dla nikogo w branży.
Konkurencję (przynajmniej na początku) Game Boy miał w zasadzie tylko jedną. Atari Lynx było urządzeniem znacznie nowocześniejszym, choć obie konsole debiutowały niemal równocześnie. Lynx jako pierwszy posiadał też kolorowy wyświetlacz LCD, oferował ładniejsze gry i kilka innych bajerów. Zawodnik klasy ciężkiej, który powinien rozłożyć Game Boya na łopatki. W takim razie, co poszło nie tak?
Po pierwsze Lynx był całkiem duży, mniej więcej w rozmiarze Nintendo Switcha. Oczywiście jak na takiego olbrzyma przystało był strasznym żarłokiem. Pochłaniał sześć paluszków AA w niecałe cztery godziny. Mogliście więc zapomnieć o komfortowym graniu w plenerze nie mając przy sobie zapasowej paczki baterii, lub dwóch.
I to w zasadzie wystarczyło, aby przypieczętować los Lynxa. Dwa lata później Atari wypuściło jego odchudzoną wersję pod nazwą Lynx II, jednak nawet po obniżce ceny do 99 dolarów sprzęt nie miał szans z Game Boyem, który nie dość że był nadal tańszy to oferował sprawdzoną już jakość.
Bo do tanga trzeba trojga
Oprócz Atari do wyścigu z Nintendo stanęła Sega wypuszczając Game Geara. Urządzenie posiadało kolorowy wyświetlacz, umożliwiało odtwarzanie gier z konsoli Sega Master System, a po dokupieniu specjalnego tunera przemieniało się w odtwarzacz TV. Game Gear znalazł więcej nabywców niż obie wersje Lynxa razem wzięte, ale nadal dziesięć razy mniej niż Game Boy.
Dlaczego? Cóż, Sega stworzyła dobrą konsolę, ale nie dość dobrą aby wyprzedzić swojego głównego konkurenta. Game Gear było solidnym urządzeniem z kolorowym wyświetlaczem, które działało jednak krócej od Game Boya i nie mogło pochwalić się równie bogatą ofertą gier.
I tak przez kolejne lata Nintendo święciło triumfy radząc sobie z każdym konkurentem na tyle dobrze, że dopiero w 1996 r. zdecydowało się odświeżyć formułę klasycznego Game Boya. Tak powstał model Pocket.
Jak możecie zauważyć tendencja do wydawania po latach odświeżonych i zmniejszonych wersji własnych konsol wcale nie wzięły się od stacjonarek Sony ;) Na prawdziwą rewolucję przyszło nam jednak poczekać jeszcze dwa lata, kiedy to zaprezentowano Game Boy Color.
No tyle, że to nie była aż taka rewolucja - przecież kolorowe wyświetlacze oferowały niemal dekadę wcześniej zarówno Atari oraz Sega. Różnica polegała na tym, że Nintendo jako jedyne zrobiło to dobrze.
Game Boy był już wtedy marką o ugruntowanej pozycji i posiadał bogatą bibliotekę tytułów, a Color oferował ponadto wsteczną kompatybilność gier z opcją dodania im palety barw. Do tego ekranik był o niebo lepszy niż u konkurencji.
Trudno się więc dziwić, że ta wydana w 1998 r. konsola podbiła rynek, z miejsca stając się hitem. Dzięki kontynuacji sprawdzonych rozwiązań i ostrożnym wprowadzaniu nowych Nintendo ponownie odniosło sukces.
Nie znaczy to jednak, że spało względnie spokojnie. Szczególnie w Japonii, gdzie zaprojektowana przez Gunpeia Yokoiego, ojca pierwszego Game Boya, konsolka Wonder Swan odniosła umiarkowany sukces rozchodząc się w ponad milionie egzemplarzy.
Wydany w roku 2000 Wonder Swan Color miał wszelkie szanse polepszyć wynik poprzednika, oferując kolorowy wyświetlacz i mnóstwo portów hitowych gier, na przykład serii Final Fantasy.
Niestety konsolka ta oferowana była wyłącznie na rynku japońskim i nie miała światowej premiery. Kiedy w następnym roku pojawił się Game Boy Advance o Wonder Swanie mało kto już pamiętał. Jednak największa bitwa na konsolkowej arenie dopiero miała nastąpić...
