Jedyne takie miejsce w Europie. Odwiedziliśmy polską fabrykę pamięci RAM

Można by pomyśleć, że produkcja podzespołów komputerowych to domena krajów azjatyckich. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że procesory, karty graficzne, płyty główne, a nawet zasilacze i obudowy powstają głównie w Chinach lub na Tajwanie.

Jednak nie jest to regułą. Doskonałym przykładem jest fabryka Wilk Elektronik zlokalizowana w Łaziskach Górnych – w Polsce! Odwiedziliśmy polski zakład, aby przyjrzeć się procesowi produkcji krajowych pamięci, dowiedzieć się, czym mogą one konkurować z markami azjatyckimi, oraz poznać plany rozwoju firmy.

Nie jest to pierwsza nasza wizyta w polskiej fabryce. Jak być może pamiętacie, już wcześniej mieliśmy okazję odwiedzić fabrykę pamięci Goodram. Od tamtej pory Wilk Elektronik przeszedł znaczącą rozbudowę, dzięki czemu dziś możemy pokazać wam, jak wygląda nowoczesna polska fabryka pamięci. A zmieniło się naprawdę wiele!

Od dystrybutora do fabryki

Firma Wilk Elektronik została założona w 1991 r. przez Wiesława Wilka, ale początkowo zajmowała się tylko dystrybucją pamięci komputerowych innych producentów. W latach 90-tych polski Wilk Elektronik zasłynął ze świetnej jakości dystrybuowanych produktów. Zdobyte doświadczenie pozwoliło rozwinąć markę i nawiązać współpracę z największymi producentami kości pamięci: Samsung, Hynix i Micron (a wcześniej też Qimonda/Infineon). 

Polska fabryka powstała dopiero w 2003 r. i początkowo produkowała pamięci RAM (tylko w pierwszym roku spółka sprzedała blisko 400 tys. modułów sygnowanych marką Goodram). W 2006 r. rozszerzono produkcję o pendrive'y i karty pamięci, a w 2009 r. uruchomiono w pełni zautomatyzowaną linię produkcyjną pamięci USB. W 2010 r. zaczęto eksportować produkty do Europy, Azji i Afryki, dzięki czemu polska marka zaczęła być rozpoznawalna praktycznie na całym świecie.

Pamięci Goodram IRDM DDR5

Polska fabryka zaczęła inwestować w ulepszenie procesu produkcji, co pozwoliło zwiększyć moce przerobowe i rozszerzyć ofertę produktów. W międzyczasie w 2013 r. w ofercie pojawiły się dyski SSD. Niedługo później polski producent wprowadził specjalną markę produktów IRDM (początkowo Iridium), która obejmuje lepsze, ciekawsze sprzęty dla graczy i entuzjastów.

Ważnym krokiem w rozwoju firmy Wilk Elektronik było poszerzenie asortymentu o zaawansowane pamięci RAM, dyski SSD oraz karty pamięci do zastosowań przemysłowych, wydawane pod marką Goodram Industrial. Mogłoby się wydawać, że mało kto zwraca uwagę na taki sprzęt, ale w praktyce bardzo często mamy kontakt z polskimi podzespołami, choć o tym nie wiemy - pamięci przemysłowe Goodram Industrial znajdziemy w pralkach, automatach paczkowych, a nawet w kioskach samoobsługowych w barach szybkiej obsługi.

Wilk Elektronik rozbudował część magazynowo-logistyczną, co pozwoliło zwiększyć moce przerobowe fabryki

W 2023 r. Wilk Elektronik rozbudował fabrykę, co pozwoliło nie tylko zwiększyć moce produkcyjne, ale też rozbudować część magazynowo-logistyczną. Budowa nowej hali była największą inwestycją od momentu uruchomienia zakładu produkcyjnego.

Polska fabryka pracuje też nad poszerzeniem swoich kompetencji. We wrześniu 2024 r. Wilk Elektronik rozpoczął współpracę z tajwańską firmą Phison, co pozwoliło rozwinąć kompetencje tworzenia firmware’u – oprogramowania zarządzającego pamięcią w dyskach SSD i pamięciach flash. Dzięki temu firma może oferować bezpieczne, specjalistyczne rozwiązania dopasowane do zaawansowanych potrzeb przemysłu, takich jak robotyka, transport, medycyna czy obronność.

Jak produkuje się pamięci RAM?

Podczas wizyty w fabryce Wilk Elektronik mieliśmy okazję prześledzić cały proces produkcji pamięci RAM – od dostarczenia komponentów przez dostawców, po wydanie gotowych opakowań ze sprzętem do dystrybutora. Warto jednak zaznaczyć, że bardzo podobnie wygląda produkcja dysków SSD i pamięci USB, bo sprzęt jest produkowany na tych samych liniach technologicznych (wymaga tylko ich „przezbrojenia” w inne komponenty).

Przy okazji warto podkreślić, że Wilk Elektronik to prawdziwa fabryka (chociaż niektórzy uszczypliwie twierdzą, że to tylko "montownia" elektroniki). Polacy zaprojektowali autorskie podzespoły, przygotowali cały proces produkcji i wprowadzili optymalizacje linii technologicznych, dzięki czemu mogą konkurować z chińskimi dostawcami, i to nie tylko pod względem ceny, ale też jakości sprzętu. Widać pasję, zaangażowanie, ale też wiarę w polską markę.

Dostawa kości pamięci (w tym przypadku Samsung)

Niektóre elementy są naprawdę małe

Cały proces zaczyna się od dostarczenia komponentów do produkcji danego podzespołu: płytki drukowanej (obejmującej kilka modułów pamięci), układów aktywnych - w przypadku pamięci DRAM i taśm z komponentami pasywnymi, czyli wszystkimi małymi układzikami, które znajdują się na module pamięci RAM.

Na początku konieczne jest naniesienie pasty lutowniczej na płytkę drukowaną. Proces odbywa się automatycznie, a do nakładania pasty służą specjalne szablony, które zostały zaprojektowane typowo pod dany produkt (takie szablony też są projektowane przez polską fabrykę, dzięki czemu można wprowadzić optymalizacje pod kątem lepszego montażu i niezawodności sprzętu).

Wilk Elektronik korzysta z maszyn Panasonic z serii NPM-D2, zaliczanych do najszybszych urządzeń do montażu elementów SMD na świecie

Posmarowana płytka trafia do kolejnej maszyny, która precyzyjnie układa wszystkie elementy elektroniczne. Cały proces odbywa się automatycznie i w imponującym tempie. Co warto podkreślić, polska fabryka korzysta z jednych z najszybszych maszyn dostępnych na rynku (Panasonic z serii NPM-D2). Dlaczego to takie istotne? Czas produkcji bezpośrednio wpływa na moce przerobowe, a w konsekwencji także na koszt końcowy produktu. Szybsze maszyny oznaczają większą konkurencyjność oraz niższe ceny dla nas, klientów.

Piec pozwala zaprogramować etapy wygrzewania płytki drukowanej

Nałożone elementy muszą być przylutowane do płytki drukowanej. W tym celu cały moduł transportowany jest do wielostrefowego pieca, który odpowiednio wygrzewa elementy, by zostały dobrze przytwierdzone do podłoża. Polska fabryka przygotowała odpowiedni proces lutowania, który ma zapewniać większą niezawodność sprzętu.

Specjalne urządzenie, które pozwala sprawdzić temperaturę poszczególnych elementów (w tym przypadku dla dysku SSD)

Proces lutowania jest automatycznie kontrolowany przez komputer. Jeśli coś się nie zgadza, płytka trafia do pracownika, który weryfikuje jakość lutowania i w razie potrzeby odrzuca nieudany produkt. Elementy elektroniczne można prześwietlić pod skanerem rentgenowskim i dokładnie sprawdzić jakość połączenia lutowanego pod układami.

Stosy gotowych płytek drukowanych z modułami pamięci RAM, które czekają na przetestowanie

Zarówno pamięci RAM, jak i dyski SSD projektowane są w ten sposób, że elementy elektroniczne znajdują się na awersie i rewersie płytki drukowanej. Konieczne jest zatem obrócenie płytki drukowanej i powtórzenie całego procesu dla drugiej strony. Złożone moduły są wyłamywane z płytki drukowanej i poddawane testom.

Wilk Elektronik dysponuje maszyną do prześwietlania elektroniki promieniami rentgenowskimi, co pozwala na precyzyjną weryfikację jakości połączeń lutowanych, w tym przypadku kości pamięci RAM

Platformy testowe, które pozwalają przetestować moduły pamięci RAM jeszcze na etapie produkcji

Na hali produkcyjnej znajduje się ogromna liczba stanowisk testowych, które służą do testowania modułów DRAM DIMM i SO-DIMM (w hali obok znajdują się stanowiska do testowania dysków SSD i pendrive’ów). Całość wygląda imponująco i pewnie niejeden sklep komputerowy nie powstydziłby się takiej kolekcji sprzętu.

Przemysłowe moduły muszą zagwarantować stabilne działanie w szerszym zakresie temperatur (przecież taki automat paczkowy ma działać i w mroźną zimę i w upalne lato), więc są poddawane dodatkowym testom w procesie wygrzewania i schładzania w komorze klimatycznej.

Platformy do testowania dysków SSD

Co ważne, Wilk Elektronik testuje wszystkie moduły i dyski. Polska fabryka opracowała specjalną procedurę, która ma zoptymalizować proces, a do tego wychwycić nawet najmniejsze problemy z funkcjonowaniem sprzętu. Dokładne testowanie każdego modułu i dysku to bardzo istotna kwestia, która ma zagwarantować większą niezawodność polskich produktów. W przypadku konkurencyjnych marek nie jest to takie oczywiste.

Pracownicy fabryki umieszczają na modułach naklejki i radiatory, a gotowe produkty są następnie pakowane do opakowań

Przetestowane dyski i pamięci trafiają do kolejnej hali, gdzie są montowane opcjonalne radiatory i obudowy. Polski producent przygotowuje też sprzęt dla dużych odbiorców, którzy mogą zamówić większą partię sprzętu oznaczoną swoim logo.

Opakowania zbiorcze gotowe do wysyłki do sklepów

Gotowe dyski i pamięci są pakowane do opakowań, a następnie wkładane do opakowań zbiorczych. Całość trafia do magazynu, gdzie czeka na transport do sklepu lub fabryki zajmującej się składaniem komputerów lub systemów komputerowych.

Mamy czym się chwalić

Fabryka Wilk Elektronik to przykład sukcesu, który może wydawać się nieosiągalny dla wielu z nas. Jednak dzięki pasji, zaangażowaniu i odpowiednio rozwiniętej sieci kontaktów, udało się stworzyć markę rozpoznawalną na całym świecie. Polski zakład pokazuje, że produkcja podzespołów komputerowych nie musi być domeną Azji – możemy i powinniśmy dywersyfikować łańcuchy dostaw. Wyzwania związane z pandemią, takie jak problemy z dostawami komponentów, tylko uwydatniły znaczenie tej strategii.

Większości z nas Wilk Elektronik kojarzy się z produkcją podzespołów komputerowych pod markami Goodram i IRDM. Jednak pamięci wytwarzane w tej fabryce znajdują zastosowanie w różnego rodzaju maszynach częściej, niż moglibyśmy przypuszczać. Polski zakład nie tylko rozwija nowe produkty, takie jak najnowsze dyski SSD IRDM PRO Gen 5, ale także stale optymalizuje procesy produkcyjne, aby skuteczniej konkurować z azjatyckimi gigantami branży.