Modernizujemy zestawu do gier, czyli jak optymalnie wydać 600zł.

 

 

Część zagadnienia modernizacji była już poruszona zarówno w pierwszej jak i w drugiej części artykułu „Modernizujemy zestaw do gier” gdzie testowałem karty za około 350 zł. W czasie tworzenia części pierwszej dokonałem porównania wyników na dwóch procesorach: Athlon64 X2 taktowany zegarem 2.0GHz oraz wydajniejszym 2.8GHz. Wyraźnie widać było, że nowej karcie przyda się także szybszy procesor, wydajność znacząco wzrosła, najczęściej o 30%. Tworząc aktualizację zrezygnowałem ze słabszego procesora, uznając jego wymianę za potrzebną. Koszt modernizacji przez to podniósł się o jakieś 250 zł i wyniósł tytułowe 600 zł. Wydane pieniądze przyniosły nawet 700% przyrosty wydajności w grach w porównaniu do punktu wyjścia, co umożliwiło płynną grę w wiele nieosiągalnych dotąd tytułów. Przypomnę, że platforma początkowa składała się m.in. z Athlona X2 2.0GHz oraz GeForcea 7600GS.

 

 

Za tą samą kwotę kupić możemy tylko kartę graficzną, oczywiście znacznie wydajniejszą niż te kosztujące 350 zł. Ktoś mógłby pomyśleć, że będzie to bardziej opłacalny zakup. Nie wiadomo jednak jak zachowa się ona z tak słabym procesorem i właśnie w celu zbadania tego problemu powstał ten artykuł. W testach wykorzystałem kartę GeForce GTS 250, wybór był tu przypadkowy. Opis modelu znajduje się na kolejnej stronie.

 

 

Pewną metodą jest kupno droższej karty oraz podkręcenie dotychczasowego procesora. Tę opcję również sprawdzimy, poprzez podniesienie częstotliwości z 2.0 do 2.7GHz, a więc całkiem sporo. Bezsensownym wydaje się więc kupno procesora wolniejszego niż 2.8GHz w takim wypadku. Czy to jednak wystarczy? Efekty tego działania widoczne będą na wykresach.

 

 

Niestety GeForce GTS 250 to tylko 9800GTX+, tyle że z nową naklejką. W edycji od Twintecha mamy jednak nieco zwiększone taktowania. Rdzeń graficzny pracuje 12 MHz szybciej, procesory strumieniowe mają dodatkowe 40MHz, pamięci natomiast są o 50MHz szybsze. Nie sprawdzę niestety ile mocy dało to w stosunku do wersji referencyjnej, gdyż zwyczajnie jej nie posiadam. Z teoretycznego punktu widzenia, nie są to duże przyrosty prędkości.

 

 

Producent jednak pole do popisu w tej dziedzinie pozostawia kupującym, zaopatrując kartę w bardzo wydajne chłodzenie. Jest to zestaw firmy Arctic Cooler, którego nazwa brzmi Arctic Cooling VGA Accelero Twin Turbo, jest to spory radiator pokryty dwoma dużymi wentylatorami.

Dobrze schłodzony układ przy niemal bezgłośnej pracy świadczy o wysokiej kulturze pracy tego produktu. W stanie względnego spoczynku rdzeń przeważnie ma 41oC. Gdy pogramy temperatura rzadko przekracza próg 60 stopni, najczęściej jest to 55oC z niewielkimi różnicami. Spory wpływ ma tu temperatura otoczenia. Nie mam niestety klimatyzowanego pomieszczenia, aby ten wynik uściślić.

 

 

Nie zatroszczono się natomiast w sposób szczególny o pamięci, pozostawiono je bez radiatorów. Powiew chłodu z wentylatorów powinien je nieco schłodzić. Kostki Samsunga nie posiadają niestety czujników termicznych. W przypadku sekcji zasilania producent spisał się bardzo dobrze, kładąc na nią radiator. To jeszcze bardziej zwiększa stabilność karty w czasie jej podkręcania.

 

Decydując się na akcelerator z tak dużym chłodzeniem (całość zajmuje 3 sloty), musimy wziąć pod uwagę układ elementów na posiadanej płycie głównej. W przypadku użytej DFI Infinity NF Ultra radiator niemal całkowicie zasłonił cooler chipsetu, podnosząc o kilka stopni jego temperaturę. Dostęp do portów SATA został znacznie utrudniony, jeden z czterech całkowicie zablokowano. 

Przy zewnętrznej krawędzi płytki PCB jest dodatkowy stelaż, dobrze świadczący o staraniach firmy. Niestety mogą wystąpić z nim drobne problemy. Subiektywnie rzecz ujmując –  nie mogłem zatrzasnąć zabezpieczenia kart rozszerzeń w obudowie CM Elite 330. 

 

Tabelka specyfikacyjna pokaże nam różnice pomiędzy tą kartą, GeForcem 9600GT oraz 7600GS.

 

 

 

Jak widać teoretyczna wydajność jest dużo wyższa w porównaniu do 9600GT, nie wspominając już o 7600GS. Dwa razy większa ilość procesorów strumieniowych robi wrażenie, pytanie tylko czy będą one poprawnie wykorzystane.

 

Karta cechuje się dużym zapotrzebowaniem na prąd – według specyfikacji jest to około 140W w chwili obciążenia, stąd aż dwa wyjścia 6 pin, z czym niektóre zasilacze mogą mieć problem. Jeśli tylko dysponujemy odpowiednią mocą, skorzystać możemy z dostarczonej przejściówki z dwóch molexów na 6 pin. Więcej na temat zasilacza znajdziecie w podsumowaniu tego artykułu oraz tu.

 

Z tyłu prócz dwóch wyjść DVI mamy także HDMI, co niektórych pewnie zadowoli.

 

Karta sprawia wrażenie wysokiej jakości, zastosowanie nowych kondensatorów, lepszych tranzystorów i cewek z pewnością wpłynęło na efekt końcowy. Zadowoli ona fanów ciszy, a przy tym nie rozgrzeje wnętrza obudowy i zapewni przyzwoite wyniki podkręcania.

 

Niestety zabawę w to zdecydowałem sobie podarować. Przyczyną był procesor, podniesienie zegarów karty nie podniosłoby wyników w testach.

 

Twintechowi przyjrzał się także _nick_, opisał, wytestował i zbadał jego możliwości OC. Zainteresowanych kupnem tej karty zapraszam do jego mini-recenzji.

 

Jeszcze mały rzut okiem na platformę testową, następnie przejdziemy do testów, gdzie sprawdzimy, jak teoria z tabelki przekłada się na realną wydajność. 

 

 

•Procesor: AMD Athlon64 X2 5400+ 2800MHz (dawniej)

•Procesor: AMD Athlon64 X2 3600+; 2.0GHz, OC: 2.7Ghz

•Płyta główna: DFI Infinity nF Ultra II M2/G (nF4 Ultra)

•Pamięć RAM: GeiL DDR2 2x 1GB, 2x512MB 800MHz CL4-4-4-12

•Dysk twardy: Seagate 250 GB Barracuda 7200.10 (16MB, Serial ATA II, zapis prostopadły)

•Zasilacz: Modecom VOLCANO 550W ATX PFC

•Obudowa: CoolerMaster Elite 330 z dwoma wentylatorami 12cm (przód i tył)

 

Jak widać konfiguracja została bez większych zmian w stosunku do poprzednich edycji. Coś, na co zwróciłem uwagę w połowie testów, to 3 zamiast 2GB RAM. To jednak mogło pomóc tylko w przypadku ładowania gry, ale nie zwiększy to jej płynności. Usprawiedliwieniem moim jest zwykłe zapomnienie o wyjęciu kości.

 

•Windows VISTA SP1 PL

•amd: Dual-Core Optimizer

•nvidia: ForceWare 169.32 WHQL - GeForce 8800GS

•nvidia: ForceWare 169.25 WHQL - GeForce 8800GT, 7600GS

•nvidia: ForceWare 174.74 WHQL  - GeForce 9600GT

•nvidia: ForceWare 175.19 WHQL – GeForce 9600GSO

•nvidia: ForceWare 182.06 WHQL – GF 9500GT, GF 9600GT Multi Core Cooling

•nvidia: ForceWare 185.16 WHQL -  GeForce GTS250

•ati: Catalyst 8.4 – Radeon HD3850

•ati: Catalyst 8.7 – Radeon HD3870

•ati: Catalyst 9.2 – Radeon HD4650, Radeon HD4670

•FRAPS 2.9.8

•RivaTuner 2.24

•GPU-Z 0.3.2

 

Większość testów wykonana została w rozdzielczościach 1280x1024, 1680x1050 oraz 1280x1024+AAx4+Anizo x16. Wyjątkiem był Stalker, gdzie Antyaliasing nie działał prawidłowo oraz Half-Life 2, który nie wspiera panoramicznej rozdzielczości.

Mała legenda do wykresów. Wszystkie karty, prócz GeForce GTS 250, testowane były na procesorze Athlon64 X2 5400+(2.8GHz) i zostały one oznaczone szarym kolorem. Jaśniejszy kolor to GTS 250 współpracujący z wersją 3600+(@2.0GHz), ciemniejszy natomiast przedstawia wynik po podkręceniu procesora do częstotliwości 2.7 GHz.

 

 

Standardowo już zamieszczam wyniki z 3D Marków 2006 oraz Vantage. 

 

 

 

 

 

Pierwsze testy nie napawają optymizmem. Na niepodkręconym procesorze karta jest dużo słabsza od Geforcea 8800GS, nieznacznie pokonuje Radeona HD4670.

Włączenie wygładzania krawędzi nieco poprawia sytuację, ale to nadal nie jest to, czego byśmy oczekiwali.

Gdy uda nam się podkręcić procesor, akcelerator już dostaje odpowiedniej mocy, by przegonić resztę. Wzrosty wydajności sięgają prawie 30 %. To oczywiście nadal nie koniec jej możliwości.

 

 

W najmłodszym dziecku Futuremarka procesor nie odgrywa już takiej roli w testach graficznych, dlatego nawet bez podkręcania CPU zajmuje pierwsze miejsce, jednak bez miażdżącej przewagi.

 

 

Testy polegały na odtworzeniu demka z trybu multiplayer na zatłoczonej mapie Crash. Ustawienia wysokie, co oznacza, że wszystkie efekty były włączone, opcje wyboru możliwie najwyższe, a jakość tekstur Extra.

 

  

 

 

 

Tu także sytuacja nie wygląda zbyt wesoło. Wprawne oko pewnie już zauważyło, że średnia ilość klatek na sekundę „najszybszego akceleratora” ciągle oscyluje przy 70. W przypadku pierwszego testowanego trybu plasuje się on dość nisko, zwiększając jednak rozdzielczość lub włączając efekty upiększające, dobija do czołówki.

Osoby zapoznane z tematem wiedzą już, że winę za to ponosi zbyt wolny procesor. Po jego podgonieniu do 2.7GHz ta bariera wciąż występuje, jednak znacznie wyżej, oferując już średnio 85 klatek.

 

 

Testy przeprowadzone były z użyciem Directa 10, który uaktywnić możemy instalując łatkę 1.7. Skorzystałem z wbudowanego testera, ustawienia były możliwie najwyższe, ‘Model Detail’ również „na maxa”.

 

 

 

 

 

Bez ingerencji w taktowania CPU, GTS 250 zrównuje się z czołówką dużo tańszych i teoretycznie słabszych kart. Ciemniejszy słupek jest już najdłuższy, oferując od 6 do 10 klatek więcej w porównaniu do słupka jaśniejszego.

 

 

Zainstalowałem łatkę do wersji 1.2, narzędziem pomiarowym był wbudowany benchmark_GPU, który odnaleźć możemy w podkatalogu ‘Bin’. Testów dokonałem w ustawieniach Wysokich oraz Średnich.

 

 

 

 

 

 

Ponownie najsłabiej GeForce poradził sobie w zwykłej rozdzielczości 1280x1024. Totalna porażka GTSa 250 to testy w ustawieniach średnich. Przy dość mocnym podkręceniu procesora centralnego ratujemy tę sytuację i karta w niektórych trybach znów wznosi się nieco powyżej reszty, ale o płynności w obu ustawieniach możemy zapomnieć. Komfortowo pogramy na GF 9600GT w duecie z lepszym procesorem i to tylko „na średnich”.

 

 

Testu dokonałem posługując się „Video Stress Testem” zaaplikowanym w grze na najwyższych ustawieniach graficznych.

 

 

 

 

Widzimy tu silne uzależnienie od taktowania procesora. Karta nawet we współpracy z CPU 2,7GHz nie zajmuje wysokiej lokaty, zatrzymuje się przy 120 klatkach na sekundę.

 

 

Test polegał na samotnym przejechaniu trasy Newada Highway II. Ustawienia najwyższe z uaktywnionymi dodatkowymi efektami, jak np. dym. Wygładzanie krawędzi oraz filtrowanie anizotropowe aktywowane zostały przez sterownik.

 

 

  

 

 

Po raz kolejny grafika została przyblokowana przez zbyt wolny procesor. Początkowo jest to granica 65 klatek, po jego podkręceniu stabilizuje się na 90 klatkach. Dopiero to pozwoliło na pokonanie GeForcea 9600GT.

 

 

Ustawienia ogólne: High; oświetlenie: object dynamic lighting. Wersja gry: 1.7. Test polegał na przejściu z punktu A do B i pomiarze klatek dokonanego programem FRAPS.

 

 

 

 

Bez kręcenia procesora spokojnie sobie pogramy, jednak więcej klatek znów uzyskuje GeForce 9600GT. Po zwiększeniu taktowania zyskujemy około 15 klatek więcej, co sprawia zakup bardziej opłacalnym.

 

 

Ustawienia najwyższe (‘Jakość Tektur’ jak i ‘Szczegółowość świata’ na pięć oczek), wersja gry 1.2. Antyaliasing i filtrowanie anizotropowe wywoływane było przez sterowniki. Test polegał na odtworzeniu demka z gry na planszy Carbon Fiber oraz pomiarze FRAPSem.

 

 

 

 

 

 

Gra okazała się pogromczynią najmocniejszego w zestawieniu GeForce’a. Nawet szybciej pracujący procesor nie przynosi efektów, nie ma mowy o całkowicie płynnej grze. Totalnym zaskoczeniem jest wynik w rozdzielczości 1280x1024, ale to akurat jest spowodowane wadliwym silnikiem gry, mi zwyczajnie zabrakło cierpliwości do testowania, aż w końcu wynik podskoczy. Może to być za drugą próbą, ale może się też zdarzyć za dziesiątą…

 

 

 

Ustawienia ogólne Wysokie (DX 10). Wygładzanie krawędzi i filtrowanie anizotropowe aktywowałem w grze. Do testów wykorzystałem wbudowany tester, a gra była w wersji 1.007.

 

 

 

 

 

 

Strategia World In Conflict wysoko stawia poprzeczkę, jeśli chodzi o wymagania procesora. Między innymi zaawansowana fizyka wybuchów sprawiła, że GeForce GTS 250 z tak słabą jednostką centralną poradził sobie kiepsko. Na niewiele zdało się też jej podkręcenie, gdyż kilka innych „dżiforsów” nadal było wyżej. 9600GT przewyższa GTSa do samego końca.

 

 

Aby odpowiedzieć na to pytanie musimy wziąć pod uwagę wiele czynników. Po pierwsze, czy 600 zł to kwota po której chcemy mieć „spokój na kilka lat”, czy za pół roku będziemy mieli kolejną okazję do modernizacji. Po drugie, jak bardzo jesteśmy w stanie podkręcić swój procesor i czy w ogóle się tym zajmiemy? 

 

Jeśli zatem modernizujemy raz na dłuższy czas, najlepiej wymienić oba elementy. Zwłaszcza jeśli nie możemy lub nie chcemy podkręcić słabego procesora. Karta za 600zł będzie się po prostu marnować bez odpowiedniego wsparcia ze strony CPU. Często takie rozwiązanie nie zapewni nam płynnej rozrywki, kupno duetu przyniesie dużo większe korzyści. Również jeśli posiadany procesor jest jednordzeniowy, nie ma sensu go podkręcać, trzeba go wymienić.

 

Gdy mamy możliwość wysokiego przetaktowania procesora, w kilku przypadkach kupno samej karty nieco bardziej się opłaci. Jeśli dodatkowo za pół roku będziemy mogli wyposażyć się w dużo lepszy model CPU, wtedy też w grach ujrzymy więcej klatek i płynniejszą animację. Niestety, gdy podkręcenie nie przebije bariery 2.6-2.7GHz z jego wymianą warto się będzie pośpieszyć. Wspomnę też, że do karty pokroju GeForce GTS 250 procesor za 250 zł nie zapewni odpowiedniej wydajności. Na ten cel przyjdzie nam przygotować więcej gotówki.

Decydujących się na zakup procesora zapraszam do naszego zestawienia.

 

Jak pokazała część pierwsza, w starszym komputerze, gdzie jest jeszcze karta pokroju GeForce 7600GS, sama wymiana procesora niemalże nic nie zmienia, nie warto więc kupować mocnego CPU do tak słabej grafiki, jeśli najbardziej nam zależy na grach.

 

Oczywiście oba nowe układy zwiększą zapotrzebowanie komputera na prąd. Musimy zatem zadbać o zasilacz, który poradzi sobie z przydzieleniem odpowiedniej mocy. Nie liczy się w tym wypadku tylko nalepka z ilością Watt, ale głównie firma. Godne polecenia to: Tagan, Corsair, Pentagram, Modecom Volcano oraz wiele innych. Obecnie największe znaczenie stanowi linia 12V. Nowe zasilacze często mają 2, 3 a nawet 4 takie linie. Najbardziej interesująca jest liczba amperów na tychże liniach, im więcej tym lepiej. Moc, którą zasilacz powinien dysponować do obsłużenia takiego komputera to minimum 450W.  Cena takiej jednostki zasilającej waha się od 200 do 300 zł. Odradzam oszczędzanie na tym ważnym elemencie, gdyż tanie produkty mogą sobie nie poradzić. Zbyt duże obciążenie zasilacza doprowadzić może do wahań napięć, co skutkuje restartami komputera, a nawet uszkodzeniem sprzętu.

 

Modernizacja komputera to nie tylko wymiana grafiki i procesora. Każdy przecież osiągnąć chce coś innego, każdy też dysponuje innym funduszem. Osoby stojące przed trudną decyzją, zapraszam do działu Poradnik, tam przedstawić można swoją sytuację, a na pewno znajdzie się wielu pomocników i doradców.

 

Ponadto zachęcam do tworzenia mini-recenzji, w których opisać możecie swoje modernizacje, przedstawić wyniki testów. Stworzy to ciekawą bazę wiedzy na ten temat, gdyż jakkolwiek długi artykuł by nie został stworzony, nie jest w stanie objąć szerokiego problemu modernizacji. 

 

 

Podziękowania dla redakcji benchmark.pl za nadesłanie karty do testów.

 

Dziękuję też wytrwalcom, którzy przeczytali całość ;), zapraszam do komentowania.