Pojedynek na szczycie: Mugen 2 vs Yasya

W życiu większości użytkowników (stacjonarnych) PC-tów przychodzi czas na wymianę chłodzenia CPU. Jest to spowodowane wieloma aspektami, chęcią uzyskania maksymalnej wydajności z swojej maszyny np. gdy pojawi się długo wyczekiwana gra, czy też z powodu upalnego lata- obawy o swój sprzęt.

Powody są różne jednak cel jest jeden- zapewnić komfortowe warunki pracy ciężko harującemu, czasami nawet po 24h dziennie procesorowi. Niższa temperatura procesora zapewnia również nam użytkownikom spokój ducha podczas pracy(na „blaszaku” rzecz jasna) oraz tak zwanego OC. Standardowe boxowe chłodzenie dostarczone wraz z procesorem do wydajniejszych nie należy, dlatego wielu użytkowników decyduje się na jego zmianę.

Z powodu upalnego lata zostałem zmuszony do zmiany standardowego coolera na coś wydajniejszego. Głównymi kryteriami podczas zakupu były: wydajność, kultura pracy oraz niezawodność. Wszystkie powyższe wymagania od razu przywiodły mi na myśl legendarnego Mugena 2. Jednak przeglądając ofertę produktów Scythe natrafiłem na wakacyjną nowość- Yasya. I tu pojawiło się moje pytanie- który cooler jest lepszy/wydajniejszy? Ceny obu są porównywalne, a "na sieci" nie znalazłem bezpośredniego porównania. Postanowiłem samemu sobie odpowiedzieć na to pytanie.
Zapraszam do przeczytania mojego porównania Mugena 2 Rev. B z Yasyą.

Scythe Mugen 2 Rev. B

Mugen 2 jest to druga wersja cenionego na świecie coolera. Został wprowadzony do sprzedaży na początku 2009 roku, a po roku pojawiła się jego odświeżona wersja- rewizja B. Sam radiator nie uległ zmianie. Zmieniono natomiast zestawy montażowe, dzięki czemu stał się kompatybilny z procesorami podstawek: Intel LGA 775, 1366, 1156, oraz AMD Socket 754, 939, AM2/AM2+ i AM3. Na firmie Scythe takie posunięcie wymusił rynek. Procesory na podstawki LGA 1156, 1336 oraz AM3 stawały się coraz popularniejsze a ich pierwsze wersje nie należały do najchłodniejszych. Druga wersja Mugena od razu została doceniona i zyskała sporą popularność. Pojawiło się nawet hasło: „Jeśli potrzebujesz wydajnego coolera, to bierz Mugena… o ile zmieści Ci się w obudowie”. Z zmieszczeniem Mugena w obudowie użytkownicy rzeczywiście mogą mieć problemy, ponieważ jest on po prostu monstrualny, w szczególności w porównaniu z „biednymi” boxowymi schładzaczami dostarczanymi wraz z procesorami.
Mugen 2 Rev. B jak i zresztą wszystkie coolery firmy Scythe są dostarczane w opakowaniach, na których znajdziemy najważniejsze cechy danego produktu i to nawet w kilku językach(głównie angielskim i japońskim).

Zawartość opakowania to:

• radiator
• pasta termoprzewodząca
• wentylator Slip Stream 120 mm z regulacją PWM
• zapinki do wentylatora
• backplate
• zestaw montażowy: Intel LGA 775, 1366, 1156
                              AMD Socket 754, 939, AM2/AM2+ i AM3

Mugen 2 posiada pięć miedzianych rurek cieplnych, wygiętych w kształt litery U. Jego radiator składa się z pięciu części połączonych w 8 miejscach. Przez te części przechodzą rurki cieplne tworząc z podstawką jedną całość. Miedziana podstawka została poniklowana i posiada własny radiator, który można by powiedzieć jest dobrym wykorzystaniem wolnej przestrzeni między podstawką a aluminiowymi żeberkami radiatora.

Podstawa została wypolerowana na lustro.

Scythe Yasya

Jest to tegoroczna przedwakacyjna nowość w ofercie firmy Scythe. Jest to kolejny duży i ciężki cooler CPU od tego producenta. Jednak pod względem budowy i wyglądu Yasyę wyróżnia nietypowa struktura finów radiatora, która została określona przez producenta jako "Trident Multi Layer Fin Structure".

Jest to specjalna trójkątno kształtna budowa z nierównomiernymi nacięciami między kolejnymi warstwami mająca na celu lepsze i wydajniejsze odprowadzanie ciepła. Dzięki swojej budowie Yasya od razu „rzuca się w oczy” i świetnie nadaje się do obudów z oknem, o ile oczywiście „wejdzie” do takiej obudowy. Łączne wymiary są minimalnie większe od sporych rozmiarów Mugena 2, jednak dzięki swojej nietypowej budowie wydaj się mniejszym.

Zawartość opakowania:

• radiator
• pasta termoprzewodząca
• wentylator Slip Stream 120 mm z regulacją PWM oraz kontrolerem obrotów
• zapinki do wentylatora
• zestaw montażowy: Intel LGA 775, 1366, 1156
                              AMD Socket 754, 939, AM2/AM2+ i AM3

Żeberka radiatora tak samo jak w przypadku Mugena 2 są połączone z podstawą przez miedziane rurki HeatPipe. Jednak w przypadku Yasyi jest to 6 nierównomiernie ułożonych rurek.

Miedziana podstawa została pokryta warstwą niklu i idealnie wypolerowana dając efekt lustra. Podstawka została standardowo wyposażona w niewielkich rozmiarów radiator.

Montaż zestawów chłodzących

Zestawy posiadają całkiem inne systemy montażu, jednak przed montażem, którego kolwiek z nich radziłbym sprawdzić „na sucho” czy konstrukcja zmieści się w naszej obudowie oraz czy nie uszkodzi czegoś na płycie głównej. Polecam demontaż płyty głównej oraz wszystkiego, co na niej mamy zamontowane(oprócz części płyty głównej rzecz jasna) przed podejściem do montażu nowego zestawu chłodzącego. Oba radiatory przystosowane są do montażu większej ilości wentylatorów jednak do tego potrzebne są specjalne zapinki. Na Mugenie bez większego trudu da się zamontować aż 4 wentylatory.

Scythe Mugen 2 Rev. B

Montaż tego zestawu chłodzącego może być dla wielu użytkowników kłopotliwy. Spowodowane jest to w większości(nie wszystkich, ponieważ na rynku są dostępne obudowy z oknami do montażu backplate-a) przypadków koniecznością odkręcenia płyty głównej jak i późniejszym montażem samego zestawu. Po odkręceniu płyty głównej(polecam nawet w przypadku posiadania „okienka”) przechodzimy do przygotowywania Mugena 2. Do podstawy przykręcamy blaszki do montażu na interesującej nas platformie(Intel lub AMD), a następnie przechodzimy do przygotowania CPU. Oczyszczamy procesor z poprzedniej pasty(no chyba, że zakładamy chłodzenie na nowe CPU), a następnie rozprowadzamy dokładnie niewielką ilość pasty termoprzewodzącej. Przechodzimy do instalacji. Procesor montujemy w sockecie, a Mugena odwracamy tak, aby stopka była u góry. Na płytę główną dajemy backplateai przez którego przeciskamy śruby.

Celujemy nimi w blaszki przymocowane do chłodzenia, przykręcamy lekko dwie(po skosie) lub większa ilość śrubek. Sprawdzamy czy wszystko jest w porządku, jeśli tak to przykręcamy śruby i odwracamy płytę główną.

Polecam najpierw zainstalować pamięci RAM(później raczej nie będzie to możliwe), a później wentylator za pomocą dwóch zapinek.

Scythe Yasya

Montaż tego zestawu jest możliwy bez demontażu płyty głównej jednak osobiście radzę dokonać go na zdemontowanej płycie głównej. Wymiary oraz waga tego zestawu tak jakby wymaga tego. Sam montaż jest bardziej uproszczony od tego z Mugena. Rozpoczynamy go od wyboru odpowiednich końcówek znacznie łatwiejszego/przyjemniejszego systemu VTMS dla interesującej nas platformy(Intel lub AMD).

Yasya "weszła na styk"

Następnie wkładamy te zapinki do podstawy chłodzenia i montujemy na wcześniej przygotowanej płycie głównej(pasta termoprzewodząca na procesorze) poprzez wciśnięcie wymaganych zapinek w otwory. Następnie po zamontowaniu chłodzenia i pamięci RAM, montujemy wentylator za pomocą dwóch drucianych zapinek.

Po montażu płyty głównej należy również zamontować z tyłu obudowy kontroler obrotów wentylatora, który jest na tzw. śledziu. Do użytkownika należy decyzja w jakim przedziale obrotów ma działać wentylator. W ustawieniu High obroty są wyższe, ale wentylator staje się słyszalny. Na ustawieniu Low wentylator jest cichutki jak ten z zestawu rywala i działa w podobnym zakresie obrotów. Pomimo swojej uproszczonej instalacji cooler trzyma się równie dobrze, co Mugen 2 zamocowany za pomocą śrubek.

Zestawienie głównych cech rywali

W poniższej tabeli zostały zestawione główne cechy zestawów. Cechy wentylatora Yasyi zostały podzielone ze względu na możliwość wyboru zakresu obrotów wentylatora High oraz Low.

Kontroler obrotów wentylatora z zestawu Yasyi

Scythe Mugen 2
(po lewej chwilowo zamontowany Slip Stream 120 Adjustable PWM)

Platforma testowa

Wszystkie testy zostały przeprowadzone na poniższej platformie testowej. W obudowie był zamontowany jeden dodatkowy wentylator 120 mm, którego zadaniem było wypychanie ciepłego powietrza na zewnątrz obudowy. Wentylator pracował z stałą prędkością obrotową wynoszącą ok. 1300 obrotów na minutę.

Scythe Yasya

Testy wydajności zestawów

Do testów wykorzystałem oba zestawy bez jakichkolwiek ich modyfikacji. Pasta termoprzewodząca użyta w tym teście to standardowa pasta dodana do tych coolerów(była ona identyczna dla obu zestawów). Wszystkie testy pomiaru temperatury zostały przeprowadzone przy temperaturze powietrza wynoszącej 24-25°C(niepewność pomiarowa to 1°C). Podczas pracy programu testowego jak i wychładzania procesora na PC-cie nie były dokonywane żadne operacje, a programy, które były zawsze włączone to: OCCT v3.1.0, Real Temp 3.40 oraz ITESmart.

Na wykresach zostały przedstawione wartości temperatury dla danego rdzenia(1-4), odczytane z programów OCCT oraz Real Temp(przy wychładzaniu) oraz dla całego procesora(CPU). Do odczytania tej ostatniej posłużył program ITESmart dostarczony wraz z płytą główną(DFI). Program wskazuje temp. zgodną z tą podawaną w biosie. Programy OCCT oraz Real Temp wskazywały zgodną z sobą jak i Core Temp 64 temperaturę.

Yasya(High)= Yasya z wentylatorem ustawionymi na śledziu na High
Yasya(Low)= Yasya z wentylatorem ustawionym na śledziu na Low

Test przy obciążeniu polegał na obciążeniu wszystkich czterech rdzeni za pomocą programu OCCT przez 55 min(test ustawiony na 1h, ale 5 minut to Idl-owanie). Program po godzinie reprezentował wyniki na wykresie i z nich były odczytywane wartości największe dla rdzeni. Z kolei dla całego procesora była odczytywana największa temp., którą wskazał program ITESmart.

Temperatura w spoczynku była odczytywana po około 20 minutach od zakończenia testu OCCT za pomocą programu Real Temp(dla poszczególnych rdzeni) oraz ITESmart(dla całego procesora).
W przypadku Yasyi testy były przeprowadzane dla ustawienia wentylatora High jak i Low osobno.

Dla taktowania 2,4 GHz wydajność Mugena 2 jest prawie identyczna jak Yasyi z wentylatorem ustawionym na High. Z wentylatorem ustawionym na Low Yasya równa się w stanie spoczynku procesora z resztą jednak pod obciążeniem widać już różnicę- ok. 2 stopnie straty. Dla ciekawości podam, iż przy takich ustawieniach zegara boxowe chłodzenie utrzymywało temperaturę na poziomie 46 stopni Celsjusza podczas spoczynku oraz 60 podczas obciążenia dla pierwszego i drugiego rdzenia. Natomiast pozostałe dwa były chłodniejsze o 3 stopnie. Aż strach pomyśleć, co by było przy wyższym taktowaniu ;)

Tendencja zachowana przy 3,0 GHz. Temperatura Yasyi(High) prawie identyczna jak Mugena 2 z przewagą tego pierwszego. Yasya(Low) dalej odstaje od rywali o 2 stopnie Celsjusza podczas obciążenia oraz 1 stopień w stanie spoczynku.

Przy zegarze 3,4GHz i stanie spoczynku procesora wyniki Yasyi(Low) praktycznie zrównały się z Mugenem 2(przewaga Mugena), a Yasya(High) znacznie wyprzedziła rywali. Yasya(High) w tym ustawieniu była średnio o 2 stopnie Celsjusza chłodniejsza od Mugena.

Przy tym samym zegarze, ale pod obciążeniem sytuacja można by powiedzieć wróciła do normy. Mugenowi bliżej temperaturą było do Yasyi z ustawieniem High niż Low. Yasya(Low) okazała się o 4 stopnie Celsjusza „cieplejsza” od Mugena i o 5 od Yasyi(High). Yasya(High) średnio o 1 stopień Celsjusza wygrała z Mugenem.

Na koniec zamieszczam jeszcze temperatury rzeczywiste tzn. osiągnięte podczas pracy PC-ta a nie testu. W tym przypadku skorzystałem z gry Unreal Tournament 3 w wersji 2.1. Test polegał na rozgrywce przez około 1,5 h i odczytaniu temperatur maksymalnych, które zanotował program Real Temp.

Temperatura niższa o około 2 stopnie Celsjusza dla Yasyi(High) oraz Mugena. Pozytywnym zaskoczeniem jest natomiast wynik Yasyi z wentylatorem ustawionym na Low. Temperatura niższa, aż o 6 stopni Celsjusza potwierdziła, iż pełne obciążenie przy 3,4 GHz to za dużo dla takiego ustawienia wentylatora przy takiej a nie innej konstrukcji Yasyi. Gra nie obciążała w takim samym stopniu jak OCCT wszystkich rdzeni stąd ta różnica i mój wniosek.

Wnioski z testów

Konstrukcja Mugena ma już „swoje lata”(patrząc na rozwój sprzętu elektronicznego), ale nadal jest to bardzo wydajmy cooler. Przegrał z Yasyą w ustawieniu High o ok 1 stopień Celsjusza, jednak wentylator w ustawieniu High jest już wyraźnie słyszalny, podczas gdy Slip Stream(PWM) zamontowany na Mugenie był praktycznie niesłyszalny, tak samo jak zresztą Slip Stream(PWM + 2 tryby) z ustawieniem Low na Yasyi.

Yasya(High) okazała się najwydajniejsza jednak dźwięk wentylatora był już słyszalny, z kolei w ustawieniu Low była i wydajna i cichutka. Dlatego też opcję High można traktować, jako gratis i korzystać z niej np. podczas upalnego lata, grania w wymagające gry czy pracowania na wymagających programach. Mugen 2 stanął wydajnościowo po środku, zachowując przy tym ciszę.
Obie konstrukcje są bardzo udane, osobiście bardziej „ciągnie” mnie w stronę Yasyi, ponieważ nie jest to… no powiedzmy sobie to szczerze kloc. Yasya dzięki swojej intrygującej budowie sprawie wrażenie mniejszej i jak dla mnie ładniejszej. Swoją drogą Mugen 2 też ma swój urok i z pewnością dalej będzie znajdywał swoich nabywców. Cena na chwilę obecną jest praktycznie identyczna, więc wybór należy do przyszłego użytkownika.
 

Zysk z OC, czyli testy wydajnościowe 2,4GHz vs 3,4GHz

Zysk w postaci spadku temperatury oraz możliwości tzw. OC to połowa sukcesu. Drugą połową jest zysk(a nie możliwość) z podkręcania- zwiększania częstotliwości taktowania procesora. Pomiar wzrostu wydajności został przeprowadzony za pomocą kilku programów i gier.

Cinebench R11.5 (64bit)
Jest to program mierzący wydajność procesora za pomocą renderingu sceny 3D. Benchmark pozwolił określić wydajność procesora oraz karty graficznej w trybie OpenGL(duży wpływ na uzyskany wynik ma CPU).
Wykres szybkości renderowania sceny 3D(w klatkach na sekundę) dla standardowego taktowania procesora oraz częstotliwości uzyskanej po OC- 3400 MHz.

Poniższy wykres przedstawia ilość zdobytych punktów podczas renderingu przez jeden rdzeń oraz przez cały procesor(4 rdzenie) dla taktowania procesora- 2,4 i 3,4 GHz.

TrueCrypt v7.0
Programem służący do szyfrowania danych. Test został przeprowadzony za pomocą wbudowanego benchmarka, który został wykonany na pliku o wielkości 1GB. Odczytane zostały wartości średnie (Mean) dla pierwszych trzech algorytmów szyfrowania: AES, Twofish oraz Serpent. Przedstawione wyniki są w MB/s.

Super PI v1.1
Program umożliwiający aproksymację (przybliżenie) liczby PI do zadanej dokładności cyfr po przecinku. Test został przeprowadzony dla 512K(rzeczywista liczba to 524 288)i 1M(1 048 576).
Wykres przedstawia ilość czasu potrzebną do aproksymacji liczby PI dla danej dokładności cyfr wartości i wartości taktowania procesora.

Pora na testy interesujące graczy, czyli zysk w postaci dodatkowych klatek lub stabilności poziomu ich wyświetlania.
Na początek znany większości graczom Crysis Warhead Benchmark.

Jak nietrudno z powyższych benchmarków wywnioskować zysk w postaci dodatkowych klatek z podkręcania praktycznie zerowy. Gra jest bardziej nastawiona na samą kartę graficzną niż na procesor stąd brak większych różnic. Jednak podczas samego testu, z procesorem przetaktowanym do 3,4 GHz wydawało się, iż klatki utrzymują się stabilniej wokół wartości średniej niż w przypadku gry procesor pracował z zegarem 2,4 GHz.
Jak, że benchmark Cyrsisa nie dawał możliwości dokładniejszego sprawdzenia tego, skorzystałem z gry Risen. Różnica w średniej ilości wyświetlanych klatek okazała się niewiele większa, jednak patrząc na wyniki prezentowane prze program Fraps okazało się, iż rzeczywiście Risen działał z podobną ilością klatek, ale za to po OC procesora przez większy okres czasu otrzymywane klatki na sekundę oscylowały ciaśniej wokół wartości średniej.
Poniższy wykres przedstawia wartości średnie otrzymane w trzech kontrolnych miejscach, typowych dla tej gry tj. w lesie, jaskini oraz wiosce zamieszkałej przez wirtualne postaci.

Podsumowanie i ostateczna ocena

Yasya jak i Mugen 2 są to wydajne, dużych rozmiarów propozycje skierowane dla użytkowników wymagających czegoś więcej niż tylko niższej temperatury i cichszej pracy względem chłodzenia boxowego. Rozmiar, waga jak i przemyślana konstrukcja tych coolerów pozwalają na osiągnięcie zdecydowanie niższych temperatur, a co za tym idzie umożliwiają w miarę bezpieczne OC procesora. Przed zakupem, którego kol wiek chłodzenia warto sprawdzić czy zmieści się ono w naszej obudowie oraz na płycie głównej. W moim przypadku Yasya tylko lekko się rozpychała na płycie głównej z kolei z Mugenem nie było żadnych problemów. Należy również pamiętać, iż bardzo wiele zależy od typu obudowy. W obudowach gdzie zasilacz jest montowany u spodu będzie zdecydowanie mniej problemów. Cooler może zostać wtedy obrócony i wypychać powietrze do góry, w moim przypadku skończyłoby się to niepotrzebnym podgrzewaniem zasilacza.

Instalacja Mugene 2 jest trochę dłuższa, ale za to wydaje się pewniejsza. Yasya jest montowana tak samo jak boxowe chłodzenia, dzięki czemu instalacja jest łatwiejsza i zajmuje mniej czasu. Jednak przy 850 gramowym coolerze plastykowe mocowanie nie wydaje się tak pewne jak solidne śruby z zestawu Mugena 2. Wentylatory tak samo jak i radiatory zostały wykonane bardzo dobrze są wydajne, a przy tym praktycznie niesłyszalne(Yasya Low/Mugen 2) z odległości 50 cm.

Osobiście mogę polecić obydwa rozwiązania. Coolery otrzymują ode mnie zasłużone odznaczenia "Super produkt 5/5".