UWAGA: Poradnik zawiera słowa wulgarne, użyte tylko w celu pokazania znaczenia niektórych skrótów lub emotikon. Jeśli jesteś niepełnoletni lub nie chcesz natknąć się na jakiś wulgaryzm wróć do poprzedniej strony.
Netykieta (z języka francuskiego netiquette ) to coś co powinien znać każdy internauta, niestety nie zawsze tak jest. Netykieta to zbiór zasad dobrego zachowania, których należy przestrzegać w internecie. Zbiór ten nie jest sztywno ustalony i podlega drobnym zmianom. Nieprzestrzeganie tych zasad z reguły jest nieszkodliwe i nie ponosi się za to kar, ale jeśli ktoś notorycznie te zasady łamie może dostać od serwisu internetowego ostrzeżenie, a nawet bana (czyli zablokowanie dostępu do serwisu). W tym poradniku przedstawiam większość tych zasad, mam nadzieję, że przydadzą się nowym internautom i nie tylko (wystarczy wejść na nasze forum, żeby zobaczyć iż wielu ludzi nie zna netykiety).
Fora internetowe
Oto główne zasady panujące na forach (i nie tylko):
1. Przede wszystkim nie piszemy posta pod postem (o ile oczywiście się da), zanim napiszemy drugi post po prostu wyedytujmy swój ostatni wpis. Gdy ktoś napisze np. 5 postów jeden pod drugim to w wątku robi się niezły bałagan, dużo lepiej wyglądałoby to gdyby było napisane w jednym poście.
2. Gdy zakładasz nowy wątek staraj się jak najlepiej opisać swój problem, sytuację, itd. (łatwiej wtedy jest udzielić porady bez zbędnych pytań), podawaj dużo szczegółów, a tytuł wątku nazywaj tak, żeby reprezentował sobą jego treść. Nie wpisuj w tytuł wątku wyrażeń typu:
"mam problem", "coś nie działa", "problem", "nie działa", "pomocy", "pomóżcie", i tym podobne teksty.
Zamiast tego napisz np. "Dziwny błąd podczas gry w Crysis", "Nie kręci się wiatrak na kracie grafizcnej GF 9600GT", "Jak podkręcić Radeona 5870 1GB?", "Jaki wybrać cooler do Quada Q6600", itd.
Dzięki takiemu nazywaniu wątków forum robi się bardziej czytelne, użytkownicy od razu widzą czy warto wejść w dany temat.
3. Przed utworzeniem nowego wątku zapoznaj się z działem FAQ, gdzie znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
4. OffTopic - czyli pisanie nie na temat (w Polsce często skracane do oftop). W danym wątku zawsze staraj się pisać na temat! Oczywiście są wyjątki od reguły, ale nie należy przesadzać z postowaniem na inny temat.
5. Nie dubluj tematów! Jeśli założyłeś już jeden temat to nie zakładaj drugiego takiego samego w innym dziale, to zwiększa bałagan na forum.
6. Nie spamuj! Umieszczanie na grupach dyskusyjnych reklam, ogłoszeń (z wyjątkiem działu ogłoszenia), łańcuszków szczęścia lub niechcianych linków nie jest mile widziane. To samo tyczy się wysyłania maili oraz prywatnych wiadomości do użytkowników.
7. Nie nadużywaj formatowania. Jeśli twój post będzie wyglądać jak "tęcza" to nie będzie on czytelny. Formatuj (podkreślenie, kolor, pogrubienie, itp.) tylko te fragmenty, które naprawdę warte są wyróżnienia.
8. Nie pisz całego tekstu z Caps Lockiem, ponieważ jest to odbierane jako krzyk. Można czasami napisać w ten sposób jakiś wyraz lub wyrażenie, aby podkreślić jego wagę, ale nie nadużywajmy tego.
Przykłady:
"TAK NIE NALEŻY PISAĆ W INTERNECIE."
"Właśnie tak należy pisać w internecie."
"Można też czasami podkreślić PEWNE słowo."
9. Na forum nigdy nie zwracamy się do kogoś po nazwisku, zawsze używaj nicku albo imienia.
10. Staraj się pisać poprawnie językowo, nie rób błędów - zwłaszcza składniowych. Jeśli nie znasz ortografii to przed publikacją tekstu wklej go do Worda, popraw pisownię i po tym wklej do posta lub po prostu zainstaluj Firefoxa, który sprawdza pisownię na bieżąco.
11. W internecie dozwolone jest pisanie bez tzw. polskich znaków, czyli ą,ę,ż,ź,ń,ó,ł. Zamiast nich możemy pisać odpowiedniki z angielskiego alfabetu, czyli a,e,z,n,o,l, ale trzeba uważać bo może wyjść nam inne słowo niż chcemy, np. chcąc napisać "nie pisz takich pierdół" bez polskich znaków wyjdzie nam "nie pisz takich pierdol", gdzie na końcu wychodzi wulgaryzm. Ja sam wolę używać polskich znaków - po prostu to dla mnie lepiej wygląda.
Nie jest to jednak sztywna reguła, każdy serwis internetowy może mieć inne zasady, w niektórych np. pisanie słów bez polskich znaków nie jest mile widziane, a w innych np. wymagane.
12. Oczywiście poza tymi zasadami nie należy w internecie umieszczać treści niezgodnych z prawem i nie kopiować tekstów innego autora bez cytowania.
Emotikony
Emotikony to kilka znaków napisanych na klawiaturze, które tworzą coś w rodzaju ikony, która przedstawia nasze uczucia, emocje (stąd nazwa emotikony).
buźki:
:) lub :-) - uśmiech
;) lub ;-) - uśmiech z oczkiem
Uwaga: wszystkie buźki zawierające ":" można także napisać z myślnikiem, czyli ":-".
:D - uśmiech pełną gębą
^^ -
:* - całus
:o - zdziwienie
;( - płacz
:'-) - śmiech do łez...
:p - pokazanie języka
:-/ - sceptyczne podejście do sprawy
Tych buziek jest cała masa, kto szuka ten znajdzie :-)
inne:
@-->->-- róża
D--'--,--- tulipan
c(_) piwo
~== świeca
I bardziej wulgarne emotikony:
(_|_) - pupa
(|) - chuda pupa
(__|__) - gruba pupa
(.)(.) - piersi
( o )( o ) - duże piersi
Istnieje jeszcze wiele bardziej sprośnych emotikon, ale nie będę ich tutaj przytaczał, kto będzie chciał sprawdzić to sobie poszuka ;-).
UWAGA: nie nadużywaj stosowania emotikon, to jest tylko dodatek do tekstu, a nie główna treść.
Skróty
Poniżej przedstawiam, często używane skróty na forach, komunikatorach oraz w grach sieciowych:
LOL - Lot Of Loud - śmiać się głośno
ROTFL - Rolling On The Floor Laughing - tarzać się po podłodze ze śmiechu
TY - Thank You - dziękuję
THX - Thanks - dziękuję
FU - Fuck You - pierdol się
ASAP - As Soon As possible - tak szybko jak to możliwe
GG - Good Game - dobra gra
OMG - Oh My God - o mój Boże
OMFG - Oh My Fucking God - mocniejsza wersja OMG, nie można tego przetłumaczyć dosłownie bo wyszłoby "O mój pierdolony Boże", a to nie o to chodzi.
WTF - What the Fuck - Co jest kurwa?
BTW - By The Way - przy okazji
IMO - In My Opinion - moim zdaniem
IMHO - In My Humble Opinion - moim skromnym zdaniem
EOT - End Of Topic - koniec tematu
EOD - End Of Discussion - koniec dyskusji
FAQ - Frequently Asked Questions - często zadawane pytania
NTG - Not This Group - nie ta grupa
SPAM - Stupid persons advertisement - dosłownie głupie ogłoszenie, jest to niechciana wiadomość
RTF - Read The FAQ - przeczytaj FAQ
OT - Off-Topic - nie na temat
FYI - For Your Information - dla twojej informacji
z/w lub zw - zaraz wracam
Próby kradzieży loginu i hasła
To może nie jest część netykiety, ale każdy internauta powinien się z tym zapoznać. To jest bardzo ważne:
1. Rejestrując się w serwisach internetowych podawaj trudne do odgadnięcia hasło. Najlepiej jeśli jest ono długie, zawiera litery i cyfry, a najlepiej jeśli są jeszcze znaki specjalne (np. #,%,$,*).
Nie stosuj haseł typu: "12345", imię i nazwisko, "abc123", "qwerty", itp., nie wpisuj też hasła, które jest takie samo jak nick.
Dobrym zwyczajem jest także używania innego hasła do każdego serwisu.
2. Nie odbieraj poczty z nieznanych źródeł, a już na pewno nie klikaj na linki, które się tam znajdują.
Gdy ktoś prosi cię o weryfikację twoich danych, np. login i hasło to nie odpisuj! Serwisy internetowe nie wysyłają takich maili, bo oni znają hasło i login każdego użytkownika (wszystko jest w bazie danych). Takie wiadomości wysyłają tylko osoby, które chcą wykraść twój login i hasło.
Jeśli dostajesz maila np. od banku z prośbą o wykonanie jakiejś czynności to nigdy nie wchodź na stronę banku przez link umieszczony w mailu, po prostu wejdź na ich stronę wpisując ją w pasku adresu przeglądarki lub skorzystaj z zakładek. Link w mailu może prowadzić do spreparowanej strony, która wygląda jak strona banku, lecz nią nie jest.
Polecam zainstalować do Firefoxa lub IE rozszerzenie Netcraft, które pokazuje czy strona jest niebezpieczna, kiedy została założona, w jakim kraju leży serwer oraz do kogo należy.
Podsumowanie
Oczywiście mój poradnik nie zawiera wszystkich zasad netykiety ponieważ byłoby to ciężkie do zrealizowania, zamieściłem tutaj tylko te najważniejsze. Jeśli ktoś chciałby znać więcej takich zasad polecam poszukać ich w swojej ulubionej wyszukiwarce internetowej. Mam nadzieję, że z poradnika skorzysta wiele osób, bo jak widać nie każdy zna te zasady.
Jednak podstawą jniech będzie nasz zdrowy rozsądek, po prostu zanim coś zrobimy zastanówmy się chwilę, a na pewno będzie dobrze.
Komentarze
19Takie powinny być artykuły, nawet jeśli się chce "wyciskać" punkty to czasem się można postarać :)
nie wiem jak w innych krajach, ale polacy napewno maja talent pisac glupoty, nie na temat, byle sie tylko pokazac i dodac swoje pare, bezwartoscwiowych groszy...
A potem sie moderatorow czepiaja ze ich banuja :)