Radeon HD 4890, czyli 4x Super Produkt: ASUS, Gigabyte, HIS, Sapphire

W nieco ponad 9 miesięcy które dzielą nas od premiery serii kart Radeon HD4800, firmie ATi/AMD urodziło się kolejne dziecko, które może nie tyle zrewolucjonizować segmentową walkę pomiędzy gigantami, co raczej wpasować się w obecny rynek jeszcze bardziej konkurencyjnie.

ATi/AMD prezentuje dziś swoją nową kartę opartą o układ RV790, będący tak naprawdę usprawnioną rewizją rdzenia RV770, tworzącego serca jakże popularnych Radeonów HD serii 4800. Nowa konstrukcja została ochrzczona mianem HD4890, co sądząc po oznaczeniu oddaje teoretyczne umiejscowienie wydajnościowe tej karty – gdzieś pomiędzy HD4870 1GB a dwuprocesorowym HD4870X2.

Karta bazuje na przebudowanej płycie PCB, bliźniaczo podobnej do tej stosowanej w wersjach referencyjnych Radeonów HD4870. Co przy pierwszym kontakcie rzuca się w oczy najbardziej, to stylizacja modułu chłodzenia oraz przebudowany system zasilania. Pomimo zastosowania nowego układu, najważniejsze parametry karty – a więc ilość jednostek, pozostała taka sama. Mamy więc do czynienia z 16 jednostkami ROP/RBE, 40-stoma jednostkami teksturującymi oraz 160-cioma blokami programowalnych shaderów (łącznie 800 jednostek). Szyna pamięci z jakimi komunikuje się układ pozostała na poziomie 256-bit, jednak biorąc pod uwagę prędkość pracy zastosowanych modułów GDDR5 kolejnej generacji, nie zauważymy tu żadnego uszczerbku w wydajności.

Czym zatem różni się ten układ od poprzednika, skoro najważniejsza struktura rdzenia pozostała niemal niezmieniona? Odpowiedź brzmi – w częstotliwości jego taktowania. Poprzednia wydajna karta z tego segmentu, jak doskonale pamiętamy, przy overclockingu niezbyt chętnie wykazywała chęci do współpracy, co w większości przypadków skutkowało swego rodzaju „blokadą” na poziomie 810-820MHz. Nowy układ zastosowany w Radeonie HD4890 pracuje już domyślnie z zegarem 850MHz, co jest wartością wyższą od poprzednika o całe 100MHz, „takty” pamięci natomiast, zostały podniesione do poziomu 975MHz  (3900MHz efektywnie), co w tym przypadku daje wzrost o 75MHz (300MHz efektywnie).

Na pierwszy rzut oka można więc sądzić, iż jest to zwyczajny, ale nieco bardziej podkręcony Radeon HD4870. Nic jednak bardziej błędnego. W Radeonie HD4890 wykorzystano nowy układ RV790 który w stosunku do poprzednika został znacząco „przemodelowany” (czasy dostępu, optymalizacja opóźnień wewnątrz układu, itp.), umożliwiając tym samym nie tylko wydajniejszą pracę przy mniejszych stratach energii, ale pozwalając również na przyzwoity overclocking. Taka podatność na dodatkowe megaherce ma zapewniać stabilną pracę tej konstrukcji nawet przy prędkości o ponad 100MHz wyższej od wartości referencyjnej. Bariera 1GHz dla wydajnego układu graficznego znalazła się zatem w zasięgu ręki.