Fotomontaże nadal potrafią oszukać jury konkursów foto. A was?

Żyjemy w epoce gdy ludzie zajmujący się fotografią, czy to jako fotograf, czy retuszer, czy też autorytet w tej dziedzinie, powinni być obeznani z metodami oszukiwania prawdy w cyfrowym świecie. A jednak singapurski oddział Nikona został oszukany przez fotografa Chay Yu Wei, który Instagramowy fotomontaż zgłosił do konkursu. A potem zdobył główną nagrodę.

Szczęśliwy zbieg okoliczności, który okazał się fotomontażem

Jego fotografia, na której widzimy samolot umieszczony dokładnie pośrodku naturalnej ramki jaką tworzą zabezpieczające upadek z dużej wysokości pręty wokół drabiny, zdobyła nagrodę w kategorii Casual Photo. Celowo napisałem umieszczony, gdyż nie jest to chwila wyczekana, przyuważona, ale ordynarnie wklejony obraz samolotu.

Jeśli nie widzicie tego na pierwszy rzut oka, przyjrzyjcie się pod kątem. Nachylona pod kątem około 30 stopni prostokątna ramka z samolotem jest widoczna jak na dłoni.

Porównanie fotografii znalezionej na profilu Facebook i po podkręceniu koloru białego

Zaskakujący w tej całej sytuacji jest nie tylko tupet fotografa, ale i brak kompetencji osoby oceniającej zdjęcia. Członek jury powinien być wyczulony na próby przeforsowania fotomontaży, szczególnie w przypadku takich fotografii i w takiej kategorii jak zdjęcia codzienne.

Brak kompetencji czy przeoczenie jury

Ostatnio notujemy dużo przypadków z błędnymi decyzjami jury konkursowych i coraz większą liczbą dyskwalifikowanych fotografii. Dziwne że w tej sytuacji nie wszyscy idą po rozum do głowy. Przeanalizowanie tego jednego, nagrodzonego zdjęcia to nie jest duży problem. Odróżnienie nachalnego fotomontażu od ewidentnych śladów po obróbce, która może być dopuszczalna w pewnych warunkach, także nie powinno stanowić problemu.

W ubiegłym roku w konkursie Nikon-Walkley Awards udało się uniknąć problemu na etapie selekcji wyróżnionych. Wtedy fotograf sam zdecydował się wycofac z konkursu gdy jeden z kolegów zasugerował, że jego zdjęcia z tego samego miejsca i chwili wyglądają inaczej.

Wyretuszowanie kawałka słomy poprawiło walory estetyczne, jednak naruszało zasadę - żadnego klonowania i zaawansowanego retuszu

W 2015 roku jury World Press Photo nagrodziło cykl zdjęć, z których jedno było zaaranżowane i wykonane w innymi miejscu niż sugerował autor. Nagrodę odebrano

Słynna fotografia Tomasza Tomaszewskiego, nagrodzona przez jury Grand Press Photo w 2010 roku, długo była kontestowana przez internautów jako zdjęcie dokumentalne. Jury GPP nie zmieniło werdyktu

Ustawka to poważny problem szczególnie w przypadku fotografii przyrodniczej lub podróżniczej. Trudno ją wykryć i udowodnić To zdjęcie przedstawia prawdopodobnie tresowanego, a nie dzikiego wilka, jak twierdzi autor nagrodzonego zdjęcia w konkursie Wildlife Photographer of the Year 2009. Nagrodę odebrano

Klonowanie obiektów na zdjęciu to sztuczka stosowana od lat. Czasem bardzo nieudolnie. W 2007 roku jury Grand Press Photo wycofało się z decyzji o przyznaniu tej fotografii nagrody

Nikon przeprosił za całe zajście, zapewnia też że będzie bliżej przyglądał się wyróżnianych zdjęciom. Tym razem fotomontaż, którego nie dostrzegło jury, został wykryty. To wszystko dzięki internautom, którzy szybko dostrzegli, że z umieszczonym na Facebookowym profili zdjęciem jest coś nie tak.

Również twórca fotografii przyznał się do fotomontażu i tego, że nie jest to pierwszy raz kiedy jego przetworzone zdjęcia zyskuje uznanie. W domyśle mowa o Instagramowej społeczności. Z jednej strony to dobrze, że przeprasza, z drugiej jednak, może my temu panu już podziękujemy.

Takie przypadki podważają zaufanie do fotografii dokumentalnej

W głowie rodzi się pytanie, ile z tych niezwykłych zdjęć, które można oglądać między innymi właśnie na instagramowych profilach jest prawdziwe, a ile to sprytne oszustwa. Jeśli wykonane z większą dbałością niż w przypadku wspomnianej fotografii, mogą być znacznie trudniejsze do wykrycia.

Po lekturze odpowiedzi Yu Wei na zarzuty, można zastanowić się jeszcze nad jedną rzeczą. Widać, że nie wszyscy pojmują gdzie leżą granice dobrego smaku w fotografii. Istnieje oczywiście fotografia artystyczna, fotomontaż to także ważne narzędzie wyrazu. Nie można też spisywać na straty retuszu, gdy prowadzi on do zwiększenia wartości zdjęcia i nie jest zakazany w regulaminie konkursu.

Jednak próba przekonania odbiorcy, że fotomontaż jest w istocie dokumentacją, przypisywanie sobie całej chwały to duża przesada. To co dla takiego dowcipnego fotografa może być tylko żartem, może podważyć zaufanie do fotografii. A tego z pewnością byśmy nie chcieli.

Źródło: Nikon Singapore