W sobotę 14 września przypada w tym roku Międzynarodowa Noc Obserwacji Księżyca. To okazja, by bliżej zainteresować się ciałem niebieskim, bez którego nasze istnienie byłoby prawdopodobnie niemożliwe. Oprócz samodzielnych obserwacji można skusić się także na wydarzenia online.
Już za kilka dni Pełnia Księżyca Zbiorów, ale nim ona nastąpi bardzo dobry czas dla obserwacji księżycowej powierzchni. To dlatego zbliżający się wieczór 14 września i noc z 14 na 15 września w tym roku wybrano na tak zwaną Międzynarodową Noc Obserwacji Księżyca. Na zachętę film National Geographic o księżycowej przygodzie astronautów misji Apollo 11.
Jak obserwować Księżyc 14 września 2024 r. samodzielnie?
Wieczorem Księżyc wschodzi oświetlony przez Słońce w ponad 75 procentach. Oznacza to, że terminator (granica pomiędzy cieniem a jasną częścią satelity) przebiega przez Ocean Burz. W jego pobliżu widoczny będzie wyraźnie cień rzucany do wnętrza krateru Arystarch przez jego wschodnie zbocze. Nieco dalej i poniżej widać będzie krater Kepler. Na południu Księżyca (u góry) dostrzeżemy kontury licznych kraterów. Efektownie będzie prezentowała się zachodnia część Morza Wilgoci na północy (dolna część zdjęcia) z kraterem Mersenius, który będzie oświetlony krawędziowo przez Słońce.
Do obserwacji Księżyca warto użyć lornetki, nawet taka o niewielkim powiększeniu (7x) znacząco ułatwi identyfikację miejsc na księżycowej powierzchni. Warto pamiętać, że rosnące powiększenie to też silniejsze drgania jakie wprowadzamy, dlatego przy lornetce 15x potrzebny może być już statyw. Podobnie jak w przypadku lunety.
Dla ułatwienia poniżej zdjęcie Księżyca takiego, jakim zobaczymy go wieczorem 14 września i nocą z 14 na 15 września z zaznaczonymi interesującymi miejscami. Opis szczegółów na powierzchni Księżyca, w tym kraterów, mórz i miejsc lądowania pojazdów z Ziemi zamieszczony jest także w naszym poradniku obserwacji Księżyca. To uniwersalny tekst, który jest aktualny o każdej porze roku.
Tarcza Księżyca o godzinie 22:00 w dniu 14 września 2024 r. (fot: NASA/SVS)
Księżyc będzie wschodził około godziny 18, na niespełna godzinę przez zachodem Słońca, prawie w kierunku południowo-wschodnim. Około godziny 20 będzie już na wysokości 10 stopni nad horyzontem co zapewni jego dobrą widoczność. Górowanie, czyli widoczność dokładnie w kierunku południowym, nastąpi około 21:40, a wtedy wysokość Księżyca wyniesie kilkanaście stopni nad horyzotem. Zachód w kierunki południowo-zachodnim nastąpi przed godziną drugą w nocy.
Mimo iż wysokość Księżyca nie będzie znacząca (w mieście i w lesie może być on przesłonięty przez budynki i drzewa), to możemy teoretycznie obserwować go od wschodu do zachodu, nie zarywając całej nocy. Poza tym położenie Księżyca na niebie będzie sprzyjało fotografii, na której widać nie tylko samego satelitę na tle nieba, które jeszcze nie jest bardzo ciemne, ale też ziemskie otoczenie, obiekty na horyzoncie, co zawsze uatrakcyjnia zdjęcia.
Warto sięgnąć nie tylko po aparaty systemowe, ale także smartfony. Te dzięki funkcjom AI i usprawnionej obsłudze ekspozycji w kontrastowym kadrze są teraz zdolne pokazać na zdjęciu satysfakcjonująco Księżyc i jego otoczenie (gwarancji jednak nie ma, wiele zależy od modelu telefonu). Nie jest tu konieczne dążenie do jak największej krotności zoomu (wtedy niedoskonałości optyki telefonu nadrabia i tak AI), ważniejsza będzie kompozycja całego kadru, w którym Księżyc jest tylko jednym z elementów.
Międzynarodowa Noc Obserwacji Księżyca - atrakcje online
Największym przeciwnikiem miłośników obserwacji nieba jest zawsze niesprzyjająca pogoda. I jest duże prawdopodobieństwo, że prawie cała Polska będzie w ten weekend zachmurzona, co utrudni podglądanie Księżyca. Oczywiście chmury nie zawsze spisują takie obserwacje na straty. W przeciwieństwie do gwiazd czy obiektów głębokiego nieba, Księżyc nawet na zachmurzonym niebie może prezentować się okazale. Oczywiście konieczne jest, by były one przejrzyste lub pojawiały się przerwy w powłoce chmur, przez które dobrze widoczny byłby nasz naturalny satelita.
Jeśli pogoda nie dopisze, to warto skorzystać z atrakcji w sieci. Takim hubem dla Międzynarodowej Nocy Obserwacji Księżyca jest poświęcona temu wydarzeniu strona NASA. Po otwarciu tej witryny wyświetli się nam interaktywna mapa świata, na której pokazane są lokalizacje różnych wydarzeń związanych z Księżycem planowanych na 14 września. Można tu zarejestrować się nawet samodzielnie, choćby po to, by pochwalić się gotowością do obserwacji. Część linków prowadzi do instytucji, które planują obserwacje stacjonarne, ale też są to odnośniki do transmisji online, które można znaleźć w wyszukiwarce. Poniżej mapy mamy link do oficjalnej transmisji NASA z wydarzenia jakim jest Międzynarodowa Noc Obserwacji Księżyca, a także dostęp do źródeł z informacjami o Księżycu i jego obserwacjach.
W Polsce warto śledzić strony astronomicznych blogów i kanały społecznościowe - przyda się tu hasło Międzynarodowa Noc Obserwacji Księżyca 2024. A także przyjrzeć się co oferują lokalne planetaria na ten dzień (nie tylko wieczorem, ale i za dnia). Tradycyjnie transmisję z wydarzenia z komentarzem zaplanowano na kanale projektu Virtual Telescope (zacznie się w sobotę na pół godziny przed północą).
Źródło: inf. własna
Komentarze
2