Największy superksiężyc w tym roku - pełnia październik 2024

Październikowa pełnia Księżyca zwana jest tym razem Księżycem Myśliwych, ale podobnie jak to ma miejsce w przypadku Księżyca Plonów, nie jest to nazwa, którą zawsze przypisujemy pełni w październiku. To w rzeczywistości kolejna pełnia po Księżycu Plonów, a skoro ten jest najbliższą pełnią równonocy jesiennej i może wystąpić także w październiku, to Księżyc Myśliwych może być także listopadową pełnią.

Określenia, które lepiej są powiązane z przebiegiem pór roku (a nie w zjawiskach astronomicznych) to Krwawy Księżyc, czy Księżyc Spadających Liści, związane z początkiem jesieni. Oczywiście zmiany klimatyczne sprawiają, że i te nazwy nie muszą najlepiej pasować do sytuacji jaką mamy za oknem.

Pełnia prawie w samo południe

Pełnia 17 października 2024 r. przypada dokładnie o godzinie 13:28 naszego czasu, co oznacza, że zarówno wieczorem 16 października jak i następnego dnia, księżyc będzie podobnie prezentował się na niebie - ale momentu pełni z Polski nie zobaczymy. Gdy Księżyc jest w pełni widzimy prawie połowę jego powierzchni, jednak ze względu na fakt, że jest on kulą, nie jest to dokładnie 50 procent, a minimalnie mniej.

Ponieważ to pełnia, Księżyc wzejdzie w trakcie zachodu Słońca, a zajdzie rankiem, gdy Słońce będzie wysuwało się spod horyzontu. W momencie górowania, około północy, znajdzie się na wysokości ponad 35 stopni nad horyzontem, będzie więc dobrze widoczny przez większość nocy nawet w miejscach, gdzie widoczność jest zakłócona przez drzewa czy budynki.

Księżyc na niebie około północy w nocy z 16 na 17 października 2024 r. (źródło: Stellarium)

Choć pełnia to czas, gdy blask Księżyca mocno psuje widoczność pobliskich obiektów na niebie, to w przypadku komety C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS), do której obserwacji w tym tygodniu gorąco zachęcamy (w sprzyjających warunkach widać ją gołym okiem, można sfotografować nawet smartfonem), nie będzie on na szczęście znacząco przeszkadzał - odległość kątowa Księżyca od komety wyniesie około 140 stopni.

Największy superksiężyc w 2024 r.

W tym roku mamy cztery superksiężyce, a ten październikowy to trzeci z kolei. Jest to też ten superksiężyc, który wiąże się z Księżycem położonym najbliżej Ziemi. Moment, w którym nasz naturalny satelita na swojej orbicie osiąga położenie najbliższe Ziemi nazywamy perygeum. I choć określenie superksiężyc zwykle kojarzymy z pełnią, warto pamiętać, że pełnia niekoniecznie musi być tożsama z momentem księżycowego perygeum.

Istotnie w tym roku październikowy superksiężyc w momencie pełni będzie najbliżej Ziemi ze wszystkich superksiężyców, ale moment perygeum nastąpi na 10 godzin przed pełnią. W pełni odległość Ziemia - Księżyc wyniesie 357367 km, a w perygeum jeszcze mniej, bo 357172 km. Co ciekawe nie jest to najmniejsza tegoroczna odległość Księżyca od Ziemi, ta miała miejsce 10 marca, gdy nasz naturalny satelita był bliski nowiu. Wtedy odległość wynosiła 356893 km.

Tak wyglądał będzie Księżyc w momencie perygeum tuż po północy 17 października, na około 10 godzin przed pełnią. (fot: NASA/SVS)

Dlatego teoretycznie największy rozmiar na niebie tarcza Księżyca będzie miała jeszcze w noc poprzedzającą moment pełni. Choć to różnica, której nie dostrzeżemy gołym okiem, to można założyć, że noc z 16 na 17 października jest tą najlepszą, dla obserwacji dużego Księżyca.

Obejrzyj w

A co po pełni superksiężyca?

Księżyc warto mieć na uwadze także dwa dni po pełni, 19 października około godziny 22:00, gdyż wtedy jego tarcza znajdzie się tuż obok gromady otwartej Plejady (charakterystyczny obiekt w gwiazdozbiorze Byka). A 21 października swoje maksimum będzie miał deszcz meteorów Orionidy. Są one widoczne przez cały miesiąc i choć nie wyróżniają się wysoką aktywnością, to jeśli już się pojawią to zwykle wyróżniają się sporą jasnością i krótkim czasem trwania.

Źródło: inf. własna