Intel przyznaje się do błędu. Ważne poprawki dla procesorów Core Ultra 200

Procesory Intel Core Ultra 200 (Arrow Lake) zadebiutowały pod koniec października jako propozycja dla graczy i twórców treści. Producent chwalił się nową architekturą, która miała przynieść poprawę wydajności w programach i grach, a także znacznie lepszą efektywność energetyczną. 

Osiągi w grach niestety nie pokrywały się z deklaracjami producenta. Mieliśmy okazję przetestować modele Core Ultra 9 285K, Core Ultra 7 265K i Core Ultra 5 245K. Podobne wnioski mieli inni testerzy.

Obejrzyj w

Poprawki dla procesorów Core Ultra 200 

Zaraz po opublikowaniu testów Intel rozpoczął dochodzenie w celu ustalenia przyczyn słabej wydajności w grach. W trakcie analizy inżynierowie zidentyfikowali pięć głównych problemów. Cztery z tych problemów udało się już rozwiązać. 

Nieprawidłowe działanie zarządzania energią 

Problem z wydajnością procesorów Intel Core Ultra 200 bardzo często wynikał z błędnych parametrów zarządzania energią (Performance & Power Management - PPM), które są kluczowe dla takich funkcji jak szybkość zmiany taktowania procesora, usypianie rdzeni czy opóźnienia wejścia i wyjścia ze stanów energetycznych (C-State). 

Nieprawidłowości aktualizacji prowadziły do nieoptymalnego harmonogramowania zadań procesora, spadków wydajności w zadaniach jednowątkowych, wysokiej zmienności wyników testów, sztucznych wzrostów wydajności przy ręcznej dezaktywacji rdzeni oraz nieprzewidzianych różnic w wynikach między wersjami Windows 11 (23H2 i 24H2). Skutkowało to spadkiem wydajności na poziomie od 6 do 30 proc., w zależności od obciążenia systemu. 

Problem został rozwiązany w aktualizacji Windows 11 build 26100.2161 (KB5044384), która poprawiła błędne parametry i przywróciła prawidłowe działanie procesorów. 

Nieprawidłowe działanie Intel Application Performance Optimizer (APO) 

Kolejnym problemem było nieprawidłowe działanie funkcji Intel Application Performance Optimizer (APO), która optymalizuje wykorzystywanie poszczególnych rdzeni, co wpływa na lepsze osiągi w grach i programach. Technologia ta działa w oparciu o profile tworzone dla konkretnych gier, które wymagają prawidłowego działania procesora w zakresie dostępności rdzeni i wątków. 

Problem wynikał z brakującej aktualizacji Intel PPM, która wprowadzała procesor w nieprawidłowy stan, uniemożliwiając skuteczne działanie APO. Objawem był brak wpływu na wydajność w grach wykorzystujących funkcję APO - straty wydajności wynosiły od 2 do 14 proc., w zależności od gry i konfiguracji systemu. 

Problem został rozwiązany w aktualizacji Windows 11 build 26100.2161 (KB5044384), która przywróciła prawidłowe środowisko pracy procesora i pozwoliła na pełne wykorzystanie APO. 

Problemy z zabezpieczniem Easy Anti-Cheat 

Problem z niebieskim ekranem (BSOD) przy uruchamianiu gier korzystających z Easy Anti-Cheat wynikał z konfliktu pomiędzy systemem Windows 11 24H2 a starszą wersją sterownika Easy Anti-Cheat z kwietnia 2024 roku lub wcześniejszą. Objawem był nagły restart systemu i wyświetlenie niebieskiego ekranu przy próbie uruchomienia gry z tą technologią. Co prawda nie wpływało to na wydajność w grach, ale uniemożliwiało granie w niektóre tytuły. 

Problem został rozwiązany dzięki aktualizacji sterownika Easy Anti-Cheat, którą Epic Games udostępnia deweloperom i wydawcom. Poprawiony sterownik jest dystrybuowany jako aktualizacja gry za pośrednictwem platform cyfrowej dystrybucji. 

Nieprawidłowe ustawienia płyty głównej 

Problem z wydajnością bardzo często wynikał z nieprawidłowej konfiguracji ustawień wydajności w BIOS-ie na płytach testowych. Kluczowe funkcje, takie jak Resizable BAR, Intel APO, częstotliwość magistrali ring, współczynnik kontrolera pamięci oraz limity mocy, nie były poprawnie aktywowane po przywróceniu domyślnych ustawień BIOS-u. Niektóre wersje BIOS-u miały tylko jedno błędne ustawienie, inne więcej, a zmiany domyślnych konfiguracji różniły się między wydaniami. 

Objawy obejmowały wysokie opóźnienia pamięci (1,5-2,0x wyższe od oczekiwanych), niestabilną częstotliwość magistrali ring, duże odchylenia wyników w testach dynamicznych, brak wzrostu wydajności w grach korzystających z Resizable BAR oraz Intel APO. Straty wydajności szacowano na 2-14 proc., w zależności od aplikacji i ustawień BIOS-u. 

Problem został rozwiązany w najnowszych wersjach BIOS-u dla płyt głównych opartych na chipsecie Intel Z890, które ujednoliciły ustawienia wydajności.

Kolejne poprawki w drodze 

Wiemy, że Intel zidentyfikował dodatkowe optymalizacje wydajności BIOS-u, które zostały opracowane niedawno lub nie były gotowe w dotychczasowych wersjach firmware'u. Wprowadzenie tych ulepszeń wymaga nowego obrazu BIOS-u, który jest obecnie weryfikowany przez Intel. Finalna wersja BIOS-u ma być dostępna dla użytkowników w pierwszej połowie stycznia 2025 r., a dokładny termin zależy od harmonogramu testów i wydań dla poszczególnych płyt głównych. Odpowiednie wersje BIOS-u będą oznaczone mikrokodem Intel w wersji 0x114 oraz firmware Intel CSME 19.0.0.1854v2.2 lub nowszym. 

Wprowadzone poprawki powinny przynieść poprawę wydajności. Wpływ aktualizacji na osiągi zależy od konkretnych problemów występujących w systemie w momencie zbierania danych oraz od wyboru gier lub aplikacji. Niektóre problemy są trudniejsze do zidentyfikowania, bardziej specyficzne dla określonych obciążeń lub mają charakter sporadyczny. 

Intel planuje zaprezentować pełne podsumowanie poprawionej wydajności podczas targów CES 2025, uwzględniając wszystkie wspomniane rozwiązania. Prezentacja obejmie szczegółowe analizy wydajności w grach i aplikacjach, porównania A/B dla poszczególnych problemów oraz ich kombinacji. Będzie to druga i ostatnia aktualizacja dla procesorów Core Ultra 200.