Największa od 125 lat. Obejrzyj przelot asteroidy w pobliżu Ziemi

Każdego dnia w pobliżu Ziemi przelatują asteroidy, których rozmiary są na tyle duże, że nie zamieniłyby się w niewielkie meteory, czy nawet bolidy, podczas przelotu przez ziemską atmosferę, ale dotarły do powierzchni wyrządzając wiele szkód. Kluczowe jest tu sformułowanie „w pobliżu”, gdyż astronomowie wolą chuchać na zimne i jako tak zwane potencjalnie niebezpieczne asteroidy (PHA) traktują nawet obiekty mijające Ziemię w sporej odległości.

Czwartkowy przelot asteroidy w pobliżu Ziemi

Na stronie JPL, gdzie podawane są stale uaktualniane informacje o przelotach asteroid mamy teraz dwa obiekty, które w czwartek 27 czerwca miną Ziemię. Jeden z nich określany jako asteroida wielkości samolotu, o rozmiarze 64 metrów oznaczona jako 2019 NJ, minie Ziemię w odległości 6,6 miliona kilometrów.

Znacznie ciekawszy jest drugi obiekt, bo ma rozmiar około 2,3 kilometra i jest porównywany do dużego mostu, ale bardziej obrazowe jest porównanie do masywu górskiego o wysokości zbliżonej do wysokości Rys, najwyższego szczytu w Polsce. To asteroida o numerze 415029, którą nazywamy też 2011 UL21. Jej odległość jest podobna jak 2019 NJ, czyli jest to około 17 razy dalej niż Księżyc znajduje się od Ziemi. Bezpośredniego zagrożenia nie będzie, ale jest to obiekt wart uwagi.

Orbita asteroidy 2011 UL21 (źródło: virtualtelescope.eu)

Przemierzająca okolice Ziemi z prędkością około 93000 km/h, czyli około czterech razy szybciej niż lecący na orbitę Starship, asteroida 2011 UL21 jest jednym z dziesięciu największych obiektów tego typu, które minęły Ziemię od 125 lat w odległości mniejszej niż 7,5 miliona kilometrów. Tylko jeden procent asteroid, które traktowane są jako pobliskie Ziemi jest większe. Dla 2011 UL21 to największe zbliżenie do Ziemi od 110 lat.

Te wyliczenia to wyniki symulacji NASA JPL, które powinny być precyzyjne, ale nigdy nie ma 100 procentowej pewności, że w ciągu ostatniego stulecia Ziemi nie minął znacznie większy obiekt, którego jeszcze nie udało się nam skatalogować.

Obejrzyj przelot na spokojnie z fotela

Przelot asteroidy 2011 UL21 możemy oglądać ze spokojem dzięki Virtual Telescope, który pozwala internautom na śledzenie obserwacji nieba poprzez witrynę internetową. W czwartek 27 czerwca 2024 r. na około 15 minut przed największym zbliżeniem do Ziemi, czyli o godzinie 22 wieczorem, rozpocznie się transmisja z przelotu.

Asteroida dostrzegalna będzie też przez teleskop, ale są tu dwie przeszkody. Po pierwsze to musi być teleskop o średnicy zwierciadła co najmniej 20 cm, a takim nie każdy dysponuje. Po drugie 2011 UL21 będzie w trakcie maksymalnego zbliżenia znajdować się poniżej horyzontu dla obserwatora w Polsce. By takie obserwacje były udane trzeba udać się daleko na południe, co najmniej w okolice basenu Morza Śródziemnego.

A i tak szans na obserwacje gołym okiem nie będzie. Jasność asteroidy wyniesie jedynie około 11 magnitudo, mniej więcej tyle co jasność najbliższej nam gwiazdy - Proxima Centauri. To jednak dobry przykład jak ważne jest monitorowanie nieba, bo nawet te potencjalnie niebezpieczne asteroidy dość długo pozostają słabo widoczne. Jeśli znamy ich orbitę to niewielki problem, ale w przypadku obiektu wcześniej nieznanego lub nadlatującego na przykład z kierunku ku Słońcu (co utrudnia wykrycie), czasu na reakcje po wykryciu jest niewiele.

Czy 2011 UL21 mogłaby zagrozić Ziemi?

Obecnie przy odległości przelotu 6,6 miliona kilometrów nie ma jakichkolwiek szans. Również w 2089 roku, gdy odległość wyniesie 2,7 miliona kilometrów będzie ona dla nas bezpieczna. Gdyby jednak doszło kiedykolwiek do zderzenia z Ziemią, doprowadziłoby ono do dewastacji w skali regionalnej i globalnych zmian klimatycznych. Jednak wciąż byłoby to zderzenie z asteroidą pięć razy mniejszą niż ta, która przyczyniła się do wyginięcia dinozaurów 65 milionów lat temu.

Największy znany nam obiekt, który uderzył w Ziemię, pomijając hipotetyczną Theię, odpowiedzialną wedle naszych teorii za powstanie Księżyca, to asteroida około 10 razy większa od 2011 UL21. Zderzyła się ona z Ziemią około 2 miliardów lat temu i pozostawiła ślad, który dziś znamy jako krater Vredefort w RPA.

Źródło: ESA, livescience, inf.własna