Najciekawszy superksiężyc w tym roku. Nie przegapcie tej okazji. Jak obserwować?

Dlaczego tylko prawie połowę? To konsekwencja prostej geometrii i faktu, że Księżyc, na którym niedawno wylądował hinduski lądownik Vikram, nie znajduje się nieskończenie daleko od nas, a w średniej odległości około 386 tysięcy km. Z tego względu nawet jeśli mamy pełnię i ze względu na dużą odległość Słońca można założyć, że oświetlona jest połowa Księżyca, my możemy zobaczyć jedynie 49,7% jego tarczy, gdyż reszta znajduje się za księżycowym horyzontem. Więcej ciekawych faktów o tym jak obserwować i fotografować Księżyc znajdziecie w tekście o Dniu Księżyca i ciekawych miejscach na powierzchni Księżyca.

Nie tylko superksiężyc, nie tylko niebieski Księżyc, ale coś więcej

Powyższe to taka ciekawostka, być może nawet istotniejsza niż fakt, że superksiężyc to moment, gdy Księżyc w pełni jest wyjątkowo blisko Ziemi. W tym roku, bliżej był tylko 21 stycznia, gdy osiągnął odległość 356 569 km (prawie minimalną możliwą), ale wtedy nie było pełni a nów. Z kolei 30 sierpnia o godzinie 17:54 Księżyc znajdzie się w odległości 357 181 km od Ziemi, a pełnia nastąpi niespełna kilka godzin później, o 3:35 w nocy 31 sierpnia. Dlatego najbliższy superksiężyc jest też największym w tym roku.

Tak będzie wyglądać tarcza Księzyca wieczorem 30 sierpnia 2023 roku (źródło: Stellarium)

Jeśli macie ochotę przyjrzeć się maksymalnie dużej dostępnej jednorazowo powierzchni naszego naturalnego satelity najbliższa noc ze środy na czwartek będzie najlepszym na to momentem. Tam gdzieś po nim jeździ teraz hinduski łazik Pragyan, ale jego nie da się zobaczyć z Ziemi, za to można poszukać ciekawych kraterów i miejsc, w których kiedyś lądowały inne misje z Ziemi. Pełnia nie jest z kolei idealnym momentem na zdjęcia, które nadają powierzchni Księżyca przestrzenności, ale warto mieć w kolekcji kilka fotografii pełni.

Mimo powszechności zjawiska drugi sierpniowy superksiężyc będzie wyjątkowy. Nie dość, że to będzie drugi superksiężyc w miesiącu co potocznie nazywa się zjawiskiem błękitnego księżyca, to w nocy z 30 na 31 sierpnia Ksieżyc będzie miał wyjątkowe towarzystwo, o którym poniżej.

Saturn tuż obok superksiężyca

Jeśli użyjecie lornetki, a tym bardziej lunety, wystarczy tylko trochę przesunąć się z polem widzenia do góry i w prawo, by ujrzeć najpiękniejszą planetę w Układzie Słonecznym - Saturna. Ten już w niedzielę 27 sierpnia znalazł się w opozycji, czyli dokładnie po przeciwnej stronie Ziemi co Słońce. Kilka dni później, wciąż będzie w najlepszej w tym roku pozycji do obserwacji, w połowie nocy widoczny nad południowym horyzontem na wysokości około 25 stopni w gwiazdozbiorze Wodnika.

Pozycja Księżyca na niebie tuż przed północą 30 sierpnia 2023 roku (źródło: Stellarium)

Pierścienie Saturna są obecnie ustawione względem obserwatora na Ziemi tak, że mamy dość dobrą ich widoczność. Planeta ma obecnie jasność około 0,4 mag, więc da się ją zauważyć gołym okiem nawet w miastach, choć dojrzenie pierścieni wymaga instrumentu optycznego niezależnie od miejsca, w którym zdecydujemy się na obserwacje.

Księżyc i Saturn w polu widzenia lornetki o powiększeniu 15 razy (źródło: Stellarium)

Orientacja Saturna jego pierścieni i księżyców, w tym Tytana po lewej na dole (nie wszystkie dojrzymy bez zaawansowanego instrumentu optycznego) tuż po północy 31 sierpnia 2023 roku (źródło: Stellarium)

Odległość Księżyca od Saturna osiągnie minimum 2,5 stopnia kątowego (około 5 średnic Księżyca w pełni) tuż po godzinie 20 w środę 30 sierpnia. Będziemy mieli wtedy tak zwane zjawisko koniunkcji Saturna i Księżyca. Księżyc tego dnia, wzejdzie w Warszawie o godzinie 19:27 i będzie widoczny do zachodu 31 sierpnia o godzinie 5:28. W innym miejscach Polski, te godziny mogą nieznacznie się różnić.

Koniunkcje Księżyca i Saturna miały i będą miały miejsce w tym roku wielokrotnie, ale już nie w czasie superksiężyca. Na kolejne zbliżenie się tych dwóch ciał niebieskich możemy liczyć 27 września o godzinie 3:29, potem 24 października o godzinie 9:55, 20 listopada o godzinie 15:06 i 17 grudnia 2023 roku o godzinie 23:01. Dopiero to ostatnie zbliżenie, na podobną odległość co 30 sierpnia, będzie miało miejsce o dogodnej dla obserwatora porze.

Źródło: inf. własna