Overclocking… na polski: podkręcanie zegarów. Każdy z nas kiedyś zastanawiał się co to może znaczyć. Magiczne słowo wypowiadane na wielu forach które ma sprawić ,że nasze komputery stanął się o wiele wydajniejsze. Czy taka jest prawda? Czy jest jakiekolwiek ryzyko? To wszystko się okaże w dalszej części artykułu.
Definicja |
Definicja overclockingu przedstawia się następująco : zwiększanie szybkości pracy (zwiększeniu taktowania zegara) i wydajności sprzętu komputerowego, np. procesora, karty graficznej za pomocą odpowiedniego oprogramowania lub zmiany pewnych ustawień BIOS-u (w przypadku CPU i RAM-u).
Niby definicję już mamy ale jak to przełożyć na praktykę? O co chodzi w podkręcaniu zegarów. O tym przeczytamy w następnym podpunkcie.
Praktyka |
A więc dziś zajmiemy się overclockingiem kart graficznych. Ponieważ każda taka operacja wiąże się z dostarczaniem układowi większych porcji napięcia musimy pamiętać o kilku ważnych sprawach:
Temperatura:
Jedna z podstaw. Każda karta ma limit przyjmowanego ciepła i przy za dużym taktowaniu może po prostu odmówić nam posłuszeństwa. Musimy zadbać o to aby układ mógł swobodnie oddychać. Powinniśmy się zaopatrzyć w jeden z programów diagnostycznych naszego komputera. Np.:
Pamiętajmy ,że nie każda karta posiada czujnik temperatury. W przypadku gdy takowego nie mamy ,musimy jeszcze bardziej uważać aby nie spalić naszego układu. Po prostu gdy nasza karta nie będzie w stanie utrzymać zbyt wysokiego taktowania na ekranie pojawią się nam tzw. Artefakty. Musimy wiedzieć ,że kontrolowanie temperatury układu jest podstawą udanego overclockingu.
Zasilacz:
Każdy z nas przed próbą zmiany taktowania naszej karty graficznej , powinien zobaczyć jaki zasilacz jest w jego posiadaniu. Dlaczego? Nasza mała elektrownia jest bardzo ważnym elementem całej tej zabawy. Gdy podnosimy napięcia na karcie graficznej ,nasz zasilacz jest coraz bardziej obciążony. Jeżeli jego zakres mocy jest niewielki możemy zostać niemile zaskoczeni . W Internecie jest wiele tzw. Czarnych List zasilaczy. Jeżeli twój jest na jednej z nich ,radziłbym nie bawić się w overclocking. Jeśli jesteś jednak bardzo zdeterminowany ,przed operacją podkręcania zegarów zmierz napięcia w komputerze miernikiem elektrycznym. Jeżeli będą w porządku możesz spróbować , chociaż nie radziłbym tego robić gdyż grozi to dużym prawdopodobieństwem uszkodzenia sprzętu.
Chłodzenie:
Jak już wcześniej wspomniałem temperatura jest bardzo ważnym elementem overclockingu. Na fabrycznym chłodzeniu nie zawsze można osiągnąć dobre wyniki w tej zabawie. Gdy twoja karta jest słabo chłodzona czyli np. nie ma chłodzonych pamięci ,wskazane byłoby kupno radiatorów. Koszt takowych wynosi około 20zł. Nowe karty mają raczej dobrze chłodzone zarówno rdzenie jak i pamięci lecz w tych starszych zdarzają się wyjątki. Warto więc zainwestować w porządną „dmuchawę” aby nie nabawić się nieprzyjemnych niespodzianek. .
Postaraj się aby twój pc nie odleciał wraz z overclockingiem ; ).
Do dzieła |
Gdy wiemy już czego mamy unikać ,przechodzimy do sedna sprawy. Jak i czym to zrobić? W Internecie znajdziemy wiele ciekawych programów do overclockingu . Ja spróbuję opisać jak się postępuje w przypadku dwóch najsławniejszych czyli : Ati Tray Tools i Riva Tuner:
Ati tray tools:
Program ten możemy pobrać np. z tej strony : http://www.pobieralnia.pl/plik-664-ati-tray-tools.html . Przebiegu instalacji nie trzeba raczej przedstawiać gdyż przebiega ona bezproblemowo. Gdy program znajduje się już na dysku ,włączamy go i postępujemy według wskazówek :
Wykonujemy czynności tak jak na obrazku. Klikamy prawym przyciskiem na ikonkę ,po czym przechodzimy do zakładki Hardware i wybieramy „Overclocking Settings”.
Po dokonaniu tej czynności na naszym ekranie pojawi się taki widok. Teraz mamy do wyboru dwa rodzaje podkręcania zegarów. Automatyczne i ręczne. W podkręcaniu poprzez opcję Find max GPU ,MEM ,nasz komputer sam dobierze największe taktowania dla karty. Wypadało by jednak kontrolować jego poczynania bo maszyna też może przesadzić. Gdy klikniemy w ikonkę „Find max GPU” komputer sam zacznie stopniowo podwyższać taktowanie naszej karty skanując co jakiś czas czy nie pojawiają się artefakty. Tak samo dzieje się podczas podkręcania pamięci „Find max MEM”. Drugim sposobem jest ręczne podnoszenie taktowania. . Po prostu podnosimy dla rdzenia taktowanie co około 5Mhz poczym skanujemy w poszukiwaniu artefaktów. Gdy nasza karta zacznie wytwarzać artefakty ,zmniejszamy jej taktowanie o 10-15Mhz i testujemy jakimś większym benchmarkiem np. 3d Mark lub jakaś wymagająca gra. Tak samo postępujemy z kręceniem pamięci na karcie.
Po podkręceniu karty zapisujemy nasze taktowania pod wybraną nazwą. . Poczym możemy wybrać opcję „Load selected profile At startup”. Ta opcja odpowiada za ustawienie zegarów na poziom który zarządziliśmy ,zaraz po starcie systemu operacyjnego. Pamiętajmy aby po zmianie taktowania ,testować kartę przez długi czas w środowisku 3d. <3d Mark ,inne benchmarki lub gry komputerowe>. Dopiero wtedy będziemy pewni ,że nasza karta dobrze znosi zarządzone przez nas zmiany. Jeżeli zdarzy się ,że karta zacznie wyświetlać arty ,będziemy musieli zmienić jej taktowania o kilka Mhz w dół np. 5-15Mhz dla pamięci i rdzenia. To powinno pomóc.
Riva tuner:
Tutaj podkręcanie zegarów przebiega podobnie do Ati Tray Tools. Więc omówię je pokrótce.
Program pobieramy np. z tej strony: http://www.programosy.pl/program,rivatuner.html
Instalujemy program w dowolnym miejscu na dysku. I przechodzimy do pracy.
Po włączeniu programu klikamy w przycisk obok customize i wybieramy kwadracik zaznaczony na czerwono. Po wykonaniu tej operacji uzyskamy taki obraz:
Na początku zaznaczamy opcję Enable low-lvl hardware overclocking i zabieramy się do dzieła. Wszystko przebiega analogicznie do programu ati tray tools czyli ,podkręcamy zegary najpierw rdzenia potem pamięci o ok. 5Mhz. Po każdym przesunięciu suwaka wciskamy przycisk Test. Gdy nie wyskakują nam artefakty ,ponawiamy operację. Działamy tak jak w poprzednim programie do momentu gdy zaczną nam wyskakiwać artefakty. Wtedy właśnie zmniejszamy taktowania o ok. 10-15Mhz. Nie zapomnijmy o mierzeniu temperatury układu i testowaniu bardziej wymagającymi programami testowymi . Po zakończonej operacji zapisujemy nasz profil . .
W obu przypadkach podkreślam ,że musimy długo testować kartę. Artefakty mogą zacząć się pojawiać dopiero po kilku godzinach testowania czy gier.
Podsumowanie |
Overclocking jest bardzo dobrym sposobem podwyższenia wydajności naszego blaszaka. Ten związany z kartami graficznymi jest najbardziej przystępny dla średniego użytkownika gdyż nie trzeba ingerować do biosu. Oczywiście możemy flashować naszą kartę lecz jest to umiejętność dość trudna i skierowana w stronę nieco bardziej zaawansowanych użytkowników. Podkręcania zegarów nie powinniśmy się bać lecz musimy robić to rozważnie i bez pośpiechu. Przecież zależy nam na zdrowiu naszego PC ?
Przydatne programy:
- benchmarki ( do nowszych komputerów polecam 3dmark 2005, 2006.do starszych zaś 2003)
http://www.softmania.pl/program-1018-3dmark.html#m
http://www.programosy.pl/program,3dmark-2003.html
Wszystkie operacje robicie na własną odpowiedzialność , nie ponoszę odpowiedzialności za przypadkowe uszkodzenia sprzętu.
Powodzenia ,pozdrawiam Ent3x . ;)
Komentarze
27Taki niby mini-poradnik (których z resztą jest baaardzo dużo na różnych forach), ale jakos mnie nie zachęcił do głębszej lektury :P
Nie daję, żadnej oceny :P
Myślałem, że przeczytam wielki artykuł o kręceniu wszystkich podzespołów. 5 ode mnie.
5 ;)
Takie pytanie co mi da podkręcenie karty jak procek słaby?
trochę pomieszałeś.
Piszesz najpierw o podnoszeniu napięcia, które jest wg Ciebie równoznaczne z podniesieniem zegarów, następnie piszesz by nie flashować/ingerować w BIOS karty, a to przeważnie w ten sposób podnosi się napięcie na karcie. Niewiele do tej pory kart oferuje podniesienie napięcia z poziomu systemu.
Mało starań, zawartości, słaba estetyka (błędy). Niestety 2.
2. Sprawdzić napięcia? Skoro to jest poradnik to jakie napięcia i do jakich wartości porównać?
3. Temperatura? Do jakich wartości jest bezpiecznie?
4. Robienia poradnika z jedną bardzo starą kartą grafiki jest ... no właśnie, czym?
ad2. W mojej wersji tej recenzji był odnośnik do mojego artykułu gdzie jest opisane krok po kroku jak mierzyć napięcia. Redakcja chyba to ucięła.
ad.3 Z tego co wiem każda karta ma inny limit temperatury.
ad.4 Poradnik miał być poglądowym. Chciałem pokazać tylko sposób . Przykro mi ,że nie mam w posiadaniu np Gtx295 ^.-
czy ten tekst i inne np. ten ostatnio o artefaktach znalazły się we właściwym miejscu ? przecież tu zamieszczane z założenia są "MINI-RECENZJE" a to co powyżej to zdecydowanie "jakby poradnik" a na benchmark.pl jest przecież osobny dział "Poradnik" jakiś taki bajzel Panowie ...
kategoria: karty graficzne
typ tekstu: poradnik
początek tekstu małymi literkami :)
Pozdrawiam.