Jakie rozwiązanie zastosować by czuć się bezpiecznie i w dobrym miejscu przechowywać kopie zapasowe? Dość ciekawe i niedrogie rozwiązanie to Asus NAS-M25. To dwudyskowa obudowa sieciowa, oferująca sporo ciekawych możliwości. A w parze z dodatkowym oprogramowaniem pozwala na stworzenie wydajnego i szybkiego systemu kopii zapasowych i miejsca na dane.
Urządzenie cechuje prosty a jednocześnie oryginalny wygląd. Nie straszy szarą czy czarną obudową. Konstrukcja została wykonana z białego błyszczącego tworzywa. Na przednim panelu zlokalizowany został port USB z przyciskiem One Touch Copy, włącznik zasilania oraz zestaw diod kontrolnych. Pierwsze wrażenie psuje niestety podświetlenie kontrolek - mocne światło przebija przez białe tworzywo wokół diod. Diody zasilania oraz dysków i sieci w zależności od stanu urządzenia świecą lub migają różnymi kolorami.
W tylnej części zostały wbudowane dwa kolejne porty USB, gigabitowy kontroler ethernet, gniazdo zasilania a także przycisk reset. Dostęp do komory dysków twardych można uzyskać poprzez odblokowanie zamka oraz zdjęcie przedniego panelu. By móc wygodnie zamontować dyski SATA do Asusa zostały dołączone dwie specjalne ramki, które mocujemy do dysków twardych w miejscu otworów na śrubki. Następnie wsuwamy dyski w poszczególne komory, lekko je dociskając. Co ważne dysków nie musimy przed montażem wstępnie formatować. Ten proces przeprowadzi za nas Asus NAS-M25 podczas procesu konfiguracji.
Sam proces konfiguracji NAS-a może odbywać się na dwa sposoby: poprzez specjalny kreator (instalator na płycie CD) lub poprzez interfejs WWW serwera. Pierwszy sposób będzie możliwy tylko przy użyciu systemów Windows. Kreator niestety nie jest dostępny w wersji dla systemów Mac OS czy Linux. Dlatego dla tych systemów pozostaje druga metoda - dostęp przez WWW (Asus pobiera adres IP z serwera DHCP).
Zatem uruchamiamy serwer Asusa, wkładamy płytę do napędu i instalujemy kreator konfiguracji, podając hasło i login administratora w kolejnym kroku (domyślnie: admin). Hasło możemy zmienić w kolejnym kroku kretora.
Następny etap to ustawienie parametrów sieci LAN urządzenia: adresu IP, maski, bramy czy serwerów DNS.
Czwarty krok jest etapem, w którym konfigurujemy ustawienia dysków twardych. Dla zwiększonego bezpieczeństwa warto zainstalować dwa dyski twarde (choć mając na uwadze ostatnie problemy producentów dysków związane z powodzią w Tajlandii może to być kosztowny zabieg). Do wyboru mamy systemy plików ext2 oraz ext3. Kolejne ustawienie to logiczny system dysków:
1. standardowe - dyski będą widoczne jako dwa odrębne magazyny danych
2. JBOD - maksymalna pojemność - dyski są połączone w jeden, stanowiąc sumę powierzchni obydwu
3. RAID0 - zapis na różnych dyskach (suma powierzchni) - bardzo wydajny ale w przypadku awarii jednego z dysków tracimy wszystkie dane
4. RAID1 - zwiększone bezpieczeństwo danych, które są zapisywane na dwóch dyskach jednocześnie. W przypadku awarii jednego z dysków możemy bez problemu odbudować macierz RAID.
Po utworzeniu systemu plików i ustawieniu dysków możemy bezpośrednio z kreatora zamapować zasób sieciowy pod literę dysku.
Następnie rozpocznie się proces tworzenia struktury oraz formatowania dysku. Proces ten może zająć nawet kilkanaście minut, dlatego wskazana jest odrobina cierpliwości. Końcowy etap podsumuje nasze ustawienia.
Na tym etapie serwer NAS jest skonfigurowany i gotowy do pracy. Został zamapowany główny folder dysku, który ma prawa zapisu i odczytu dla wszystkich. Możemy teraz przejść do panelu WWW i dokończyć szczegółową konfigurację i zapoznać się z możliwościami, jakie oferuje NAS-M25.
W tym celu logujemy się do interfejsu WWW poprzez przeglądarkę internetową.Warto dodać, że interfejs komunikuje się z nami także w języku polskim, a jego wygląd graficzny jest podobny do paneli konfiguracyjnych znanych chociażby z urządzeń sieciowych Asusa (routery). Z poziomu menu WWW możemy też uruchomić podobny kreator, który wykorzystywaliśmy wcześniej.
Menu serwera składa się z 6 dodatkowych paneli konfiguracyjnych. Pierwszy z nich to Dysk. W tym miejscu możemy obejrzeć krótkie podsumowanie dotyczące stworzonego systemu plików, a także informacje o dyskach fizycznych.
W sekcji Konfiguracja dysku można zmienić lub podejrzeć szczegółowe ustawienia logicznego systemu plików serwera NAS. Warto włączyć funkcję Automatyczne odtwarzanie - w przypadku awarii jednego z dysków i jego wymiany system sam przywróci prawidłowy status macierzy RAID1.
Narzędzia dyskowe zawierają funkcje odpowiedzialne za sprawdzenie prawidłowego działania dysków twardych. Można wykonać test S.M.A.R.T lub utworzyć harmonogram, w którym serwer sam będzie wykonywał testy, zaś ich wynik wyśle do nas e-mailem.
Panel Serwer to funkcje związane z dostępem do urządzenia oraz jego dodatkowymi możliwościami. Głównym elementem jest oczywiście serwer plików. W przypadku NAS-M25 mamy do dyspozycji standardowe udostępnianie poprzez protokół SMB oraz NFS.
Zabrakło niestety obsługi protokołu AFP, co niesie za sobą pewien minus. Mianowicie w przypadku chęci wykorzystania Asusa jako magazynu dla Time Machine, będziemy mieli problem z poprawnym działaniem systemu backupu - wiąże się to ze skomplikowanymi procedurami tworzenia dodatkowych obrazów. Nawet jeśli proces się powiedzie, często miałem problemy z poprawnym wykonaniem kopii Time Machine na zasób udostępniony poprzez SMB.
Asus M-25 może pełnić także funkcję serwera DHCP przydzielającego adresy IP dla poszczególnych urządzeń podłączanych do sieci.
Funkcja DHCP jest okrojona i ma jedynie podstawowe możliwości. Jedyną opcją jest lista adresów i czas dzierżawy. Zabrakło np. rezerwacji adresów IP na podstawie adresu karty MAC.
M25 oferuje także serwer udostępniający muzykę do iTunes. Tu również nie znajdziemy skomplikowanych ustawień czy też dodatkowych funkcjonalności. Jedyna opcja to wskazanie folderu z muzyką i możliwość włączenia i wyłączenia serwera.
Sytuację ratuje Twonky Media Server. Choć jego działanie jest bardzo dobre, zabrakło jednak chociażby możliwości tworzenia inteligentnych list odtwarzania na podstawie np. wykonawcy, gatunku czy albumu. Jedyne playlisty jakie są tworzone to Najczęściej odtwarzane, ostatnio odtwarzane i ostatnio dodane.
Na koniec rola serwera drukarek. Po podłączeniu drukarki do portu USB Asusa, włączamy jego obsługę w panelu konfiguracyjnym. Drukarka pojawi się jako zasób sieciowy serwera. Po podłączeniu drukarki (w zależności od modelu) do systemu operacyjnego możemy zostać poproszeni o doinstalowanie sterowników.
Panel Sieci to funkcje ustawienia statycznego lub dynamicznego adresu IP oraz pozostałych parametrów sieciowych, takich jak przynależność do grupy roboczej czy domeny. Użytkownicy, którzy chcą mieć dostęp do serwera spoza sieci lokalnej z pewnością docenią obsługę DDNS (dynamiczny DNS), która pozwoli na nadanie przyjaznej nazwy hosta (zaleta dla użytkowników ze zmiennym publicznym adresem IP).
Udostępnienie folderów to sekcja odpowiedzialna za przyznawanie praw dostępu do poszczególnych katalogów. W tej grupie znajdziemy także ustawienie związane z tworzeniem i modyfikowaniem użytkowników i grup użytkowników. Przy zakładaniu folderów udostępnionych warto zaznaczyć opcję Kosz. To funkcja pozwalająca na przywrócenie przypadkowo usuniętych plików.
Konserwacja to miejsce wszelkiego rodzaju ustawień związanych z administracją dyskiem NAS. Ustawienia czasu, hasła i oprogramowania. W przypadku przekroczenia krytycznej wartości temperatury urządzenia możemy ustawić alarm w postaci wiadomości e-mail.
W zakładce Backup USB można skonfigurować wszelkie aspekty dotyczące przycisku One Touch Copy. Po podłączeniu dysku do portu USB na przednim panelu w błyskawiczny sposób możemy przekopiować dane na serwer. Tylne porty USB oprócz funkcji kopiowania i obsługi drukarek pozwalają na monitorowanie zasilaczy awaryjnych UPS.
Możliwości serwera NAS można rozszerzyć w Software Add-ins.
Na płycie CD dołączonej do Asusa znajdują się 3 paczki z oprogramowaniem dodatkowym. Jest to m.in. klient pobierania plików z sieci torrent, menadżer pobierania oraz prosty menadżer plików.
Ostatnia grupa ustawień to sekcja Stan, w której do dyspozycji mamy szybki podgląd ustawień sieciowych oraz m.in temperatur dysków twardych czy stanu podłączonej drukarki. Pod przyciskiem Dziennik kryją się rozbudowane informacje na temat wszystkich zdarzeń systemowych.
Podsumowując menu Asusa stwierdzamy, że jest ono bardzo przejrzyste i intuicyjne. Krótkie komunikaty z pomocą pozwalają na szybkie opanowanie trudniejszych ustawień. A w przypadku napotkania problemu z pomocą przyjdzie instrukcja obsługi, także w języku polskim.