ASUS Sabertooth Z170 Mark 1 – twardziel pod Intel Skylake

Większość komputerów działa w sprzyjających warunkach fizycznych i atmosferycznych, gdzie bez problemu można wykorzystać standardowe podzespoły. Część konfiguracji wymaga jednak specjalnych konstrukcji, które zostały zaprojektowane typowo do pracy w ekstremalnych warunkach (szczególnie z punktu widzenia elektroniki) - właśnie z myślą o takich zastosowaniach powstały płyty główne ASUS z linii The Ultimate Force (TUF).

Pierwsze modele TUF zadebiutowały w 2010 roku i od tego czasu stanowią stały punkt programu w ofercie tajwańskiego producenta - tak się składa, że już mieliśmy okazję przetestować kilka takich konstrukcji (m.in. Z87 Gryphon, Z97 Sabertooth Mark 1, Sabertooth X99). Płyty The Ultimate Force oczywiście pojawiły się też w najnowsze serii 100 pod procesory Intel Skylake (i to w kilku wariantach). Jak tutaj wypadły? Czy producent wyniósł wnioski z poprzednich modeli? Sprawdziliśmy to na przykładzie topowego modelu Sabertooth Z170 Mark 1.

Czym wyróżnia się płyta główna ASUS Sabertooth Z170 Mark 1?

• wytrzymałe komponenty TUF Components i TUF ESD Guards 2
• osłony TUF Thermal Armor, TUF Fortifier i TUF Defenders
• funkcja zarządzania wentylatorami Thermal Radar 2 i TUF ICe
• możliwość podkręcania odblokowanych procesorów
• nowe złącza (m.in. DDR4, M.2, USB 3.1)
• 5-letnia gwarancja producenta

Nadal mamy do czynienia z wszystkimi flagowymi rozwiązaniami producenta - wliczając w to wytrzymałe komponenty oraz osłony optymalizujące chłodzenie komponentów i zabezpieczające płytę przed zanieczyszczeniami. Nowa platforma pozwoliła natomiast zastosować wszystkie najważniejsze złącza. Zapowiada się ciekawie, ale czym jeszcze wyróżnia się nowy Sabertooth?

Specyfikacja

Opakowanie i wyposażenie

Płyta dotarła do nas w ciemnym opakowaniu – na froncie znalazło się oznaczenie modelu oraz informacja o ciekawszych dodatkach, natomiast z tyłu zamieszczono całą specyfikację wraz z opisem najważniejszych technologii. W zestawie znajduje się:

• adapter ASUS Hyper M.2 x4 Mini 2230 – 22110 (wraz z instrukcją obsługi i niskoprofilowym śledziem)
• 2 wentylatory o średnicy 35 i 40 mm
• filtr przeciwkurzowy dla tylnego wentylatora
• zaślepka tylnego panelu I/O
• mostek SLI
• komplet zaślepek TUF Defenders
• 4 przewody sygnałowe SATA
• 3 czujniki temperatury (działające na zasadzie termistora)
• ramka ułatwiająca montaż procesora CPU Installation Tool
• adapter Q-Connector do podłączenia panelu obudowy
• śrubki montażowe dysku SSD M.2
• płyta z oprogramowaniem i sterownikami
• instrukcja obsługi do płyty głównej
• certyfikat wytrzymałości komponentów
• warunki przedłużonej gwarancji
• 2 naklejki z hasłami serii TUF

Producent się postarał i maksymalnie dopakował płytę główną. Wyposażenie obejmuje nie tylko niezbędne akcesoria, ale również inne przydatne dodatki.

Porównanie modeli Sabertooth Z170 Mark 1 i Sabertooth Z170 S

Zanim przejdziemy do dokładnego opisu płyty głównej, warto jeszcze wspomnieć o białej wersji nowego Sabertootha - modelu Sabertooth Z170 S. Płyta bazuje na tym samym projekcie płytki drukowanej, ale różni się paroma szczegółami (m.in. nie ma osłony Thermal Armor, dwóch gniazd SATA 6 Gb/s i jednej karty sieciowej). Cena też jest niższa, bo zamiast około 1050 złotych wynosi tylko 900 złotych.

Wygląd i budowa

ASUS Sabertooth Z170 Mark 1 przypomina swoich poprzedników. Płyta została przykryta plastikową osłoną Thermal Armor, która nie tylko nadaje ciekawego wyglądu, ale również pozwala odpowiednio ukierunkować przepływ powietrza z opcjonalnych wentylatorków (można je zainstalować za tylnym panelem i na środku Thermal Armora).

Osłona została jednak zaprojektowana w ten sposób, aby dodatkowo schłodzić sekcję zasilania i opcjonalny dysk M.2 (w drugim przypadku mamy jednak wątpliwości co do skuteczności tego rozwiązania). "Pancerz" mocno ogranicza dostęp do okolic podstawki, więc nadal mogą wystąpić utrudnienia z montażem bardziej rozbudowanych chłodzeń na procesorze.

Rewers laminatu wzmocniono zaś osłoną TUF Fortifier, która zapobiega wyginaniu laminatu (podobno wytrzymuje nacisk nawet 10 kg, ale woleliśmy nie drażnić polskiego oddziału firmy ASUS i nie testować tego w praktyce) oraz pełni rolę radiatora, odprowadzającego ciepło z tranzystorów mocy (w nowej wersji podobno radzi sobie z tym jeszcze lepiej i temperatury są niższe nawet o 13 stopni Celsjusza).

Dodatkowo w zestawie znajdują się zaślepki TUF Defenders, które zabezpieczają kluczowe złącza przed osadzaniem się zanieczyszczeń. To chyba na wypadek jakbyśmy składali komputer w tartaku ;-).

Na uwagę zasługują jeszcze dwa szczegóły. Pierwszy to nowość w serii TUF – pomarańczowe diody LED obok radiatora mostka Z170, które informują o poszczególnych etapach rozruchu systemu i w razie problemów wskażą co nie gra w naszym „blaszaku”. Drugi to osłona miejsca na środkowy wentylator, z której można zrobić brelok do kluczy. Cóż, każdy szpanuje na dzielni czym się da – można i nowiutką płytą Sabertooth Z170 Mark 1.

Płyta zalicza się do konstrukcji formatu ATX, lecz osłona Thermal Armor z przodu lekko wystaje poza obrys laminatu. Producent wykorzystał tutaj komponenty zgodne z technologią TUF Components [kondensatory TUF 10K Ti-Caps, dławiki TUF Alloy Chokes i tranzystory TUF MOSFET). Elementy pracują z niższymi temperaturami, a ich podwyższona wytrzymałość została poddana serii testów dla urządzeń do zastosowań militarnych (co potwierdzono certyfikatem). Oprócz tego złącza na tylnym panelu wyposażono w zabezpieczenie przed przepięciami (TUF ESD Guards 2).

Płyta współpracuje z procesorami z generacji Intel Skylake pod gniazdo LGA 1151, a spragnieni wydajności mogą zdecydować się na dodatkowe podkręcenie modeli z odblokowanym mnożnikiem – pomoże w tym autorski generator magistrali bazowej (BCLK) o lepszych możliwościach regulacji taktowania, a także  wydajna, 12-fazowa sekcja zasilania.

Dla pamięci operacyjnej przeznaczono cztery banki DDR4 DIMM – obsługują one z 2-kanałowe zestawy o taktowaniu 2133 MHz, natomiast po podkręceniu może być to 2400 MHz (oficjalnie, bo nieoficjalnie w UEFI udostępniono dzielniki wspierające taktowanie nawet do 4266 MHz). Jeżeli jednak nasze pamięci nie chciałyby współpracować z płytą, możemy wybrać „koło ratunkowe” w postaci automatycznego ustawienia działających parametrów (odpowiada za nie przycisk MemOK! przy dolnej krawędzi PCB).

Do dyspozycji oddano sześć złączy dla kart rozszerzeń: trzy PCI-Express 3.0 x1 i trzy PCI-Express 3.0 x16 (dwa pierwsze jednocześnie mogą działać w trybie x8/x8, a ostatnie zostało elektrycznie ograniczone do przepustowości x4). W dłuższych złączach możemy połączyć kilka kart graficznych – bądź to dwie GeForce w trybie SLI, bądź też dwie lub trzy Radeon w trybie CrossFireX.

Sabertooth Z170 Mark 1 wyróżnia się również bogatym zestawem złączy dla dysków i napędów – mamy tutaj cztery gniazda SATA 6 Gb/s (dwa beżowe z zewnętrznego kontrolera ASMedia ASM1061), dwa SATA Express 10 Gb/s (każde z nich może też działać jako dwa niezależne gniazda SATA 6 Gb/s), a na dokładne dodano wspomniane już złącze M.2 32 Gb/s obsługujące nośniki typu 2242 – 22110 (schowano je pod osłoną). Drugi dysk M.2 można podłączyć za pomocą dodawanego w zestawie adaptera ASUS Hyper M.2 x4 Mini (obsługuje on jednak już tylko nośniki z interfejsem PCI-Express).

Na laminacie znalazł się także szereg dodatkowych złączy – m.in. po dwa gniazda do wyprowadzenia portów USB 2.0 i USB 3.0 (szkoda tylko, że to bliżej złącza ATX24-pin nie jest równoległe do laminatu jak to było w modelu Z97 Sabertooth Mark 1) oraz złącze do podłączenia karty rozszerzeń ze złączem Thunderbolt. Wprawdzie producent nie zastosował zapasowej kości BIOS, jak to mają w zwyczaju robić niektórzy konkurenci, ale za to można skorzystać z funkcji USB BIOS Flashback (wgrywania BIOS-u z pamięci podłączonej do dolnego z portów USB 3.0 - bez konieczności montowania procesora i pamięci RAM).

Wisienką na torcie jest jednak... 13 (!) gniazd do podłączenia wentylatorów (9x 4-pin, 2x 3-pin oraz niestandardowe 1x 4-pin i 1x 5-pin) oraz trzy złącza do podpięcia dodatkowych czujników temperatury (dodawane w zestawie). Wszystkim można sterować z poziomu dedykowanej aplikacji (również dostępnej na urządzenia mobilne – technologia TUF Detective 2). Takich możliwości chyba jeszcze nie było!

Jeżeli chodzi o dźwięk, mamy tutaj do czynienia z 8-kanałowym kodekiem Realtek ALC1150, który jednak został wzbogacony o wzmacniacz dla słuchawek lub głośników. Nie zapomniano też o odseparowaniu sekcji audio od reszty płyty głównej, co ma przeciwdziałać zakłóceniom.

Tylny panel nie został wypchany po brzegi (bo właśnie tędy zasysane jest powietrze pod osłonę Thermal Armor), ale wyprowadzono na nim właściwie wszystkie złącza, jakich możemy oczekiwać od nowoczesnej płyty głównej. Mamy pięć portów USB 2.0 (w tym jeden dedykowany do TUF Detective 2), dwa porty USB 3.0 oraz dwa porty USB 3.1 (A+C –  za same porty odpowiada zewnętrzny kontroler ASMedia ASM1142, natomiast możliwość doprowadzenia większej mocy to zasługa układów EtronTech EJ179V i EJ179J). Jest też przycisk odpowiadający za technologię USB BIOS Flashback.

Dodatkowo na tylnym panelu wyprowadzono wyjścia HDMI 1.4a i DisplayPort 1.2, dwie gigabitowe karty sieciowe (Intel I219-V/Realtek RTL8111H) oraz pięć złączy minijack i optyczne S/PDIF dla układu dźwiękowego. Jedyne czego może brakować to bezprzewodowej karty sieciowej Wi-Fi.

Na kolejnych stronach zajrzymy do UEFI oraz skontrolujemy wydajność i pobór mocy z płytą główną ASUS Sabertooth Z170 Mark 1.