Proces uruchomienia serwera NAS rozpoczynamy od montażu dysków twardych. Producent przewidział możliwość umieszczenia w sankach dyskowych zarówno jednostek 3,5 cala jak i 2,5 cala. Do zestawu dołączone są odpowiednie wkręty. Po podłączeniu NAS-a do sieci LAN i zasilania możemy włączyć urządzenie. Proces inicjalizacji i wstępnej instalacji rozpocznie się automatycznie – system jest wstępnie załadowany. Rozruch wstępny różni się znacząco od uruchomienia serwerów Synology gdzie musieliśmy samodzielnie wgrać system do urządzenia lub pobrać go z Internetu. W zależności od ilości dysków tworzona jest automatycznie macierz RAID 1 lub RAID 5 lub pojedynczy wolumen. Konfigurację urządzenia można przeprowadzić na trzy sposoby - poprzez menu ekranu LED (mało wygodne) lub poprzez aplikację zewnętrzną Control Center – dostępne wersje dla Windows oraz Mac OS. Ostatnia metoda jest jednak najprostsza i najszybsza. Dzięki wbudowanemu ekranowi i włączonemu w sieci serwerowi DHCP Asustor otrzyma adres IP, który możemy odczytać bezpośrednio z ekranu i wybrać trzecią metodę konfiguracji poprzez przeglądarkę WWW. Interfejs komunikacyjny jest domyślnie uruchomiony na porcie 8000.
Po zalogowaniu powita nas graficzny interfejs użytkownika. Tu warto na chwilę się zatrzymać. Opracowany przez Asustora system zarządzający ADM – Asustor Data Master to jeden z najbardziej intuicyjnych i najlepiej dopracowanych interfejsów webowych jakie kiedykolwiek przyszło nam oglądać. To przede wszystkim świetny element wizualny – czyli stylowe ikony, a także desktopowy charakter interfejsu sprawiają, że jest on niezwykle prosty w użytkowaniu. Pozwala na otwieranie wielu okien i przełączanie się pomiędzy nimi. Ikony można dowolnie organizować. Otwarte okna aplikacji widoczne są na górnym pasku menu. Swoją użytecznością przewyższa znacznie Turbo NAS QNAP-a (choć w opublikowanej niedawno czwartej wersji QTS zaszły potężne zmiany) czy SDM Synology. ADM może nie jest tak ciekawie skonstruowany jak SDM – brak mu dla przykładu podręcznych widżetów informujących o stanie systemu. Dodatkową zaletą jest fakt, iż w każdej chwili można przełączyć interfejs użytkownika z języka angielskiego na polski.
Jeśli serwer NAS ma skonfigurowane połączenie z internetem to ADM sprawdzi czy jest nowa wersja oprogramowania i umożliwi jej pobranie i instalację. Proces aktualizacji trwa kilka minut i jest całkowicie bezobsługowy. W chwili testów najnowszą wersją Asustor Data Master była kompilacja oznaczona symbolem 1.0.8.R2K3. I choć jest to wersja nr 1 to widać, że producent dołożył wiele starań by była naprawdę dopracowana.
Przestrzeń dyskowa
Konfigurację serwera NAS jak zwykle rozpoczynamy od utworzenia powierzchni dyskowej. W jaki sposób wykorzystamy dostępne miejsce na dyskach serwera oraz jak utworzymy konfigurację zależy od tylko i wyłącznie od naszych potrzeb oraz ilości dysków twardych wykorzystanych w serwerze. W przypadku Asustora mamy do dyspozycji pełny wachlarz możliwości. Wykorzystując cztery dyski twarde możemy utworzyć powierzchnię dyskową o pojemności do 16 TB. Listę kompatybilnych dysków można znaleźć na stronie producenta pod adresem.
W trakcie testów wykorzystywaliśmy cztery jednostki dyskowe Seagate Constellation ES.2 2 TB (ST33000650NS) i choć nie ma ich na liście kompatybilności bez trudu i żadnych problemów były rozpoznawane przez AS-604T. Domyślna konfiguracja, którą proponuje Asustor w przypadku czterech dysków to macierz RAID 5. Uzyskujemy dzięki temu macierz o pojemności 9 TB danych i użytecznej pojemności 8,3 TB. W przypadku takiej konfiguracji awaria jednego z dysków nie spowoduje utraty danych.
Czterodyskowa jednostka pozwala na tworzenie także innych typów powierzchni dyskowych i macierzy:
- Dysk pojedynczy - dyski wykorzystywane w tym typie powierzchni są traktowane indywidualnie w kreowaniu powierzchni. Brak ochrony danych
- JBOD - to powierzchnia stworzona z dwóch lub więcej dysków twardych. Pojemność takiej powierzchni jest równa sumie pojemności wszystkich dysków twardych. Plusem rozwiązania jest możliwość wykorzystania dysków o różnej pojemności bez utraty powierzchni. Wadą jest brak ochorny danych i niższa wydajność niż w przypadku RAID 0
- RAID 0 - macierz stworzona z dwóch lub więcej dysków twardych. Łączna powierzchnia jest równa sumie powierzchni pojedynczych dysków. Brak ochorny danych - gdy zostanie uszkodzony jeden dysk następuje utrata wszystkich danych.
- RAID 1 - dane zapisywane są w sposób lustrzany na dwóch dyskach. Zaletą jest zwiększona ochrona. Utrata jednego dysku nie spowoduje utraty danych. Łączna pojemność dyskowa jest równa pojemności najmniejszego dyku użytego do tworzenia macierzy RAID 1.
- RAID 5 - to macierz stworzona z 3 lub więcej dysków twardych. Ochrona w przypadku awarii jednego dysku. W RAID 5 warto stosować dyski o jednakowej pojemności. Różnej pojemności dyski zmniejszają znacznie powierzchnie oraz pozostawiają niewykorzystywaną powierzchnie. W przypadku gdybyśmy zamiast 4 dysków 3 TB zastosowali zestaw 3 dyski 3 TB oraz 1 dysk 2 TB to zamiast 9 TB powierzchni na dane uzyskamy zaledwie 6 TB. To iloczyn liczby dysków pomniejszony o jeden i pojemności najmniejszego z dysków.
- RAID 6 - dla macierzy RAID 6 wykorzystuje się 4 lub więcej dysków twardych. W tym przypadku awaria nawet 2 dysków nie powoduje utraty danych.
- RAID 10 - macierz z 4 lub więcej dysków twardych. To połączenie ochrony stosowanej w RAID 1 i szybkości działania RAID 0. Dane są zapisywane lustrzanie na dyskach połączonych tak jak w macierzy RAID 0. Pojemność macierzy RAID 10 jest połową iloczynu łącznej liczby dysków i pojemności najmniejszego z nich. W przypadku 4 dysków 3 TB będzie to powierzchnia 6 TB. Gdyby jednak jeden z dysków zamienić na jednostkę 1 TB zyskujemy zaledwie 2 TB macierzy RAID 10.
Jak łatwo zauważyć zastosowanie odpowiedniej konfiguracji pozwoli albo zwiększyć maksymalnie powierzchnię lub też podwyższyć poziom ochrony. Warto podczas konfiguracji serwera zadbać o jednakowe dyski twarde nie tylko pod względem producenta ale również pojemności. Dzięki temu maksymalnie wykorzystamy ich pojemność.
By skonfigurować powierzchnię wolumenów przechodzimy do apletu Zarządzanie przechowywaniem. Kreator pozwala wybrać nam dwie metody - Szybką konfigurację, gdzie wybieramy z trzech dostępnych opcji:
- maksymalna pojemność - zostanie utworzona macierz RAID 0
- doskonała ochrona danych - zostanie utworzona macierz RAID 6
- zrównoważony - zostanie utworzona macierz RAID 5.
W każdym z przypadków kreator informuje o uzyskanej powierzchni oraz rodzaju ochrony.
Jeśli chcemy mieć pełny wpływ na konfigurację możemy wybrać opcję Zaawansowane ustawienia. W tym przypadku oprócz RAID-u 0, 5 oraz 6 mamy do dyspozycji pojedynczy wolumen, JBOD, RAID 1 a także RAID 10. W każdym z przypadków możemy wskazać odpowiednią liczbę dysków do wykreowania macierzy. Oczywiście ich liczba jest uzależniona od rodzaju RAID-u.
Tu warto zwrócić uwagę, że w przypadku konfiguracji RAID 1 lub RAID 5 i wykorzystania 3 lub 4 dysków możemy jeden z nich przekształcić w tzw dysk hot-spare (dysk zapasowy). Dysk taki jest nieaktywny aż do czasu awarii. W przypadku uszkodzenia jednego z dysków dysk hot-spare jest automatycznie aktywowany i następuje replikacja danych. Należy wykazać się cierpliwością w przypadku wymiany dysków. Proces synchronizacji 3-terabajtowych jednostek zajmował kilka godzin (od 6-8) i odbywał się z prędkością około 150-200 MB/s.
Asustor AS-604T pozwala także na swobodne migrowanie, dodawanie oraz zwiększanie pojemności istniejących wolumenów dyskowych. W zależności od konfiguracji możemy utworzyć inny typ RAID czy też przekształcić pojedynczy dysk w macierz RAID dodając kolejne. Szczegółowe możliwości migracji zostały omówione w dokumencie dostępnym na stronie producenta.
Również wymiana uszkodzonego dysku jest banalnie prosta. Wystarczy wybrać opcję Zastąp istniejące dyski większymi. Kreator poprowadzi nas przez cały proces wymiany.
W serwerze Asustora położono duży nacisk na konfigurowalność powierzchni dyskowych ale nie mogło zabraknąć także obsługi protokołu iSCSI. Dzięki istniejącej infrastrukturze sieciowej i iSCSI możesz użyć urządzenia NAS do rozszerzenia istniejącej przestrzeni dyskowej lub ustawić aby działał jako miejsce docelowe kopii zapasowej. iSCSI składa się z dwóch elementów: iSCSI target (to miejsce przechowywania jednostek LUN) oraz inicjatora (czyli klient/host w sieci LAN uzyskujący połączenie do iSCSI). Inicjator jest używany do wyszukiwania hostów dla iSSCI oraz ustawiania targetów. Dzięki wykorzystaniu protokołu iSCSI możemy w prosty i szybki sposób utworzyć cele iSCSI a także powierzchnie dyskowe np. do przechoywania maszyn wirtualnych czy też montowania obrazów ISO jako celów iSCSI. Asustor AS-604T pozwala na tworzenie celu iSCSI z jedną jednostką logiczną LUN, samego celu iSCSI a także iSCSI LUN. W przypadku tej ostatniej opcji nie zostanie utworzony cel iSCSI lecz utworzona powierzchnia trafia do Puli LUN i może zostać w przyszłości wykorzystana dla wirtualizacji czy na potrzeby powierzchni na dane. iSCSI w Asustorze wspiera uwierzytelnianie CHAP a także thin provisioning pozwalając na deklarację określonej powierzchni dyskowej ale bez konieczności jej natychmiastowej rezerwacji. System będzie sam rozszerzał pojemność w miarę wzrostu ilości danych lub zapotrzebowania na powierzchnię, oczywiście do zadeklarowanej wartości.
Pełne wsparcie wirtualizacji dla popularnych hypervisorów VMware, Citrix i Hyper-V pozwala na wykorzystanie protokołu iSCSI w miejsce drogich rozwiązań typu SAN. Wygodnym mechanizmem jest możliwość montowania obrazów ISO np. z systemami operacyjnymi i ich instalację, a także przeznaczenie celów iSCSI na powierzchnie dyskowe maszyn wirtualnych.
Na koniec omawiania apletu Zarządzanie przechowywaniem warto zwrócić uwagę na zakładkę Dysk. Pozwala ona ocenić i monitorować temperaturę pracy każdego z nośników a także ocenić kondycję dysków i status S.M.A.R.T. Dzięki funkcji Disc Doctor możemy wymusić okresowe skanowanie dysków w poszukiwanie bad sektorów lub też skanowanie S.M.A.R.T
