Serwer NAS - poradnik jak wybrać

Wystarczy kilka kliknięć i możemy kupić film w jednym ze sklepów. Równie łatwo można zakupić muzykę, którą następnie kopiujemy do przenośnego odtwarzacza. Gdzie przechowujemy te dane? Często jest to jeden lub jedyny komputer domowy i jeden duży dysk. Mało miejsca na dysku? Kupujemy kolejny - większy. Kopie zapasowe? A po co? Przy pierwszej lepszej awarii zmieniamy zdanie i zastanawiamy się, jak przeorganizować, magazynować i zabezpieczać nie tylko dane multimedialne, ale także wrażliwe dane - często pliki poufne. Utrata plików MP3 nie będzie tak bolesna, jak np. strata ważnych dokumentów czy zdjęć z wakacji marzeń.

Kolejna kopia zapasowa tego samego folderu na dwóch różnych dyskach, te same zdjęcia w kilku miejscach, kopie filmów rozsiane na profilach użytkowników komputerów. To tylko niektóre przykłady, które w rzeczywistości stawiają nas przed problemem organizacji i porządków danych w sieci lokalnej, czy na komputerach domowych.

Komu przyda się serwer NAS?

Zatem kto powinien wybrać serwer NAS? Na początek warto zdefiniować swoje potrzeby i spróbować odpowiedzieć na kilka pytań:

• Czy przechowuję na dysku komputera dużą kolekcję muzyki?
• Czy przechowuję na dysku zdigitalizowane kopie filmów DVD lub materiałów HD?
• Czy przechowuję na dysku zdjęcia?
• Czy udostępniam swoje dane multimedialne w sieci lokalnej lub innym użytkownikom/domownikom?
• Czy środowisko sieciowe jest środowiskiem heterogenicznym (różnorodne) i czy każdy ma prosty dostęp do danych?
• Czy chciałbym mieć dostęp do danych z dowolnego urządzenia w sieci lub z internetu?
• Czy tworzę kopie zapasowe komputerów i urządzeń przenośnych i gromadzę je na dyskach komputerów?
• Czy mam problem z przechowywaniem kopii zapasowych?

Pytania w sprawie serwera NAS dla firm

Z podobnymi pytaniami spotkać się można w przypadku sieci lokalnych w niewielkich biurach lub firmach, choć w tym przypadku rzadko można spotkać się przechowywaniem materiałów multimedialnych. W sektorze MŚP (małe i średnia przedsiębiorstwa) większym problemem jest odpowiednie zabezpieczenie danych serwerów, aplikacji oraz komputerów klienckich. W tym przypadku również można postawić sobie wiele pytań:

• Czy użytkownicy wykonują kopie zapasowe swoich danych z komputerów lokalnych?
• Czy użytkownicy udostępniają swoje dane i współdzielą je z innymi użytkownikami?
• Czy dostęp do udostępnionych danych jest odpowiednio zabezpieczony poprzez nadawanie uprawnień?
• Czy w firmie występuje środowisko heterogeniczne i czy każdy ma prosty dostęp do danych?
• Czy rozbudowując infrastrukturę informatyczną w firmie dokonujemy zakupu kolejnych maszyn fizycznych, czy stawiamy na wirtualizację?
• Czy w firmie wdrażane są dodatkowe usługi chmurowe, intranetowe, aplikacyjne?

Nowoczesne serwery NAS są urządzeniami, które w lokalnej sieci LAN oferują nie tylko scentralizowany dostęp do danych. To także doskonałe rozwiązania wyposażone w dodatkowe możliwości tworzenia kopii zapasowych, synchronizacji plików, funkcji multimedialnych oraz zabezpieczających.

W przeglądzie pominęliśmy rozwiązania do samodzielnego montażu, ponieważ ich złożoność, a także wiele aspektów związanych z doborem platform sprzętowych i systemowych, jest materiałem do osobnej publikacji. 

NAS do domu

Załóżmy, że podjęliśmy decyzję: chcemy kupić serwer NAS do domu. Na co należy zwrócić uwagę podczas wyboru urządzenia? Jakie parametry powinien mieć wydajny sieciowy serwer plików? Co będzie potrzebne by poprawnie podłączyć serwer?

By móc wykorzystać możliwości serwera warto mieć router lub przełącznik sieciowy, komputer oraz podłączenie do internetu (choć nie jest ono niezbędne do poprawnej pracy urządzenia).

W przypadku prostych serwerów NAS (o czym powiemy za chwilę) wystarczy, że podłączymy go do switcha lub routera/punktu dostępowego wyposażonego w gniazda sieciowe o prędkości 10/100 Mbps. Warto jednak pamiętać, że domowe serwery NAS są wyposażone w gniazda gigabitowe, a co za tym idzie - podłączanie ich do wolniejszego przełącznika zmniejszy prędkość transmisji co najmniej 8-krotnie.

Istotne jest też połączenie komputerów z routerem. Praca routera Wi-Fi w standardzie 802.11bg (11-54 Mbps) będzie oferować teoretyczne maksymalne transfery na poziomie 4-5 MB/s. Będzie to zupełne minimum do sprawnej komunikacji z serwerem NAS i służyć jedynie wymianie lub pracy z niewielkimi plikami lub tworzeniu niewielkich kopii zapasowych.

Warto także sprawdzić bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi w notebooku czy komputerze - tu również zupełną podstawą jest karta pracująca w standardzie 802.11g.

By wykorzystać maksymalnie możliwości serwera NAS warto mieć:

• router lub przełącznik sieciowy z gigabitowymi portami LAN (np. router bezprzewodowy TP-Link TL-WR1043ND)
   
• komputer z gigabitową kartą sieciową (w większości przypadków nawet kilkuletnie komputery oraz laptopy mają wbudowaną kartę pracującą z prędkością 10/100/1000 Mbps)
   
• w przypadku łączności bezprzewodowej karta sieciowa Wi-Fi pracująca w standardzie 802.11n i oferująca prędkości do 300 Mbps. Jeśli wbudowana karta nie oferuje tej prędkości, możemy skorzystać z modelu na USB, np. TP-Link TL-WN821NC lub do komputera stacjonarnego na złączu PCI TL-WDN4800

NAS do biura i MŚP

Oprócz możliwości udostępniania plików serwer stanowi o wiele bardziej potężniejsze narzędzie pozwalające na uruchamianie aplikacji, wspólną pracę nad projektami, komunikację mail czy poprzez komunikatory, współdzielenie kalendarzy, zadań. Serwery w biurze lub firmie mogą także pełnić rolę platform do aplikacji CMS, CRM, WWW, eCommerce, itd, itd.

Rozwiązaniem może być przeniesienie całego biura do chmury. Na tym etapie niewiele firm - nie tylko z technicznego, ale równeiż ekonomicznego punktu - nie może pozwolić sobie na taki krok. Dlatego uruchomienie fizycznych serwerów w biurze lub firmie jest nieodzownym elementem jej poprawnego funkcjonowania.

Rola serwera w zastosowaniach SMB (Small Business) nie skupia się na gromadzeniu zasobów multimedialnych. W firmie liczy się wysoka wydajność, bezpieczeństwo danych, skalowalna infrastruktura pozwalająca na rozbudowę serwera niewielkim kosztem.

Kolejny czynnik to zakres ról jakie powinien pełnić serwer firmowy. Scenariuszy wykorzystania serwera będzie tyle ile biur czy firm. Każda z nich będzie stawiała przed serwerem inne wymagania. Jednak pewne role można z góry założyć i będą one wykorzystywane w niemal każdej firmie.

Pomijając role usług katalogowych, które zazwyczaj przejmowane są przez serwery pracujące pod kontrolą Windows, niemal każda firma potrzebuje miejsca na dane. Czyli rola serwera plików. Będąc przy plikach - firma z pewnością będzie chciała wykorzystać system kopii zapasowych. Większe firmy mogą pozwolić sobie na budową systemu backupu opartą o biblioteki taśmowe.

Dla małych firm koszt 10.000 złotych wydanych na taki mechanizm kopii serwera może być wydatkiem nie do przełknięcia. Warto podkreślić, że zanim firma wyda złotówkę, patrzy na nią po kilka razy, obraca i analizuje, by w końcu wybrać rozwiązanie, które zapewni nie tylko system kopii zapasowych i miejsce na dane, ale będzie mieć dodatkowe funkcje, a przy okazji nie zrujnuje budżetu firmy.

Dlatego dużo rozsądniejszym krokiem będzie wybór odpowiedniego serwera pamięci masowej NAS. Są to rozwiązania przede wszystkim dużo tańsze niż wybór typowych sprzętowych serwerów i instalacji na nich systemów serwerowych. Po drugie rozwiązania NAS są gotowe do pracy zaraz po wyjęciu z pudełka.

Mówiąc o rozwiązaniach dla SMB i małych biur skupiamy się na urządzeniach, które obsługują dyski SATA. Oferują one bardzo dobry stosunek pojemności do ceny - czyli są bardzo tanimi nośnikami danych. Kolejny argument, który z pewnością powinien przemówić do kieszeni każdego głównego księgowego - to olbrzymie możliwości dodatkowe za stosunkowo niewielką cenę.

Oczywiście nie zastąpią one w 100% typowych serwerów aplikacyjnych a będą stanowiły dla nich uzupełnienie w sieci firmowej. Zatem jakie rozwiązania wybrać? Przedstawimy kilka propozycji mniej i bardziej zaawansowanych konstrukcji, które powinny sprostać wymaganiom stawianym przed serwerami NAS oferując jednocześnie dodatkowe możliwości.