Testy kolorymetrem

Procedura testowa

Testy monitora wykonałem za pomocą X-Rite i1 Display Pro. Skorzystałem z firmowego oprogramowania i1Profiler oraz aplikacji DisplayCAL. Procedura obejmuje pomiar najważniejszych parametrów monitora (najpierw w ustawieniach fabrycznych, a następnie przy optymalnych ustawieniach). Mierzone parametry to:

• Jasność i kontrast
• Gamut (odwzorowanie palety barw sRGB wyrażone w procentach) - im wyższa wartość tym lepiej
• Temperatura barwowa (optymalna to 6500K - wartość niższa oznacza cieplejszy obraz (przewaga czerwieni), podczas gdy wyższa oznacza chłodniejszy obraz (większa ilość barwy niebieskiej)
• Gamma - odwzorowanie jasności wyświetlania tonów pośrednich (im pomiar bliższy krzywej referencyjnej tym lepiej)
• Delta E - jakość odwzorowania kolorów (im niższy wynik tym lepiej, punkt odniesienia to 3)

Ustawienia fabryczne

Pierwszego pomiaru wykonałem po wyjęciu monitora z pudełka, na ustawieniach fabrycznych, co oznacza tryb Gracz 1. Oto najważniejsze wyniki:

• Jasność bieli: 369 cd/m2
• Temperatura: 6920K
• Kontrast: 991.2:1
• Jasność czerni: 0.45 cd/m2
• Delta E: 4,48

Jasność fabryczna jest nieco niższa niż ta deklarowana przez producenta w specyfikacji technicznej, ale muszę tu zauważyć, że wpływ na wynik ma kontrast ustawiony fabrycznie na 70. Zmiana tego parametru w istotny sposób zmienia osiągalne przez monitor rezultaty, do czego jeszcze za chwilę wrócę. Temperatura kolorów nieznacznie przekroczyła 6900K, czyli odbiega od idealnej wartości 6500K, ale nie jest to duże odstępstwo. Kontrast jest niemal dokładnie taki, jak w specyfikacji, co zasługuje na pochwałę. Podobnie jak poziom czerni.

Gamut sRGB przy ustawieniach fabrycznych w trybie Gracz 1

Gamut Adobe RGB przy ustawieniach fabrycznych w trybie Gracz 1

Gamut DCI-P3 przy ustawieniach fabrycznych w trybie Gracz 1

Monitor pokrywa 92% palety sRGB przy objętości 100,9%. W przypadku palety Adobe RGB, to pomiar pokazał pokrycie 68,5% przy objętości 69,5%, a w DCI-P3 odpowiednio 70,4% przy objętości 71,4%. Wartości te są naprawdę bardzo dobre, zważywszy na fakt, że mamy tu do czynienia z matrycą typu TN, które pod tym względem raczej nie wypadają zbyt dobrze. Oczywiście nie jest to poziom matryc IPS, ale wyraźnie widać różnicę między panelem TN z wyższej półki, a tym stosowanym w najtańszych monitorach.

Wskaźnik Delta E pokazuje jednak, że nie jest idealnie, więc możecie powstrzymać się na razie od wpisywania komentarzy pod artykułem. Delta E wyniósł 4,48, czyli przekroczył wyraźnie poziom 3, co oznacza, że różnice w odwzorowaniu barw dadzą się zauważyć bez użycia specjalistycznego sprzętu. W przypadku graczy nie ma to oczywiście aż takiego znaczenia (a do tego ten monitor jest przecież stworzony), ale muszę o tym fakcie wspomnieć.

Gamma przy ustawieniach fabrycznych w trybie Gracz 1

Pomiar Gammy pokazuje dość duże odchylenia od optymalnej linii, co pokazuje powyższy wykres. Szczególnie wyraźnie widoczne jest to w wartościach powyżej 50 procent.

Pokrycie kolorów zmierzyłem także w pozostałych trybach przygotowanych przez producenta. Wyniki prezentują się następująco:

Gracz 2

• sRGB - 89,1% z 97,6%
• Adobe RGB - 64,3% z 67,6%
• DCI-P3 - 68,2% z 69,1%
• Delta E - 4,8

FPS 1

• sRGB - 89,4% z 98,2%
• Adobe RGB - 64,4% z 67,7%
• DCI-P3 - 68,5% z 69,6%
• Delta E - 4,6

RTS

• sRGB - 85,1% z 94,1%
• Adobe RGB - 61,6% z 64,8%
• DCI-P3 - 65,3,% z 66,6%
• Delta E - 4,7

Czytelnik

• sRGB - 72,7% z 85,5%
• Adobe RGB - 58,5% z 58,9%
• DCI-P3 - 58,9% z 60,5%
• Delta E - 14,3

Jak widać, zdecydowanie najlepszym pod tym względem trybem jest właśnie Gracz 1, dlatego to on posłużył mi jako punkt wyjścia do dalszych testów monitora.

Ustawienia optymalne

Przyjmuje się że optymalny poziom luminancji w warunkach domowych to 120 cd/m2, a za najlepszą temperaturą barwową uznawana jest wartość 6500K. Dzięki możliwości zmiany ustawień poszczególnych składowych kolorów (RGB) można bez problemu dostroić monitor do tych wartości, zwłaszcza że już fabryczne ustawienia są niemal idealne.

Przy kontraście 70 i jasności 6, poszczególne kolory należy ustawić w taki sposób:

R = 44
G = 47
B = 42

Oto uzyskane wyniki po kalibracji:

Jasność bieli: 120 cd/m2
Temperatura: 6500K
Kontrast: 624.1:1
Jasność czerni: 0.19 cd/m2
Delta E: 0,96
Gamma: 2,15 (średnie odchylenie od normy 0,18)

Po kalibracji zanotowałem wyraźne obniżenie kontrastu, który tylko nieznacznie przekroczył 600:1. Znaczącej poprawie uległ natomiast wskaźnik Delta E, który obniżył się do wartości poniżej 1 pkt. Niezły jest także wynik jasności czerni, która przy optymalnej jasności wyniosła 0,19 cd/m2, który w tym segmencie jest w zupełności satysfakcjonujący.

Wykres Gamma również uległ poprawie, co wyraźnie pokazuje poniższy wykres. Krzywa wykresu niemal pokrywa się z pożądanymi wartościami. Średni wynik pomiaru Gammy to 2,15.

Gamma przy ustawieniach optymalnych

Poziomy luminancji

W specyfikacji technicznej producent podaje wartość maksymalną luminancję na poziomie 400 cd/m2. W trakcie testów udało mi się uzyskać wartość niższą - 370 cd/m2, co jest w sumie niezłym wynikiem. Ustawienie kontrastu na maksimum zwiększyło tę wartość do 440 cd/m2, ale zaburzenia obrazu były zbyt duże, aby można było z monitora korzystać.

Jak wspomniałem wcześniej, zmiana kontrastu ma bardzo znaczący wpływ na poziom jasności monitora. Dlatego tym razem wyjątkowo dokonałem dwóch pomiarów.

Oto wyniki przy optymalnych ustawieniach monitora, temperaturze barwowej 6500K i fabrycznie ustawionym kontraście 70.

• 0% =  112 cd/m2
• 10% = 135 cd/m2
• 20% = 161 cd/m2
• 30% = 187 cd/m2
• 40% = 212 cd/m2
• 50% = 237 cd/m2
• 60% = 260 cd/m2
• 70% = 287 cd/m2
• 80% = 312 cd/m2
• 90% = 335 cd/m2
• 100% = 356 cd/m2

Przy ustawieniu jasności na 0 osiąga ona niemal optymalny poziom 120 cd/m2. Zwolennicy nieco ciemniejszych konfiguracji mogą tutaj kręcić nosem, ale jest na to prosty sposób, o czym poniżej. Luminancja rośnie stabilnie o ok. 23-25 cd/m2 na każde 10 punktów na skali jasności monitora. Zakres regulacji jasności wyniósł 244 cd/m2, co jest dobrym wynikiem, dającym dużą swobodę użytkownikowi w ustaleniu poziomu optymalnego dla siebie.

Oto zaś wyniki przy optymalnych ustawieniach monitora, temperaturze barwowej 6500K, ale przy kontraście obniżonym do 50, co jest wartością jaką zazwyczaj przyjmuję w trakcie testów monitorów.

• 0% =  69 cd/m2
• 10% = 85 cd/m2
• 20% = 100 cd/m2
• 30% = 117 cd/m2
• 40% = 133 cd/m2
• 50% = 149 cd/m2
• 60% = 163 cd/m2
• 70% = 181 cd/m2
• 80% = 197 cd/m2
• 90% = 209 cd/m2
• 100% = 225 cd/m2

Jak widać maksymalna luminancja obniżyła się aż o 100 cd/m2, co jest istotną różnicą, zwłaszcza jeśli monitor ustawiony jest w jasnym pomieszczeniu, wystawionym na słońce. Także zakres regulacji jasności uległ zmniejszeniu i wyniósł 156 cd/m2.

Równomierność podświetlania

Pomiar równomierności podświetlenia również wykonałem dwukrotnie, w analogicznych jak wyżej ustawieniach. Przy kontraście 70 wyniki wypadły delikatnie lepiej. Górna i środkowa część matrycy świeci bardzo równomiernie, różnice w stosunku do środka ekranu wynoszą maksymalnie 2,5 procent, co jest doskonałym wynikiem. Niestety dolna część jest już wyraźnie ciemniejsza, a odchylenia przekraczają 10 procent.

Przy kontraście zmniejszonym do 50, różnice w dolnej częście są nawet odrobinę większe.i sięgają 13 procent.