Testy kolorymetrem

Procedura testowa

Testy monitora wykonałem za pomocą X-Rite i1 Display Pro. Skorzystałem z firmowego oprogramowania i1Profiler oraz aplikacji DisplayCAL. Procedura obejmuje pomiar najważniejszych parametrów monitora (najpierw w ustawieniach fabrycznych, a następnie przy optymalnych ustawieniach). Mierzone parametry to:

• Jasność i kontrast
• Gamut (odwzorowanie palety barw sRGB wyrażone w procentach) - im wyższa wartość tym lepiej
• Temperatura barwowa (optymalna to 6500K - wartość niższa oznacza cieplejszy obraz (przewaga czerwieni), podczas gdy wyższa oznacza chłodniejszy obraz (większa ilość barwy niebieskiej)
• Gamma - odwzorowanie jasności wyświetlania tonów pośrednich (im pomiar bliższy krzywej referencyjnej tym lepiej)
• Delta E - jakość odwzorowania kolorów (im niższy wynik tym lepiej, punkt odniesienia to 3)

Ustawienia fabryczne

Pierwszego pomiaru wykonałem po wyjęciu monitora z pudełka, na ustawieniach fabrycznych, co oznacza tryb DV Standard. Jedyna zmiana jaką dokonałem, to zmiana ustawień kolorów z Native na sRGB 6500K, gdyż w tym pierwszym mocno przeważają niebieskie odcienie. Po zmianie też nie jest idealnie, ale już bliżej optymalnych wartości. Oto szczegółowe wyniki pomiaru.

• Jasność bieli: 271 cd/m2
• Temperatura: 7090K
• Kontrast: 1112:1
• Jasność czerni: 0.2427 cd/m2
• Delta E: 1,4

Jasność fabryczna nieznacznie przekracza tę deklarowaną przez producenta w specyfikacji technicznej. Także kontrast jest wyższy, co szczególnie zasługuje na uwagę. Poziom czerni jest niezły i wynosi 0,24 cd/m2. Jak to się przekłada na wrażenia wizualne? NEC generuje obraz dobrej jakości i co ważne, jest w stanie to zrobić bez żadnych ingerencji ze strony użytkownika. Chociaż jak pokażę w dalszej części testu, warto się o nią pokusić.

Gamut sRGB przy ustawieniach fabrycznych w trybie Standard

Gamut Adobe RGB przy ustawieniach fabrycznych w trybie Standard

Gamut DCI-P3 przy ustawieniach fabrycznych w trybie Standard

Monitor pokrywa 86,2% palety sRGB przy objętości 94,5%. W przypadku palety Adobe RGB, to pomiar pokazał pokrycie 62,8% przy objętości 65,1%, a w DCI-P3 odpowiednio 66,9%. Wyniki te nie są może idealne, ale trzeba pamiętać o tym, że sam producent deklaruje 72-procentowy rozmiar gamutu sRGB, więc i tak uzyskane przez testowany przez mnie egzemplarz są lepsze. W praktyce są one w zupełności wystarczające do pracy. Jedynie osoby zajmujące się profesjonalną edycją grafiki, czy filmów powinny zwrócić swoją uwagę na inne modele z portfolio producenta. Pozostali użytkownicy cieszyć będą oko żywymi i nasyconymi kolorami.

Co ciekawe, wskaźnik Delta E pokazuje jak dobrze skalibrowany jest monitor już po wyjęciu z pudełka. W zależności od wybranego trybu DV, wynosi on od 1,3 do 1,7 (szczegółowe wyniki prezentuję poniżej), co jest naprawdę bardzo dobrym rezultatem i pozwala na korzystanie z monitora praktycznie od razu po jego rozpakowaniu. Kalibracja oczywiście także jest wskazana, zwłaszcza, że NEC ma na tym polu coś, czego próżno szukać u konkurencji.

Gamma przy ustawieniach fabrycznych w trybie Standard

Także pomiar Gammy na ustawieniach fabrycznych wypada naprawdę dobrze. W zdecydowanej większości wykresu pokrywa się on z optymalną linią lub nieznacznie tylko od niej odbiega. Średni wynik Gammy to 2,18 (z średnim odchyleniem na poziomie 0,13).

Pokrycie kolorów zmierzyłem także w pozostałych trybach przygotowanych przez producenta. Wyniki prezentują się następująco:

Text

• sRGB - 87,6% z 94,9%
• Adobe RGB - 63,8% z 65,4%
• DCI-P3 - 67,2%
• Delta E - 1,5
• temperatura - 7000K

Movie

• sRGB - 80,5% z 83,7%
• Adobe RGB - 57,3% z 57,7%
• DCI-P3 - 59,3%
• Delta E - 1,61
• temperatura - 7430K

Gaming

• sRGB - 82,3% z 88,6%
• Adobe RGB - 59,7% z 61%
• DCI-P3 - 62,8%
• Delta E - 1,37
• temperatura - 7440K

Photo

• sRGB - 81,7% z 86,8%
• Adobe RGB - 58,9% z 59,8%
• DCI-P3 - 61,5%
• Delta E - 1,75
• temperatura - 7400K

Dynamic

• sRGB - 88,9% z 97,9%
• Adobe RGB - 64,8% z 67,5%
• DCI-P3 - 69%
• Delta E - 1,35
• temperatura - 6920K

Co ciekawe, najwyższy wskażnik Delta E, czyli najwięcej nieprawidłowo odwzorowanych barw, jest w trybie...Photo. Bardzo dobrze wypada natomiast tryb Dynamic, który ma też temperaturę kolorów najbardziej zbliżoną do optymalnej. Pozostałe tryby DV mocno uciekają w chłodne tony.

Ustawienia optymalne

Przyjmuje się że optymalny poziom luminancji w warunkach domowych to 120 cd/m2, a za najlepszą temperaturą barwową uznawana jest wartość 6500K. Dzięki możliwości zmiany ustawień poszczególnych składowych kolorów (RGB) można dostroić monitor do pożądanych wartości. Zmiany nie są duże, wystarczy drobna korekta każdej z barw. Przy kontraście 50 i jasności 35, poszczególne kolory należy ustawić w taki sposób:

R = 99
G = 96
B = 94

Oto uzyskane wyniki po zastosowaniu tych ustawień:

• Jasność bieli: 119,5 cd/m2
• Temperatura: 6520K
• Kontrast: 1060.9:1
• Jasność czerni: 0.2434 cd/m2
• Delta E: 1,11

Jak widać, obniżył się nieco wskaźnik Delta E, co zdecydowani należy uznać za dobry znak. Kontrast także delikatnie się obniżył, ale wciąż przekracza wartość 1000:1, więc nie ma się tutaj do czego przyczepić. Jasność czerni pozostała na praktycznie identycznym poziomie. Z kolei wykres Gammy nieco się zmienił, ale średni wynik pozostał ten sam, czyli 2,18 ze średnim odchyleniem na poziomie 0,13. Po prostu akcenty rozłożone są odrobinę inaczej. Wciąż jest to jednak bardzo dobry wynik.

Wykres Gammy nieco się zmienił, ale średni wynik pozostał ten sam, czyli 2,18 ze średnim odchyleniem na poziomie 0,13. Po prostu akcenty rozłożone są odrobinę inaczej. Wciąż jest to jednak bardzo dobry wynik.

Gamma przy ustawieniach optymalnych

Kalibracja sprzętowa

Na tym jednak nie koniec tego, co NEC MultiSync EA271F ma do zaoferowania. Jest jeszcze bowiem możliwość kalibracji sprzętowej z wykorzystaniem oprogramowania SpectraView II. Jak działa to w praktyce? Aplikacja wysyła odpowiednie ustawienia bezpośrednio do monitora, a nie przez kartę graficzną komputera, co przekłada się na wierniejsze odwzorowanie barw, gammy i ogólnie wyższą jakość obrazu.

Na dowód prezentuję wyniki pomiaru po wykonaniu takiej kalibracji:

• Jasność bieli: 120 cd/m2
• Temperatura: 6500K
• Kontrast: 1009.6:1
• Jasność czerni: 0.1184 cd/m2
• Delta E: 0,77
• Gamma: 2,18 (średnie odchylenie od normy 0,13)

O ile gamma i temperatura kolorów pozostały na równie wysokim poziomie co wcześniej, tak zdecydowanej poprawie uległa jasność czerni oraz wskaźnik Delta E, który obniżył się do 0,77.

Poniżej zamieściłem tabelę z wynikami pomiarów poszczególnych barw. Z nielicznymi wyjątkami są one naprawdę wiernie odwzorowane.

Jeśli więc ktoś nosi się z zamiarem zakupu tego monitora, to warto wykonać taką kalibrację, aby maksymalnie wykorzystać jego możliwości i cieszyć się możliwie najlepszą jakością obrazu.

Poziomy luminancji

W specyfikacji technicznej producent podaje wartość maksymalną luminancję na poziomie 250 cd/m2. W trakcie testów udało mi się uzyskać wartość niemal dokładnie taką - 245 cd/m2. Nie jest to może szczyt możliwości współczesnych wyświetlaczy, ale przy matowej powierzchni oraz pracy w w warunkach biurowych, powinno wystarczyć. Wartość tę da się nieco podwyższyć, zwiększając kontrast, który ma wpływ na ten parametr. Im bliżej maksymalnej wartości kontrastu, tym jednak wyświetlany obraz bardziej traci na jakości, więc nie polecam tego rozwiązania. Dla porządku podam tylko, ile udało mi się uzyskać przy maksymalnym kontraście i jasności - luminancja wyniosła 274 cd/m2.

Oto zaś wyniki przy optymalnych ustawieniach monitora, temperaturze barwowej 6500K i fabrycznie ustawionym kontraście 50.

• 0% =  46 cd/m2
• 10% = 67 cd/m2
• 20% = 88 cd/m2
• 30% = 109 cd/m2
• 40% = 130 cd/m2
• 50% = 150 cd/m2
• 60% = 170 cd/m2
• 70% = 189 cd/m2
• 80% = 209 cd/m2
• 90% = 227 cd/m2
• 100% = 245 cd/m2

Przy ustawieniu jasności na 0 ekran jest dość ciemny, ale wciąż da się na nim pracować w nocy, przy słabym oświetleniu (lub jego braku). Luminancja rośnie o ok. 19-21 cd/m2 na każde 10 punktów na skali jasności monitora. Zakres regulacji jasności monitora wynosi 199 cd/m2, co jest wartością zadowalającą, ale można też było w tym zakresie liczyć na więcej.

Równomierność podświetlania

Jeśli chodzi o równomierność podświetlenia, to jest ona...równomierna w swojej nierównomierności. Tak, wiem, że nie brzmi to zbyt zrozumiale, ale już tłumaczę. Różnice pomiędzy środkiem matrycy a jej skrajnymi obszarami wynoszą maksymalnie 11 procent, czyli dość dużo. Z drugiej strony, jeśli pominiemy środkowy obszar matrycy, to różnice pomiędzy pozostałymi obszarami wynoszą maksymalnie 3 procent, co jest świetnym wynikiem. W praktyce i codziennym użytkowaniu nie są to wartości, które da się zauważyć. Z tego też względu oceniam ten element monitora jako udany.