Prosty i przystępny poradnik w stylu „krok po kroku”, dla każdego kto miałby ochotę zainstalować system Ubuntu lub Mint obok Windows 10 na jednym komputerze, szczególnie z biosami typu UEFI.
Słowem wstępu krótkie wyjaśnienie, po co powstał ten poradnik i dla kogo. Po pierwsze, zainstalowanie któregoś z wymienionych Linuksów obok Windows 10, na jednym komputerze, z Biosem typu UEFI, może nie być łatwe dla początkującego użytkownika. Wyszukiwanie rozwiązania, przekopywanie się przez artykuły i fora, może pochłonąć trochę czasu.
Mówimy tu o przypadkach, gdy w biosie nie mamy możliwości zmiany Boot mode z UEFI na Legacy Support lub ustawienia priorytetu bootowania UEFI First i Legacy First.
Po drugie, wiedząc jak przebiega cała procedura instalacji, gdzie można jeszcze zrobić krok w tył, a kiedy będzie już za późno na odwrót, będziesz czuł się pewniej i mniej rzeczy Cię zaskoczy.
Stąd pomysł na prosty i przystępny poradnik w stylu „krok po kroku”, dla każdego kto miałby ochotę zainstalować Ubuntu lub Mint obok Windows 10.
Bez namawiania
Bynajmniej żadnego obecnego użytkownika Windows nie namawiam do zamiany systemu na Linuksa. Jest prawie niemożliwa, albo bardzo niekomfortowa całkowita zmiana systemu w krótkim czasie. Powodów może być bardzo wiele – przyzwyczajenia, ulubione aplikacje, brak odpowiednich aplikacji, brak wiedzy gdzie szukać tych aplikacji lub jak je zainstalować, brak sterowników do nietypowych podzespołów, brak wiedzy jak skonfigurować jakieś urządzenie (np.: drukarkę bezprzewodową), zgrywanie fotek np.: z iPhone, i wiele innych.
Tym bardziej może to być problematyczne, jeśli używamy komputera do pracy. Strata czasu lub niemożliwość wykonania jakiejś czynności, może prowadzić do frustracji, a ta zostanie wyładowana na nowym systemie.
Linux, a w tym konkretnym przypadku Ubuntu lub Mint, może nam przypaść do gustu i pokazać swoje walory, jeśli powoli przyzwyczaimy się do niego i nauczymy. A wiadomo, że pierwszym krokiem będzie poradzenie sobie z jego instalacją.
Po co w ogóle instalować Linux obok Windows 10?
Powodów może być kilka, ale odpowiedź na to pytanie pozostawię Tobie. Nie jest moim zamierzeniem namawiać i argumentować. Być może faktycznie nie ma to większego sensu i szkoda tracić czasu. Jeśli jednak masz swoje powody, oto instrukcja, która powinna ułatwić Ci proces instalacji.
Gdybyś chciał poznać moje zdanie, może warto spróbować lub nauczyć się czasami czegoś nowego. Może kiedyś przyda się w nowej pracy lub na studiach. Może dzięki temu stwierdzisz, że Windows 10 to jednak świetny system i przestaniesz na niego narzekać ;) A może gdy Microsoft wprowadzi abonament na Windows, Ty już będziesz na tyle dobrze posługiwać się Linuxem, że bez żalu porzucisz MS.
W obecnej rzeczywistości szalejącego w sieci ransomware i wirusów, Linux może nam zapewnić backup i bezpieczeństwo danych. Równolegle działający na dysku drugi system, w przypadku infekcji tego głównego, da nam dostęp do internetu, poczty, lub ważnych danych (przy takim wariancie warto pomyśleć o zduplikowaniu danych lub przechowywaniu na osobnej partycji – najlepiej zaszyfrowanej).
System Linux mniej podatny na infekcje wirusami, może nam służyć jako platforma uruchamiana poza godzinami pracy – surfowanie bez ograniczeń, oglądanie filmów gdzie popadnie, itp. Lub odwrotnie Linux w pracy, Windows do rozrywki i gier.
Krok po kroku …
Zakładam, że jeśli planujesz samodzielnie zainstalować system, nie jesteś totalnie zielony i masz już pewne pojęcie na temat niektórych funkcji i terminów.
Przygotowanie pendrive z instalacją systemu
Całą procedurę możesz zobaczyć na krótkim wideo.
1. Przygotuj pendrive o pojemności min 4GB
2. Pobierz obraz Ubuntu lub Mint
3. Pobierz program Rufus
4. Stwórz Rufusem bootowalny pen z instalacją Ubuntu lub Mint
Przygotowanie w Windows dysku i partycji na Linuksa
Całą procedurę możesz zobaczyć na krótkim wideo.
1. W Windows 10 naciśnij klawisz "Windows + X", z listy wybierz "Zarządzanie dyskami"
2. Wybierz dysk C i kliknij na nim prawym przyciskiem myszki. Z menu wybierz "zmniejsz wolumin"
3. Wprowadź ilość miejsca do zmniejszenia. Tu wszystko zależy od tego, jak duży masz dysk i jak dużo miejsca chcesz przeznaczyć na Ubuntu.
4. Klikasz przycisk zmniejsz i gotowe. Utworzyłeś nowy wolumin – jeszcze nie sformatowany, na którym teraz zainstalujesz Linuxa
Wyprzedzając zdarzenia, oto wskazówka ile minimalnie miejsca wskazane jest na taki wolumin:
- dla partycji root 20~25GB (optymalnie 40GB)
- dla partycji pod przestrzeń wymiany, dwa raz ilość RAM, maksymalnie 16GB (w przypadku instalacji Ubuntu 16, bo wersja 17 nie potrzebuje już takiej osobnej partycji), czyli jeśli masz np.: 4GB, wskazane będzie 8GB. Gdy masz więcej niż 16GB RAM, w zasadzie nie musisz tworzyć partycji wymiany.
- dla partycji Home 15~25GB (optymalnie zależnie jak dużo danych planujesz tam trzymać) to odpowiednik katalogu Dokumenty w Windows 10, na niej będziesz przechowywać wszystkie swoje dane.
Podsumowując, minimum to 40~60GB, optymalnie 100GB.
Bootowanie z przygotowanego pendrive
1. Wpinamy do komputera Pendrive z przygotowanym Ubuntu
2. Restartujemy komputer
3. Zależnie od wyboru, komputer wystartuje z pendrive automatycznie lub wywołujemy boot menu ręcznie.
Dwa sposoby: albo w Bios ustawiamy bootowanie komputera z wpiętego pendrive – Boot Device Priority (dla bezpieczeństwa lepiej to zmienić ponownie po całej operacji), albo podczas startu odpowiednim klawiszem na klawiaturze wywołamy Boot menu, które umożliwi nam wybór z którego dysku chcemy uruchomić system. Najczęściej jest to klawisz F11 lub F12.
Instalacja Ubuntu
1. Z pierwszej listy wybieramy „Install Ubuntu” lub "Try Ubuntu...". W drugim przypadku instalator uruchomimy z pulpitu.
2. Na pierwszym ekranie instalatora wybieramy język Polski i naprzód
3. Kolejny ekran, możesz połączyć się z siecią lub nie teraz - naprzód
4. Wybierz opcje "Zainstaluj oprogramowanie…" - naprzód
5. Na tym etapie pojawi się jeden z najważniejszych komunikatów, od którego zależy czy dualboot z Windows 10 będzie działać. Tu należy wybrać przycisk WSTECZ
6. Na kolejnym ekranie mamy do wyboru kilka opcji, należy wybrać „Użycie innego rozwiązania”
7. Tą metodą otrzymamy narzędzie, którym będziemy mogli sami określić wielkość dla każdej z partycji systemu Ubuntu. Na liście powinieneś zobaczyć jako "dostępna przestrzeń" partycję, którą wcześniej przygotowałeś w Windows.
8. Wybierz "dostępną przestrzeń" i kliknij przycisk "plus"
9. W oknie które się wyświetli wpisz rozmiar (przykład 40000 to 40GB); "Użyj jako" pozostawiasz "system plików ext4"; a z menu "Punkt montowania" wybierz / (to oznaczenie dla partycji root). Klikasz OK i partycja zostaje utworzona.
10. Powtórz tą samą czynność: Wybierz "dostępną przestrzeń" i kliknij przycisk "plus". Tym razem utworzysz partycję pod przestrzeń wymiany. Wpisz rozmiar (przykład 16000 to 16GB); z menu "Użyj jako" wybierz "przestrzeń wymiany". Klikasz OK i partycja zostaje utworzona.
11. Powtórz trzeci raz czynność: Wybierz "dostępną przestrzeń" i kliknij przycisk "plus". Wpisz rozmiar; "Użyj jako" pozostawiasz "system plików ext4", a z menu "Punkt montowania" wybierz /home. Klikasz OK i partycja zostaje utworzona.
12. Masz już wszystkie potrzebne partycje. Teraz dla pewności zaznacz na liście myszką partycję z oznaczeniem / (root) i kliknij przycisk "Zainstaluj". Na koniec otrzymasz jeszcze komunikat, w którym będziesz mógł upewnić się, czy wszystko zostanie zapisane tak jak tego chciałeś.
13. Kolejne ekrany instalacji to już proste czynności, w których wybierasz lokalizację, układ klawiatury, login i hasło.
Zależnie od tego jak szybki masz komputer, ten etap instalacji może trwać od 10 do 20 minut.
Przywracanie Windows do menu startowego
To właśnie ten ekran, przy pierwszym uruchomieniu po instalacji, wprawiał w nerwowość osoby próbujące instalować Linux obok Windows. Też go zobaczysz, ale tym razem bez obaw.
Z listy wybierz "Advanced options for ubuntu", następnie z kolejnego menu wybierz "Ubuntu ... (recovery mode)". Na ekranie "Recovery menu" wybierz z listy "grub - Update grub bootloader", potwierdź
Więcej na temat reorganizowania Boot menu i dodatków estetycznych, pisaliśmy w osobnym artykule GRUB - kilka praktycznych porad.
W tematyce Linuxa polecamy również
Komentarze
15