Wygląda pięknie, ale jak działa? Testujemy ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI

Płatna współpraca z ASUS

Premiera procesorów Intel Core Ultra 200 zbiegła się z debiutem płyt głównych z podstawką LGA 1851. W pierwszej kolejności na rynku pojawiły się konstrukcje oparte na chipsecie Intel Z890 – mówimy o modelach skierowanych do entuzjastów, poszukujących funkcjonalnego sprzętu do budowy wydajnych, podkręconych komputerów. Na tańsze, podstawowe modele będziemy musieli jeszcze poczekać.

Jak sprawdzają się nowe płyty główne Z890? Wybór jest ogromny i praktycznie każdy znajdzie coś dla siebie. Rozpiętość cenowa też jest ogromna. Do testów wybraliśmy model ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI - to propozycja ze średniej półki, zaprojektowana z myślą o graczach i entuzjastach. Producent kładzie nacisk nie tylko na estetykę, ale również na funkcjonalność i dopracowaną konstrukcję.

Płyty główne Intel Z890

Płyty główne Intel Z890 zostały wyposażone w podstawkę LGA 1851, do której obecnie pasują procesory Intel Core Ultra 200 (na ten moment nie wiadomo, czy będą one wspierać kolejne generacje CPU). Co ważne, takie płyty pozwalają też na podkręcanie procesorów z odblokowanym mnożnikiem (dopisek K) i stosowanie szybszych pamięci RAM.

Chipset Intel Z890 powinien oferować najlepszą funkcjonalność z serii 800 – konstruktorzy przewidzieli obsługę portów Thunderbolt 4, a także łączność 1G LAN i Wi-Fi 6E/Bluetooth 5.3, jednak producenci często stosują w swoich płytach szybszą kartę sieciową Wi-Fi 7, a nawet porty Thunderbolt 5.

W ofercie firmy ASUS znajdziemy trzy podobne płyty główne z serii ROG Strix Z890: podobne modele ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI i ASUS ROG Strix Z890-F Gaming WIFI, różniące się jedynie kolorem i zestawem portów USB, oraz bardziej dopakowaną wersję ASUS ROG Strix Z890-E Gaming WIFI.

Modele A i F oferują podstawową funkcjonalność, która pozwala na zbudowanie wydajnego, nowoczesnego komputera, a ich ceny wynoszą około 2300–2400 zł. Dopłacając do modelu E, zyskujemy dodatkowe złącza M.2 PCIe 4.0 x4 na dyski SSD NVMe, szybszą kartę sieciową 5G LAN oraz więcej portów USB. W tym przypadku trzeba jednak liczyć się z ceną na poziomie około 2800 zł.

ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI

Płyta ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI została utrzymana w białej, efektownej stylistyce, która powinna przypaść do gustu osobom zwracającym uwagę na wygląd sprzętu. Na uwagę zasługuje też podświetlana osłona tylnego panelu, ale oprócz tego do płyty można podłączyć trzy urządzenia z adresowalnym podświetleniem ARGB LED (3-pin 5V).

Dla procesora przeznaczono podstawkę LGA 1851, która wspiera najnowsze procesory Intel Core Ultra 200 (Arrow Lake). Co ważne, płyta pozwala na podkręcanie jednostek z odblokowanym mnożnikiem (dopisek K), więc będzie można na niej uzyskać lepsze osiągi.

Warto zwrócić uwagę, że producent zastosował rozbudowaną sekcję zasilania (16x 90A VCCCore, 1x 90A VCCGT, 2x 90A VCCSA i 2x 80A VNNAON), którą schowano pod sporymi radiatorami. W testach sprawdzimy, czy faktycznie poradzi sobie ona z topowym procesorem Core Ultra 9 285K.

Dla pamięci operacyjnej przeznaczono cztery banki, które obsługują dwukanałowe zestawy DDR5 o pojemności do 192 GB (4x 48 GB). Producent deklaruje wsparcie dla modułów o wydajności do 9066 MT/s. Możliwe jest też zamontowanie modułów CUDIMM (szybsze moduły z wbudowanym sterownikiem zegara), gdzie odpowiednie parametry dostosuje technologia ASUS Enhanced Memory Profile III (AEMP III). 

Nie zapomniano też o entuzjastach, którzy chcieliby wycisnąć ze sprzętu lepsze osiągi. Technologia DIMM FIT pozwoli zoptymalizować parametry pamięci, a dzięki opcji DIMM FLEX będzie można łatwo podkręcić moduły.

Funkcja PCIe SLOT Q-Release Slim pozwala na łatwe wyjęcie karty graficznej – wystarczy pociągnąć ją lekko do góry i do tyłu.

Dla kart rozszerzeń przewidziano tylko dwa sloty. Główne złącze PCI-Express 5.0 x16 zostało podłączone bezpośrednio do procesora, natomiast dodatkowe złącze PCI-Express 4.0 x16 (elektrycznie ograniczone do trybu x4) komunikuje się z chipsetem.

Złącze M.2 PCIe 5.0 x4 wyposażono w pokaźny radiator, natomiast w przypadku gniazdek M.2 PCIe 4.0 x4 zastosowano mniejsze radiatory.

Nowa platforma oferuje bogaty zestaw gniazd dla dysków. Przy procesorze znalazło się złącze M.2 PCIe 5.0 x4 (podłączone bezpośrednio do procesora), natomiast między slotami PCI-Express umieszczono cztery kolejne złącza, tym razem działające w trybie M.2 PCIe 4.0 x4 – jedno podłączono bezpośrednio do procesora, trzy pozostałe komunikują się przez chipset. Oprócz tego przewidziano cztery standardowe złącza SATA 6 Gb/s dla starszych dysków SSD/HDD lub napędów optycznych.

Dwa małe przełączniki służą do przywracania domyślnych ustawień UEFI BIOS (Clear CMOS) oraz awaryjnej aktualizacji BIOS (BIOS Flashback).

Na tylnym panelu wyprowadzono bogaty zestaw portów. Znajdziemy tutaj dwa gniazdka Thunderbolt 4 40 Gb/s, sześć portów USB 3.2 Gen2 10 Gb/s, a także dwa porty USB 3.2 Gen1 5 Gb/s. Kolejne porty USB 3.2Gen 2x2 20 Gb/s, USB 3.2 Gen1 5 Gb/s i USB 2.0 można wyprowadzić z laminatu na front obudowy. Dla grafiki zintegrowanej w procesorze przewidziano wyjścia HDMI 2.1 i DisplayPort 1.4.

Graczy powinien przyciągnąć dobrej jakości układ dźwiękowy ROG SupremeFX ALC4080. Producent zastosował 8-kanałowy kodek Realtek ALC4080 ze wzmacniaczem Savitech SV3H712 AMP dla wyjść na przednim panelu. Układ oferuje jakość 32-bit/384 kHz, a do tego zapewnia stosunek sygnału do szumu (SNR) 120 dB na wyjściu i 110 dB na wejściu. Warto jednak zaznaczyć, że na tylnym panelu znajdziemy tylko dwa gniazda minijack i optyczne S/PDIF.

Jeśli chodzi o łączność, do dyspozycji oddano standardową kartę sieciową 2.5G LAN opartą o kontroler Intel, a także bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi 7 (802.11be) z Bluetooth 5.4. Dla bezprzewodowej karty w zestawie otrzymujemy antenkę z magnetycznym mocowaniem, którą można łatwo przymocować np. do metalowej obudowy komputera. Ciekawostką jest technologia AI Networking II. Funkcja ta sprawdza jakość sygnału, sugeruje optymalne ustawienie anteny, a także umożliwia szybkie przełączenie kanału sieci oraz optymalizację ruchu sieciowego pod kątem gier.

Testy płyty głównej ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI

Płytę główną przetestowaliśmy na konfiguracji z topowym procesorem Intel Core Ultra – 24-rdzeniowym modelem Core Ultra 9 285K, który pozwolił sprawdzić możliwości sprzętu w najbardziej wymagającym scenariuszu.

UEFI BIOS

Płyta główna działa pod obsługą znanego i cenionego UEFI BIOS. Producent zachował dotychczasowe menu, więc możemy liczyć na przejrzysty i intuicyjny interfejs, jednak tym razem jest on w panoramicznej rozdzielczości.

Tradycyjnie przewidziano dwa tryby.

W trybie EzMode znajdziemy jedynie podstawowe funkcje do konfiguracji i monitorowania podzespołów. Jeśli nie czujecie się ekspertami w konfiguracji komputerów, warto ograniczyć się do tego trybu.

Zaawansowani użytkownicy mogą skorzystać z trybu Advanced Mode, który oferuje pełny zestaw funkcji do konfiguracji i monitorowania podzespołów. Opcji jest naprawdę wiele, a w razie trudności ze znalezieniem którejś z nich, można skorzystać z funkcji wyszukiwania.

Zmienione ustawienia można zapisać w profilach użytkownika (producent przewidział możliwość eksportu i importu profili na pamięć USB).

Przydatną funkcją jest zakładka Q-Fan Control, w której można monitorować parametry podzespołów oraz dostosować krzywą obrotów dla każdego podłączonego wentylatora. Technologia AI Cooling II umożliwia optymalizację chłodzenia komputera, aby osiągnąć idealny kompromis między wydajnością a cichą pracą. Specjalny algorytm bazujący na sztucznej inteligencji sprawdza w szybkim teście działanie chłodzenia, a następnie optymalizuje jego pracę.

ASUS AI Advisor to pomocnik w formie czatbota, któremu możemy zadać pytania związane z konfiguracją komputera (foto: ASUS)

W nowej serii płyt głównych Intel Z890 producent wprowadził funkcję ASUS AI Advisor, która ma pomóc w konfiguracji komputera i rozwiązywaniu problemów. Choć nie mieliśmy jeszcze okazji jej przetestować (w momencie pisania artykułu nie była jeszcze dostępna), rozwiązanie opiera się na czatbocie zasilanym sztuczną inteligencją. Wirtualny asystent ma podpowiadać, jakie ustawienia wybrać, aby zoptymalizować działanie komputera, przypominać o funkcjach, których nazw nie pamiętamy, oraz odpowiadać na pozornie błahe pytania. To ciekawe rozwiązanie, szczególnie dla mniej zaawansowanych użytkowników, którzy nie mają kogo poprosić o poradę lub nie chcą przeszukiwać branżowych forów.

Automatyczne podkręcanie

Płyta główna ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI została zaprojektowana z myślą o entuzjastach, którzy planują podkręcanie sprzętu. W UEFI oczywiście znajdziemy ogrom funkcji do ręcznego podkręcania procesora i pamięci RAM. Nie trzeba jednak znać się na sprzęcie, by wycisnąć z niego dodatkowe pokłady wydajności.

Funkcja AI Overclocking pozwoliła podbić taktowanie rdzeni P- i E-Core, jednak w praktyce odczujemy tylko niewielki wzrost wydajności.

Producent umożliwił automatyczne podkręcanie za pomocą funkcji AI Overclocking, która analizuje procesor oraz zastosowane chłodzenie, korzystając z algorytmów opartych na sztucznej inteligencji, a następnie samodzielnie dostosowuje parametry sprzętu. Wiele zależy tutaj od jakości chłodzenia, jednak płyta działa dość ostrożnie – w naszym przypadku delikatnie zwiększyła taktowanie rdzeni E-Core, co w wielowątkowych zastosowaniach raczej nie przełożyło się na widoczną poprawę wydajności.

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by spróbować swoich sił z samodzielnym podkręcaniem sprzętu i ręcznie dostosować parametry.

W naszym przypadku procesor Intel Core Ultra 9 285K udało się podkręcić do 5,4 GHz na rdzeniach P-Core (+0,1 GHz) i 4,8 GHz na rdzeniach E-Core (+0,2 GHz), co przełożyło się na kilka procent wzrostu wydajności w zadaniach wielowątkowych. Ograniczeniem okazały się temperatury procesora, ponieważ nawet zaawansowane chłodzenie wodne AiO 420 nie było w stanie skutecznie schłodzić 24-rdzeniowego potwora.

Temperatura sekcji zasilania

Na koniec sprawdziliśmy możliwości sekcji zasilania oraz skuteczność zastosowanego chłodzenia pod kątem obsługi topowego procesora Intel Core Ultra 9 285K.

Przy domyślnych limitach mocy sekcja zasilania rozgrzewała się do ok. 58 stopni Celsjusza (z chłodzeniem wodnym z wentylatorem na bloku wodnym).

Płyta nie miała też problemów z działaniem po zdjęciu limitów mocy. Co prawda sekcja zasilania rozgrzewała się wtedy do ok. 65 stopni Celsjusza, jednak nadal są to w pełni bezpieczne wartości.

Ładna, nowoczesna, ale swoje kosztuje

Płyty główne Intel Z890 pozwolą na budowę wydajnego i nowoczesnego komputera z nowymi procesorami Intel Core Ultra 200. Jeśli szukacie porządnego, białego modelu, ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI to propozycja warta rozważenia.

ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI to sprzęt, który przykuwa uwagę wyglądem. Producent postawił na kolorystykę, która sprawdzi się przy budowie ciekawego, efektownego komputera (szczególnie że płyta została przyozdobiona podświetlanym logo ROG i można do niej jeszcze podłączyć np. wentylatory lub chłodzenie z podświetleniem ARGB LED).

Producent zadbał też o funkcjonalność sprzętu i świetnie wykorzystał możliwości nowej platformy. Płyta bez problemu poradzi sobie z topowym procesorem Intel Core Ultra 9 285K, a w razie potrzeby można zdecydować się na jego podkręcenie i zastosowanie szybkich pamięci DDR5 CU-DIMM. Na pokładzie znajdziemy gniazda SSD M.2 pod szybkie dyski SSD, masę portów USB i nowoczesne gniazda Thunderbolt 4.

Na pochwałę zasługuje też rozbudowane i przejrzyste UEFI. Menu oferuje tryb dla mniej zaawansowanych użytkowników, ale nie brakuje w nim opcji dla prawdziwych wyjadaczy. Ciekawostką są też funkcje oparte o sztuczną inteligencję, które pomogą w konfiguracji komputera (ASUS AI Advisor) czy optymalizacji jego parametrów.

Nowa seria płyt niestety nie należy do najtańszych. Za model ASUS ROG Strix Z890-A Gaming WIFI przyjdzie nam zapłacić około 2300 zł, co dla sporej liczby klientów będzie zaporową kwotą. W tej cenie moglibyśmy się spodziewać lepszego wyposażenia (np. szybszej karty sieciowej 5G LAN, dwóch gniazdek M.2 PCIe 5.0)

Płatna współpraca z ASUS

Płatna współpraca z ASUS

W artykule znajdują się linki afiliacyjne, przekierowujące do zewnętrznych stron zawierających produkty i usługi, o których piszemy. Otrzymujemy wynagrodzenie za umieszczenie linków afiliacyjnych, jednakże współpraca z naszymi Partnerami nie ma wpływu na treści zamieszczane przez nas w serwisie, w tym na opinie dotyczące produktów i usług Partnerów.