Dzisiejsza złożoność układów graficznych powoduje, że nawet karty z niższej i średniej półki, wyposażone w pasywne chłodzone GPU, stanowią dla projektantów nie lada wyzwanie. Do grona takich konstrukc
Dzisiejsza złożoność układów graficznych powoduje, że nawet karty z niższej i średniej półki, wyposażone w pasywne chłodzone GPU, stanowią dla projektantów nie lada wyzwanie. Do grona takich konstrukcji dołączył właśnie kolejny produkt firmy Sapphire, którego rdzeń schładzany jest jedynie za pomocą systemu radiatorów.
Karta nosi przydomek „Ultimate” i należy do rodziny Radeon HD4670 wykorzystującej chip RV730. Rdzeń napędzany jest tu domyślnym taktowaniem wynoszącym 750MHz, oraz stosunkowo niską - jak na zastosowane moduły pamięci hynix (GDDR3 o czasie dostępu 1.0ns), częstotliwością 873MHz (1746 w trybie DDR). Pojemność modułów, jak przystało na dzisiejsze standardy, pozostała jednak bez zmian i wynosi 512MB w konfiguracji ośmiu kości 64MB umieszczonych po obu stronach płytki PCB.
nazwa karty | Sapphire HD4670 512MB Ultimate |
seria | Radeon HD4670 (RV730) 8rbe / (TMU: 32TA 32TF) / 64SP (320SPu) |
częstotliwość GPU | tryb 2D: 165MHz tryb 3D: 750MHz |
częstotliwość pamięci | tryb 2D: 250MHz (500MHz DDR) tryb 3D: 873MHz (1746MHz DDR) |
ilość i typ pamięci | 512MB GDDR3 (128-bit) hynix 1.0ns 1.8V |
zalecany zasilacz | 400W |
długość karty | 17cm |
konfiguracja zasilania (fazy) | 2+1 |
wyjścia | DVI-I, HDMI (+HDCP), D-Sub |
chłodzenie | pasywne (dwuslotowe) - heatpipes / niklowana miedź-aluminium |
oprogramowanie | CyberLink DVDSuite, PowerDVD7, RubyROM |
wyposażenie | CD-driver, user guide (manual), naklejka na obudowę |
jakość wykonania | 5 [bardzo dobra] |
głośność chłodzenia | 2D: 5 [brak wentylatora] 3D: 5 [brak wentylatora] |
temperatura(*) | praca (3D): 68-70 stC / chłodzenie pasywne – pośrednie z procesora spoczynek (2D): 32-33 stC / chłodzenie pasywne – pośrednie z procesora |
max O/C(**): | GPU: 763MHz MEM: 882MHz (1764MHz DDR) |
(*) temperatury odczytywane z RivaTuner v2.22
(**) maksymalne stabilne taktowanie odszukane przy pomocy RT 2.22, AtiTool 0.27b4 / Artifact Scanner, Fur Stability Benchmark
Sapphire HD4670 Ultimate – podstawowe informacje z aplikacji GPU-Z
Rozmieszczenie elementów na płycie PCB odbiega zarówno od tego z czym mieliśmy do czynienia w przypadku referencyjnie zbudowanego modelu MSI, jak też autorskiego jedno slotowego Gigabyte'a. Zasadniczo wszystkie te karty, także i model testowany obecnie, posiadają zasilanie podzielone na 3 fazy (w konfiguracji 2+1). Cała karta, dzięki zastosowaniu układu wykonanego w procesie 55nm, nie wymaga również dodatkowej wtyczki zasilania. Co także rzuca się w oczy, to brak krawędziowego złącza CrossFire, a więc w konsekwencji brak możliwości rozbudowy zestawu o drugą kartę i spięcie ich w tandem Multi-GPU.
Karty przeznaczone w ten segment rynku (tym bardziej rozwiązania pasywne) nie będą raczej wykorzystywane do pracy „zespołowej”. Pomimo że takowe złącze było by tu mile widziane, w większości przypadków będzie ono i tak zupełnie nie potrzebne. Między innymi dzięki takim oszczędnościom, karta powinna być także nieco tańsza, co w tym segmencie rynku może okazać się bardzo istotnym czynnikiem decydującym o jej opłacalności.
Najbardziej interesującym elementem nowej karty Sapphire'a, jest jednak system pasywnego chłodzenia. Mamy tu do czynienia z dwoma sporymi ale i kompaktowymi, aluminiowymi radiatorami odbierającymi ciepło z układu, oraz tu uwaga – z trzech kostek pamięci GDDR3. Pozostałe 4 kostki po przeciwnej stronie laminatu, oraz jedna częściowo przykryta głównym radiatorem, styku z nim niestety nie posiadają. Obydwa radiatory, główny oraz pomocniczy połączono ze sobą za pomocą dwóch niklowanych heatpipe'ów, wymieniających pomiędzy nimi ciepło generowane podczas pracy.
W przypadku poprzednio testowanych pasywnych, ale i mocniejszych kart opartych o układy G94 (9600GT) czy RV770 (HD4850), nie obyło się bez wymuszenia znacznego przeciągu w obudowie. Jak się okazało Sapphire Ultimate zadowolił się prawie pasywnym schładzaniem radiatorów. Czyżby w końcu idealna pasywka? ... I tak i nie. Z jednej strony zastosowane rozwiązanie przy układzie RV730 należy do naprawdę udanych. Z drugiej, mimo wszystko, potrzebuje przynajmniej minimalnego przewiewu górnego radiatora, odbierającego za pomocą rurek ciepło z okolic układu.
Skąd się bierze dobra sprawność zastosowanego rozwiązania? Wyjaśnia się to w stosunkowo prosty sposób. Sprawcą wystarczającego jak na tę kartę przepływu powietrza, okazuje się chłodzenie procesora (Scythe Ninja) które pośrednio schładza, oprócz sekcji zasilania płyty czy mostka NB, dzięki kierunkowi nadmuchu wentylatora, także górny radiator testowanego Ultimate'a.
**natężenie generowanego przez karty hałasu wraz platformą testową (zasilacz, wentylator procesora)
**natężenie generowanego przez karty hałasu wraz platformą testową (zasilacz, wentylator procesora)
Jak widać pasywna praca urządzenia nie powoduje wzrostu generowanego przez platformę hałasu – to oczywiste – brak dodatkowego wiatraka. W stosunku do jedno slotowego, aktywnego modułu Gigabyte'a, różnica podczas pracy w trybie 3D sięga aż 10dB! Odczuwalny poziom głośności wersji aktywnej sięga więc niemal trzy krotności natężenia hałasu „produkowanego” przez naszą testowaną pasywkę (a właściwie przez samą platformę testową).
W wyposażeniu pudełka, dzięki zintegrowaniu podstawowych jak na dzisiejsze standardy wyjść sygnałowych, nie znajdziemy przejściówek typu DVI-Dsub, czy też DVI-HDMI. Oprócz sterowników, oraz naklejki na obudowę, na dodatkowych płytkach znajdziemy jednak trochę przydatnego oprogramowania firmy CyberLink (PowerDVD 7, DVDSuite), a także RubyROM z demami kilku popularnych gier.