Pamięci DDR5 wchodzą na salony! Testujemy moduły Corsair Dominator Platinum RGB

Dawno nie mieliśmy takiego wysypu sprzętowych nowości! Wraz z nowymi procesorami Intel Core 12. generacji (Alder Lake-S), na rynku konsumenckim debiutuje nowa generacja pamięci RAM – oczywiście mowa o modułach DDR5, które zastępują wysłużone kostki DDR4 (ich obsługa pojawiła się wraz z procesorami Core 6. generacji Skylake-S w 2015 roku!).

Jak wypadają nowe pamięci? Przy okazji testu procesora Core i9-12900K, w nasze ręce trafiły moduły Corsair Dominator Platinum RGB, a więc jeden z pierwszych zestawów „piątek”, jaki można kupić w polskich sklepach. Postanowiliśmy wykorzystać tę okazję, aby sprawdzić nowe pamięci w praktyce.

W niniejszym artykule skupiliśmy się typowo na pamięciach Corsair Dominator Platinym RGB DDR5 - publikacja powinna zainteresować te osoby, które są zdecydowane na pamięci DDR5 (lub wypasioną płytę obsługującą pamięci DDR5) i zastanawiają się nad wyborem konkretnego zestawu. Niebawem wrócimy do porównania DDR4 vs DDR5 na nowej platformie Intela.

Co nowego w pamięciach DDR5 RAM?

Po co nowe pamięci? Wprawdzie standard DDR4 zdążył już na dobre zadomowić się w naszych na komputerach, ale... powoli okazywał się niewystarczający dla obecnych potrzeb użytkowników, szczególnie przy szybkim rozwoju na rynku procesorów. W takiej sytuacji w 2017 roku zapowiedziano nowy standard pamięci – DDR5, który wprowadza kilka istotnych usprawnień.

Przede wszystkim wyższa wydajność – standardem są pamięci o efektywnej częstotliwości 4800 MHz, ale na początek właściwie każdy producent przygotował też szybsze moduły o taktowaniu 5000 – 6000 MHz. Dla porównania, najszybsze pamięci DDR4 ledwo co przekraczały 5000 MHz. Warto jednak zauważyć, że nowe pamięci pracują też z wyższymi opóźnieniami (często na poziomie CL36 - 40, podczas gdy w starych zestawach było to co najwyżej CL18 - 20).

Oprócz wyższych taktowań, możemy liczyć na większą pojemność – w przypadku pierwszych modułów jest to 16 lub 32 GB, ale nowy standard w przyszłości ma przynieść konstrukcje o pojemności 64 GB czy nawet 128 GB (!). Ciekawostką jest tutaj zastosowanie dwóch 32-bitowych „podkanałów” w obrębie pojedynczego modułu, co pozwala dodatkowo zwiększyć osiągi pamięci operacyjnej.

Pamięci DDR5 to też niższe napięcie zasilające i mniejszy pobór mocy – standardem jest tutaj 1,1 V (zamiast 1,2 V w DDR4), ale w szybszych modułach producenci zwiększają je np. do 1,25 V czy 1,3 V (zamiast 1,35 – 1,5 V w DDR4). W nowych pamięciach przeniesiono układ zarządzania zasilaniem (PMIC - Power Management Integrated Circuit) z płyty głównej bezpośrednio na moduł pamięci. Zmiana pozwala na lepszą regulację napięcia zasilającego, co powinno przełożyć się na wyższy potencjał na przetaktowanie i wyższą wydajność kostek.

Standard DDR5 wprowadza też nowe profile ustawień XMP 3.0 - dzięki nim można szybko wczytać zaprogramowane parametry taktowania, opóźnień i napięć zasilających. Warto dodać, że nowe moduły oferują łącznie pięć takich profili (dwa dla producenta i trzy dostępne do zapisu przez użytkownika). Przy okazji wprowadzono też funkcję Dynamic Memory Boost, która pozwala na dynamiczne zwiększanie taktowania RAM.

Procesory Intel Alder Lake-S można traktować jako przejściową platformę między standardami – producent zintegrował w nich kontroler obsługujący zarówno starsze moduły DDR4, jak i nowsze DDR5. Warto jednak zaznaczyć, że pamięci nie są ze sobą kompatybilne - nowych modułów nie zamontujemy w starym gnieździe (i odwrotnie). Konieczne jest więc wybranie odpowiedniej płyty głównej.

Porównanie pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5

Moduły Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 zostały zaprojektowane z myślą o entuzjastach, którzy oczekują ciut lepszej wydajności, a przy tym preferują efektowny wygląd sprzętu (tak, jest podświetlenie RGB!).

W ofercie producenta znajdziemy kilka różnych konfiguracji – co prawda początkowo przygotowano tylko słabsze modele, ale w przyszłości planowane jest wydanie też szybszych wariantów. Poniżej znajdziecie porównanie specyfikacji dostępnych zestawów.

Poszczególne zestawy różnią się pojemnością, taktowaniem i opóźnieniami, więc każdy powinien znaleźć coś dla siebie (tym bardziej, że moduły występują też w dwóch wersjach kolorystycznych: czarnej i białej).

Rzut okiem na moduły Corsair Dominator Platinum RGB DDR5

Do naszej redakcji trafił dwukanałowy zestaw Dominator Platinum RGB DDR5 o pojemności 32 GB (2x 16 GB), który pracuje z taktowaniem 5200 MHz i opóźnieniami CL38-38-38-84. Napięcie zasilające podniesiono tutaj do 1,25 V. Wszystkie ustawienia zapisano w profilu XMP 3.0, więc można je łatwo wczytać z poziomu UEFI płyty głównej.

Udostępniony nam zestaw korzystał z przedprodukcyjnych ustawień opóźnień - 38-40-40-78 (na potrzeby testów zmieniliśmy je na finalne 38-38-38-84)

Co prawda parametry szału nie robią, ale powinniśmy oczekiwać ciut lepszych osiągów względem standardowych kostek DDR5-4800. Niestety, ceny nowych pamięci DDR5 nie należą do zachęcających - podczas premiery modele Dominator Platinum RGB DDR5 kosztowały około 1600 złotych (to jeden z pierwszych zestawów nowej generacji dostępnych w polskich sklepach).

Parametry, parametrami (ich wpływ na wydajność zweryfikujemy podczas testów), ale warto jeszcze zwrócić uwagę na budowę modułów.

Moduły Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 są dosyć wysokie (mają 56 mm), więc mogą się nie zmieścić pod bardziej rozbudowanymi coolerami CPU

Producent chwali się zastosowaniem ręcznie sortowanych i rygorystycznie kontrolowanych układów scalonych (w próbkach recenzenckich i sklepowych zestawach zastosowano kostki Micron A-die) oraz wysokowydajnych płytek drukowanych, co teoretycznie powinno przełożyć się na możliwość pracy z szybszymi ustawieniami (podczas testów sprawdzimy też potencjał na podkręcanie).

Głównym atutem modułów Dominator Platinum RGB jest opatentowany system chłodzenia Corsair DHX – pod marketingową nazwą kryje się masywny radiator z ciśnieniowo odlewanego aluminium. Całość przyozdobiono systemem podświetleniem Corsair Capellix RGB LED z 12 jasnymi diodami RGB LED.

Do sterowania podświetleniem i monitorowania parametrów pamięci można użyć dedykowanego narzędzia Corsair iCUE (a warto dodać, że to prawdziwy kombajn, który pozwala też na zarządzanie innymi podzespołami producenta).

Producent przewidział możliwość sterowania podświetleniem - każdego modułu osobno lub wszystkich w zaprogramowanym trybie (iCUE oferuje tutaj naprawdę rozbudowane możliwości personalizacji efektów świetlnych).

Ponadto można odczytać napięcie, pobór mocy modułów i temperatury modułów (także z możliwością ustawienia alarmu po przekroczeniu określonej granicy).

Wiemy, że w przyszłości planowane jest również dodanie opcji modyfikacji profili XMP 3.0 (funkcja ta będzie dostępna na wybranych płytach głównych, ale jeszcze nie znamy szczegółów na ten temat).

PS. w przypadku płyt głównych ASUS Z690 aplikacja Corsair iCUE może nie wykrywać pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 - w tym celu należy wyłączyć w UEFI opcję SPD Write.

Testy pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5

Test pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 przeprowadziliśmy na nowej platformie Intela z topowym procesorem Core i9-12900K i high-endową płytą główną ASUS ROG Maximus Z690 Extreme (to konfiguracja, która nadaje się jako realny scenariusz wykorzystania takich modułów).

• Procesor: Intel Core i9-12900K (MTP 241 W)
• Chłodzenie procesora: Arctic Liquid Freezer II 420
• Płyta główna: ASUS ROG Maximus Z690 Extreme (BIOS 0702)
• Pamięć RAM: Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 2x 16 GB 5200 MHz CL38
• Karta graficzna: Nvidia GeForce RTX 3080 Founders Edition
• Dysk SSD: Corsair MP600 1 TB
• Zasilacz: be quiet! Dark Power 12 750W

Oczywiście nie omieszkaliśmy sprawdzić potencjału kostek na podkręcanie – maksymalnie udało nam się uzyskać 5600 MHz (przy lekkim poluźnieniu opóźnień i zwiększeniu napięcia zasilającego do 1,3 V). Szału nie ma, ale dobre i to.

Ograniczyliśmy się do testu wydajności w grach, gdzie zysk z zastosowania szybkich modułów powinien być najbardziej widoczny - porównaliśmy wydajność trzech konfiguracji pamięci:

• 4800 MHz CL40-40-40-77 - nominalne taktowanie kontrolera pamięci DDR5 (takie parametry oferują najbardziej podstawowe zestawy pamięci DDR5)
• 5200 MHz CL38-38-38-84 - testowany zestaw pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5
• 5600 MHz CL38-40-40-78 - parametry, które udało nam się uzyskać po podkręceniu pamięci Corsair Dominator Platinum RGB DDR5

Pomiary przeprowadziliśmy w kilku popularnych tytułach w rozdzielczości 1080p – to tryb, w którym istotne znaczenie odgrywa procesor i pamięć RAM (w wyższych rozdzielczościach większe znaczenie odgrywa karta graficzna, więc różnica między poszczególnymi ustawieniami może być niższa).

Cyberpunk 2077 (1080p, Ultra, RT Ultra, DLSS Jakość, DirectX 12)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	98 69
DDR5-5200 CL38-38-38-84	98 69
DDR5-4800 CL40-40-40-77	97 69

Counter-Strike: Global Offensive (1080p, Średnie, DirectX 9)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	748 177
DDR5-5200 CL38-38-38-84	743 175
DDR5-4800 CL40-40-40-77	739 172

Wolfenstein: Youngblood - Benchmark (1080p, Uber, RT, DLSS Jakość, Vulkan)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	279 219
DDR5-5200 CL38-38-38-84	274 213
DDR5-4800 CL40-40-40-77	269 210

Watch Dogs: Legion - Benchmark (1080p, Ultra, DirectX 12)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	92 76
DDR5-5200 CL38-38-38-84	90 73
DDR5-4800 CL40-40-40-77	88 73

Horizon Zero Dawn - Benchmark (1080p, Ultimate, DirectX 12)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	165 115
DDR5-5200 CL38-38-38-84	165 115
DDR5-4800 CL40-40-40-77	164 114

The Riftbreaker - CPU Benchmark (1080p, Najwyższe + RT Ultra, DirectX 12)
[fps] więcej = lepiej

DDR5-5600 CL38-40-40-78	132 98
DDR5-5200 CL38-38-38-84	132 97
DDR5-4800 CL40-40-40-77	130 95

Powiedzmy sobie szczerze - różnica w wydajności nie jest zbyt duża, ale zastosowanie pamięci 5200 MHz w niektórych tytułach pozwala uzyskać kilka dodatkowych kl./s (a ich podkręcenie do 5600 MHz kilka kolejnych kl./s). 

Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 - prawdziwy dominator wśród pamięci DDR5?

Pamięci DDR5 dopiero pojawiają się na rynku, ale entuzjaści składający komputer na nowej platformie Intela na pewno już zastanawiają się nad wyborem odpowiednich modułów. Czy warto wybrać modele Corsair Dominator Platinum RGB DDR5? Jeżeli zależy Wam na lepszych parametrach, ciekawym wyglądzie i akceptowalnej cenie, na pewno jest to propozycja warta rozważania.

No właśnie, pamięci Corsaira na pewno wyróżniają się ciekawym wyglądem. Modele Dominator Platinum RGB DDR5 korzystają z opatentowanego chłodzenia DHX z efektownym podświetleniem Capellix RGB LED – producent przewidział tutaj świetne możliwości personalizacji z poziomu aplikacji iCUE, co powinno zainteresować osoby zwracające uwagę na wygląd sprzętu. Warto jednak zauważyć, że moduły są dosyć wysokie, więc mogą się nie zmieścić pod rozbudowanymi coolerami CPU.

Jeżeli chodzi o parametry, nie powinniśmy oczekiwać rewelacji. Sprawdzone przez nas moduły zaliczają się raczej do podstawowych konfiguracji – to zestaw o taktowaniu 5200 MHz i opóźnieniach CL38, który oferuje ciut lepsze osiągi od standardowych modeli 4800 MHz CL40. Kostki oczywiście można podkręcić. Nam bez większego kombinowania udało się wycisnąć częstotliwość 5600 MHz, co powinno przełożyć się na dodatkowy wzrost wydajności.

Jak wygląda kwestia opłacalności? Zestaw Corsair Dominator Platinum RGB DDR5 o pojemności 2x 16 GB i taktowaniu 5200 MHz kosztuje około 1600 złotych – jak na nową generację pamięci (niestety, ceny "piątek" są wyraźnie wyższe od "czwórek"), stawka nie jest specjalnie wygórowana (ale też nie jest najniższa, bo spokojnie można też znaleźć mniej efektowne kostki w niższej cenie). Czy warto? To już zależy od Waszych oczekiwań i tego ile jesteście w stanie wydać za RAM. Naszym zdaniem to dobra propozycja dla osób szukających efektownych i niezbyt drogich pamięci DDR5.