AVR
AVR, czyli Automatic Voltage Regulation. Układ automatycznej regulacji napięcia dostępny w niektórych zasilaczach UPS umożliwia poprawę wartości napięcia bez konieczności – co istotne – czerpania energii z baterii zasilacza.
PFC (Power Factor Corrector)
Korekcja współczynnika mocy, czyli PFC – układy stosowane m.in. w zasilaczach komputerowych. Ponieważ zasilacze te mają współczynnik mocy o wartości 0,65, układ PFC podwyższa go do wartości sięgającej ok. 0,95-0,99. Im wyższy jest współczynnik mocy, tym lepiej zasilacz może przetworzyć prąd wejściowy w użyteczną moc. W sprzedaży znajdziemy obecnie mnóstwo zasilaczy z PFC. Jeśli jesteś posiadaczem takiego modelu, musisz wiedzieć, że akceptuje on tylko sinusoidalny kształt napięcia. Oznacza to, że może współpracować wyłącznie z UPS-ami dostarczającymi takie napięcie. W przeciwnym razie przy utracie prądu UPS nie przełączy się na baterie, tylko natychmiast się wyłączy, sygnalizując przy tym, że powstało jakieś zwarcie lub przeciążenie.
Zimny start
Nie masz prądu, ale musisz włączyć komputer dosłownie na chwilę, by zgrać potrzebne dane na pendrive lub wysłać e-maila? Za pomocą „zimnego” startu możesz użytkować urządzenie podłączone do UPS-a – oczywiście do wyczerpania się akumulatora. Funkcja ta często się przydaje.
Moc zasilaczy UPS
Przy zasilaczach UPS spotykamy się z dwoma rodzajami mocy: pozornej, cechującej falownik, która wyrażana jest w woltoamperach (VA), jak i czynnej, podawanej w watach (W). Kupując zasilacz awaryjny zazwyczaj natrafiamy na moc podawaną w woltoamperach.
Przykładowo zasilacz UPS o mocy 1000 VA odpowiada 670 W, ale są także przypadki, kiedy w grę wchodzi moc 600 W – nie wszyscy producenci stosują się bowiem do istniejącego wzoru, dzięki któremu możemy przeliczyć jedną moc na drugą i na odwrót. Na szczęście dane dot. mocy nie są obejmowane jakimiś tajemnicami, więc jeśli w specyfikacji nie widnieje odpowiednia rubryka z mocą, wystarczy zapytać producenta (mailowo lub telefonicznie) o podanie tych informacji.
Uwaga: aby UPS funkcjonował poprawnie z naszym komputerem, musi oferować zapas mocy zarówno czynnej, jak i pozornej. Innymi słowy: minimum tyle samo watów, ile zużywa nasz sprzęt w obciążeniu, ale lepiej gdy zapas jest większy, ponieważ wystarczy jakaś modernizacja (np. nowa karta graficzna) i już musielibyśmy wymieniać UPS na mocniejszy.
Uwaga: moc wyrażoną w VA dla każdego z odbiorników odczytujemy z tabliczki znamionowej urządzenia. Jeśli moc nie jest podana, wówczas możemy ją obliczyć mnożąc wartości znamionowe napięcia i prądu. Jeśli moc podana jest w watach, mnożymy tę wartość przez współczynnik 1,4 – typowy dla obciążeń komputerowych – by otrzymać moc wyrażoną w VA.
Zasilacz UPS dostarcza zasilanie elektryczne najwyższej jakości i bez zakłóceń (Fot. ChloridPower.com)
Kiedy już poznamy moc zasilacza, trzeba jeszcze dowiedzieć się ile mocy zużywa nasz sprzęt, który chcemy objąć ochroną UPS-a. Do tego celu warto skorzystać z tzw. selektorów. Dzięki nim dowiemy się jaki zasilacz wystarczy do naszego peceta.
Selektory znajdziecie na stronach:
DPC (Digital Power Control)
System zarządzania i kontrola procesorów zachodzących w linii zasilającej chronione urządzenie nosi nazwę DPC. System ten, wykorzystując odpowiednie oprogramowanie, sprawuje kontrolę nad przyłączonym urządzeniem, które wykrywa z chwilą załączenia zasilania. Obecność DPC sprawia, że wzrasta niezawodność danego urządzenia. DPC zapewnia też stabilność parametrów pracy zasilacza.
CDS (Clear Digital Sinus)
Cyfrowy system sprzętowy autorstwa firmy Ever pozwala na generowanie na wyjściu zasilacza napięcia wyjściowego o sinusoidalnym kształcie sygnału. CDS zapewnia ochronę zasilania urządzeń zanadto czułych na kształt napięcia (np. urządzenia medyczne), jak i ma znaczny wpływ na poprawę jakości i niezawodności pracy samych zasilaczy awaryjnych. Co więcej, tradycyjne UPS-y generujące prostokątne impulsy napięcia mogą źle lub nawet wcale nie współpracować z komputerami wyposażonymi w zasilacze sieciowe z układami obsługującymi PFC. Niektóre z nowych modeli serwerów i stacji roboczych nie tolerują bowiem na wejściu innego napięcia niż sinusoidalne. Z tego powodu ochrona takich sprzętów jest praktycznie niemożliwa przy wykorzystaniu zasilaczy UPS, które generują na wyjściu napięcie o kształcie sygnału zbliżonego do prostokątnego.
Uziemienie i jego brak
Czy zasilacz UPS można podłączać do gniazda sieci 230 V bez kołka uziemienia ochronnego? Absolutnie nie! Uziemienie jest koniecznie ze względów bezpieczeństwa – jeśli nie uziemimy zasilacza, uziemienia zostanie pozbawiony również chroniony przezeń komputer. To z kolei może stwarzać zagrożenie dla użytkownika i urządzeń współpracujących z komputerem.
UPS a drukarki laserowe
Ze względu na duży skokowy pobór mocy drukarki laserowej – w momencie włączenia lub w czasie drukowania, jak i ryzyko przeciążenia zasilacza, nie zaleca się podłączania drukarek tego typu do wyjścia zasilacza UPS. Jeśli jednak koniecznie musimy chronić drukarkę laserową, powinniśmy do tego celu wykorzystać UPS z dużym zapasem mocy, wynoszącym kilka kVA.
Żywotność baterii
Deklarowana przez producentów żywotność baterii wynosi zazwyczaj od 3 do 5 lat. Należy jednak wiedzieć, że duży wpływ na żywotność akumulatora ma liczba cykli ładowania/rozładowania. Żywotność ogranicza też liczba pełnych rozładowań, dlatego też powinno się unikać pełnego rozładowywania baterii podczas bateryjnej pracy UPS-a i nie próbować sprawdzać, ile maksymalnie „pociągnie” komputer na tego rodzaju zasilaniu.
Filtr telefoniczny
Linie telefoniczne również narażone są na przepięcia elektryczne, które mogą poważnie uszkodzić telefon, modem, czy fax. Zastosowanie tzw. filtra telefonicznego eliminuje to niebezpieczeństwo.
Układ KF
Jeśli nasz UPS ma chronić również kasę fiskalną czy centralkę telefoniczną lub telefaks, powinien być wyposażony w układ KF, który obniża maksymalne wartości przebiegu quasi-sinusoidalnego i dostosowuje je do wymagań tego rodzaju urządzeń.
Zarządzanie zdalne
Zasilacze UPS mające ochraniać serwery lub kilka stanowisk komputerowych, powinny mieć mechanizmy zarządzania z poziomu komputera, jak i przez sieć. Muszą mieć zatem port do połączenia z komputerem – ostatnio coraz częściej używa się do tego złącza USB, wcześniej był to port szeregowy COM.
Filtr przeciw szpilkom
UPS powinien mieć tłumik (warystorowy) przepięć impulsowych, które nazywamy popularnie szpilkami. Szpilki zaś powstają m.in. podczas uderzenia pioruna w pobliżu naszego miejsca zamieszkania, czyli też pomieszczenia, w którym pracuje komputer. O zagrożeniach związanych z uderzeniem pioruna piszę niżej. Teraz dodam jedynie, że taki filtr pozbywa się także częstotliwości radiowych, które mogą występować w sieci zasilającej.
