Testy iiyama Pro Lite X4372UHSU

Procedura testowa

Monitor przed każdym testem po zmianie ustawień został rozgrzany pracując przynajmniej godzinę w przeróżny sposób (głównie grając w Ori and The Will of The Wisps, gdzie rozmiar monitora i bogactwo kolorów nie pozwalają się oderwać od gry). Testy wykonaliśmy przy użyciu kolorymetru X-Rite i1display Pro w połączeniu z aplikacją DisplayCal. Karta graficzna użyta do testów to Nvidia RTX 2070. Do komunikacji użyliśmy dołączony z monitorem przewód DisplayPort (oraz USB). Monitor w systemie został ustawiony na 10-bitową przestrzeń barw RGB. Poniżej ustawienia domyślne, z jakimi pracuje monitor zaraz po wyjęciu z opakowania.

iiyama ProLite X4372UHSU ustawienia domyślne

Pomiary przed kalibracją

Nauczeni doświadczeniem, że większość użytkowników jedyne, co w nowym monitorze reguluje, to jasność i czasem kontrast, sprawdziliśmy, jakie parametry ma do zaoferowania iiyama Pro Lite X4372UHSH po wyjęciu z pudełka.

iiyama ProLite X4372UHSH - pomiar przed kalibracją

Wyniki są zaskakująco dobre. Nieczęsto monitor bez kalibracji wypada tak dobrze. Mimo że domyślny profil to „ciepły”, nie można powiedzieć, aby obraz był przesadnie ciepły – punkt bieli na poziomie 6570 K to wręcz prawie idealna biel. Nieco słabo wypada kontrast – to znaczy jest nadal wyższy, niż u większości konkurencyjnych paneli IPS, ale jednak nieco do obiecanych 1300:1 zabrakło. Gamma na poziomie 2.15 również bliska jest idealnej. A jak wypada pokrycie kolorów względem obiecanych 88% NTSC? Co prawda nasza aparatura nie pozwoliła zmierzyć tego akurat gamutu, ale wyniki można sobie przybliżyć.

iiyama ProLite X4372UHSH – fabryczne pokrycie gamutów

Legenda	Pokrycie gamutu Objętość gamutu
sRGB	99,7% 128,5%
Adobe RGB	79,4% 88,2%
DCI-P3	89,7% 90,5%

Kalibracja fabryczna jest niespotykanie dobra, choć wyraźnie (co ciekawe) składowe niebieskie (cyan) są dalekie od zamierzonych. Po cichu liczyliśmy na przebicie 90% DCI-P3 i 80% Adobe RGB, jednak minimalnie zabrakło. Poniżej jeszcze tabela z pomiarami wszystkich profili kolorów i gamma.

iiyama ProLite X4372UHSH – pomiary fabrycznych profili kolorów i gamma

Wywnioskować można, że monitor jest nastawiony raczej na wyświetlanie bardzo chłodnych barw. Profil zimny zbliżył się do 10 000 K, a w żadnych ustawieniach nie udało się zejść poniżej 6500… Sprawdziliśmy jeszcze, jak w takim przypadku poradzi sobie ze swoim zadaniem funkcja redukcji niebieskiego światła (oraz przy okazji tryb Eco).

iiyama ProLite X4372UHSH – pomiar działania funkcji redukcji niebieskiego światła i trybu Eco (domyślny profil ustawień)

Powyższe odczyty pokazują, że można bez problemu zejść do ciepłych barw. Niestety dzieje się to też kosztem jasności – najwyższe ustawienie redukcji niebieskiego światła obniżyło jasność o 30%! Sam tryb Eco zdradza natomiast jeszcze jedną bolączkę testowanego monitora – ostatni tryb ustawia jasność na 10%, co przekłada się na i tak całkiem jasne 113 nit… Ustaliliśmy od razu, że najniższa jasność jaką da się ustawić to 81 nit, co może być w niektórych przypadkach zbyt jasne. A skoro już przy jasności jesteśmy, to poniżej wynik z testów równomierności podświetlenia. Tradycyjnie zachęcamy do kliknięcia w obrazek, aby zapoznać się ze szczegółami.

Weryfikacja równomierności podświetlenia - kliknij grafikę, aby powiększyć

Równomierność, a w zasadzie jej brak, to poważna wada testowanego monitora. Przy krawędziach oraz w (zwłaszcza górnych) narożnikach mówimy o różnicy nawet ponad 20% w jasności względem środka matryc! Średnia to co prawda „tylko” 7,62% (co przekłada się na 35 nit), więc poza krawędziami obraz jest całkiem równomiernie podświetlony. Cóż – tak duża matryca wyraźnie skorzystałaby z lokalnego podświetlania.

Weryfikacja równomierności temperatury bieli - kliknij grafikę, aby powiększyć

Nie bez znaczenia jest też bardzo wysoka ΔE*00 bieli na powierzchni całego ekranu, tu nawet blisko środka trudno o niższy niż 2 wynik. Średnia na poziomie 3,6 niebezpiecznie zbliża się do nominalnych limitów. Kolejne testy przeprowadziliśmy już po skalibrowaniu monitora.

Testy na skalibrowanym monitorze

Kalibrację przeprowadziliśmy przy 100% jasności oraz z wyłączonym HDR i ACR.

iiyama ProLite X4372UHSU – pomiary po kalibracji

To, co najważniejsze, to średnia ΔE*00, która spadła jeszcze niżej (niż i tak całkiem niska wartość fabryczna). Gamma doszła do idealnych 2.2, a punkt bieli zszedł do 6501 K. Nadal nie udało się uzyskać obiecanego kontrastu, ale ten i tak się nieco podniósł. Poniżej wykres przedstawiający, jak kalibracja wpłynęła na pokrycie gamutu kolorów.

iiyama ProLite X4372UHSH – pokrycie gamutów po kalibracji

Legenda	Pokrycie gamutu Objętość gamutu
sRGB	99,9% 132,3%
Adobe RGB	80,5% 89,4%
DCI-P3	90,9% 92,5%

Tu wyniki również się poprawiły – ponad 90% DCI-P3 i ponad 80 % Adobe RGB cieszy nasze oczy (tak przenośnie, jak i dosłownie – na obraz tego monitora naprawdę przyjemnie się patrzy). Poniżej jeszcze wizualizacja pokrycia czterech najpopularniejszych gamutów oraz raport z kalibracji.

Raport z kalibracji

Pokrycie z gamutem sRGB	Pokrycie z gamutem Adobe RGB
Pokrycie z gamutem Apple RGB	Pokrycie z gamutem DCI-P3

Na koniec zostawiliśmy jeszcze jeden profil, jaki można w ustawieniach monitora wybrać, a który wzbudził w nas najbardziej mieszane uczucia. Jest nim profil sRGB. Po jego aktywowaniu przez krótką chwilę można odnieść wrażenie, że aktywowaliśmy tryb monochromatyczny… Jak oczy przyzwyczają się do wizualnej skromności, to zaczniemy dostrzegać, że obraz nadal jest kolorowy – sprawdziliśmy jak wyglądają jego wyniki.

iiyama ProLite X4372UHSH – pokrycie gamutów w profilu sRGB

Z całą pewnością kontrast poszedł w górę – praktycznie 1400:1 to znacznie lepiej, niż obiecuje producent. Temperatura bieli odchyla się w stronę ciepłą, a gamma oscyluje w okolicy 2.1. A pokrycie gamutów? Czy mamy tu 100% pokrycia sRGB, jakby sugerowała nazwa profilu i nic ponad to?

iiyama ProLite X4372UHSH – pokrycie gamutów w profilu sRGB

Legenda	Pokrycie gamutu Objętość gamutu
sRGB	37,7% 37,7%
Adobe RGB	26,0% 26,0%
DCI-P3	26,7% 26,7%

Jest gorzej niż źle. Co prawda ΔE*00 odcieni szarości jest praktycznie wzorcowa, ale pozostałe kolory umykają wszystkim normom. Poniżej 40% gamutu sRGB ciężko uzasadnić jakimkolwiek innym parametrem… Profil ten naszym zdaniem idealnie nadaje się do edycji zdjęć czarnobiałych.

Testy szybkości matrycy

Co prawda producent nawet nie próbuje nikogo przekonywać, że Pro Lite X4372UHSU ma służyć do grania, jednak naszym zdaniem sprawdza się w tej roli całkiem dobrze – z jednym tylko zastrzeżeniem – nie mówimy tu o graniu kompetytywnym! Ale nie uprzedzajmy faktów – jak wyglądają wyniki czasu reakcji?

iiyama ProLite X4372UHSU – testy czasu reakcji (mniej = lepiej)

Legenda:	średni czas reakcji piksela  średni błąd (over/undershot)
Overdrive wyłączony	12,8 ms 0,5%
Over drive -2	11,5 ms 0,9%
Over drive -1	10,1 ms 1,6%
Over drive 0	8,7 ms 4,7%
Over drive +1	7,4 ms 38,4%
Over drive +2	5,2 ms 100%

Jak na IPS jest raczej typowo. Co prawda do obiecanych 4 ms nawet w najszybszym (absolutnie bezwartościowym z punktu widzenia użytkownika) trybie Over Drive „trochę brakuje”, ale biorąc pod uwagę, że okienko czasowe na reakcję pikseli przy odświeżaniu 60 Hz wynosi 16,6 ms, to mamy nadal spory zapas czasu nawet w optymalnym naszym zdaniem trybie Over Drive 0 - czas reakcji jest już całkiem przyzwoity, a do tego ilość błędów jest akceptowalna. Aby ukazać jak różni się tryb Over Drive 0 i +2, przygotowaliśmy porównanie poniżej.

A jak wypada dodatkowy input lag? Też całkiem poprawnie z wynikiem 7,9 ms. Łącznie zatem mówimy o około 20 ms reakcji od kliknięcia do pełnej zmiany piksela na ekranie.

iiyama ProLite X4372UHSU demonem prędkości nie jest, ale nigdy nie miał być, a wyniki i tak pozwalają na granie bez odczuwalnego dyskomfortu

Sprawdziliśmy jeszcze działanie HDR – ten, co prawda przy około 450 nitach jasności matrycy ledwie spełnia kryteria HDR400, ale jest to już chociaż trochę odczuwalne. W bardzo ciemnych scenach jasność potrafi zejść do 0,06 nit, aby w najjaśniejszych dojść do 470 nit. To przekłada się na kontrast dynamiczny około 8000:1 – nie wiemy, w jaki sposób producent zmierzył 80 000:1, ale pewnie uwzględniało to tryb ACR, w którym to matryca wyłącza całkiem podświetlenie, gdy na ekranie jest tylko czerń.

iiyama ProLite X4372UHSU – Pobór energii

Ostatnie, co sprawdziliśmy to standardowo pobór energii – ten nie odbiegał od tego, co podał producent. Wyniki te nie są może niesamowicie niskie (nawet jak na ten rozmiar matrycy), ale mieszczą się w przyjętych normach. Choć przyznamy, że pond 80 W spodziewalibyśmy się raczej po monitorze z HDR1000. Tymczasem zapraszamy na ostatnią stronę, gdzie podsumujemy niniejszą recenzję.