Grafika od partnera, firmy LG
Może trudno w to uwierzyć, ale pierwsze okulary do 3D były testowane na łamach benchmark.pl dwanaście (12!) lat temu. Były to okulary ELSA Revelator 3D wykorzystujące technologię podczerwieni. Sprzęt 3D w tamtych czasach wymagał zwykle odpowiedniej karty graficznej i technologia rozbijała się o wiele barier - zarówno programowych, jak i sprzętowych. Wśród głównych problemów wstrzymujących popularyzację okularów migawkowych w tamtym okresie można wymienić:
- Odświeżanie obrazu monitorów CRT (kineskopowych) - wymagane minimum wynosiło 120 Hz (60 Hz na każde oko), a niewiele monitorów z tamtego okresu miało podobne możliwości. Monitor CRT to nie LCD i nie można porównywać odświeżania 60 Hz z monitora kineskopowego do ciekłokrystalicznego. Na CRT przy 60 Hz po godzinie pracy oczy przypominały gotowane cebule, zalecane były wartości od 75 do 100 Hz do typowego użytkowania.
- Bardzo duże wymagania co do mocy obliczeniowej karty graficznej. Liczba klatek na sekundę w obrazie generowanym w 3D potrafiła spaść o połowę. Karty graficzne z tamtego okresu nie były gotowe na przyjęcie tego wyzwania i przy 3D trzeba było drastycznie obniżać rozdzielczość i jakość grafiki. W tamtych czasach również procesor miał duży wpływ na liczbę FPS i trzeba było wybierać naprawdę potężne jednostki, aby poradziły sobie z 3D.
- Kompatybilność ze standardami i łatwość instalacji. OpenGL, który był w roku 2000 znaczącym portem graficznym dla gier, nie był przyjazny w konfiguracji i uruchamianiu gier z trybem stereoskopowym 3D. W tamtych czasach dla użytkowników początkujących problemem niekiedy było już samo zainstalowanie sterowników do karty i uruchomienie gier w trybie OpenGL.
- Brak kompatybilności. Na rynku "królowały" zestawy w postaci okularów 3D i dedykowanej im karty. Okulary zwykle nie były kompatybilne z innymi modelami kart.
Przez kolejne 8 lat nic ciekawego nie działo się w temacie okularów 3D. Rynek gier i wizualizacji napędzały coraz wydajniejsze karty graficzne, coraz większe monitory LCD (od 19 do 26 cali) z coraz szybszymi matrycami, na których można było grać i oglądać dynamiczne filmy. Moglibyśmy również liczyć na więcej efektów graficznych (DX9, DX10 = Shader model 2.0, 3.0, 4.0), filtrowanie anizotropowe, antyaliasing x4 x8 x16, HDR, głębię pola, a także wyższe rozdzielczości, aż do Full HD włącznie.
A jak jest od niedawna?
W roku 2008 mieliśmy okazję testować monitor 3D Hyundai W220S z okularami 3D i ponownie zderzyliśmy się z ograniczeniami programowymi oraz wysoką ceną. Ponad dekadę od pierwszych testów sprzętu 3D dla komputerów domowych dysponujemy komputerami o mocy nieporównywalnie większej, zarówno pod względem możliwości procesora, jak i karty graficznej. Ale problemy... w gruncie rzeczy pozostały bardzo podobne.
"Historyczny" sprzęt do 3D testowany na łamach benchmark.pl: | ||||||||
Okulary ELSA Revelator 3D | WinFast VR300 - SiS 300z okularami 3D | ASUS-V7700 Deluxe |
Zestawy 3D wciąż cechują się nieokiełznanym apetytem na możliwości przetwarzania grafiki i do ich komfortowej obsługi w grach nadal potrzeba solidnego, a co za tym idzie - drogiego sprzętu.
Najnowsza, przewodowa wersja okularów Nvidia 3D Vision
Tak dotarliśmy do roku 2009, kiedy Nvidia zaprezentowała swój zestaw do 3D nazwany 3D Vision, którego nie omieszkaliśmy wówczas przetestować. Jest to obecnie najpopularniejszy zestaw 3D do domowych komputerów, chociaż często mylnie uważa się, że konkurencja w postaci AMD nie ma swojego odpowiednika tej technologii. Firma AMD poszła po prostu inną ścieżką i uznała, że znacznie korzystniejsze będzie dla niej promowanie technologii multi-display, czyli Eyefinity i tematykę 3D w postaci AMD 3DHD traktuje nieco po macoszemu.
Trzeba przyznać, że "Zieloni" mieli nosa, bo pod koniec owego roku w kinach pojawił się Avatar, film Jamesa Camerona, w którym w końcu technika 3D ujawniła swoje zalety. Po sukcesie Avatara było już jasne, że na 3D można zrobić doskonały interes i firmy będą nadal inwestować w tę technologię.
Scena z Avatara w formacie anaglifowym. Źródło: 3d-anaglyph.com
Technologie 3D, pomimo niewątpliwego rozwoju i coraz agresywniejszej reklamy traktowane są głównie jako ciekawostka, a w najlepszym wypadku interesujący dodatek. Powodów takiej sytuacji jest kilka. Przede wszystkim istniejące obecnie technologie 3D są niedoskonałe, a z ich wykorzystaniem wiążą się spore niedogodności, poczynając od tego, że zwykle wymagają użycia niewygodnych okularów, poprzez zmęczenie wzroku i bóle głowy, aż po poważny uszczerbek na portfelu włącznie.
Mówiąc wprost: przeciętny użytkownik podchodzi do technologii 3D z dystansem, co widać choćby po komentarzach naszych czytelników przy artykułach dotyczących tej technologii. Kwestia kosztów jest tu jak najbardziej istotna, bo gdyby nie ona, zapewne wielu z nas zainwestowałoby w taki gadżet, choćby i miało go używać jedynie okazjonalnie. Cóż z tego, że Nvidia zaprezentowała tańszą wersję swojego opartego na okularach migawkowych zestawu 3D Vision, kiedy do jego działania wymagany jest również monitor o częstotliwości odświeżania 120 Hz, który już do najtańszych nie należy, a także odpowiednia karta GeForce?
Grafika od partnera, firmy LG:
* karta graficzna obsługująca biblioteki DirectX 9.0c lub nowsze
Wkrótce test monitora z Cinema 3D - sprawdzimy jak technologia LG działa w praktyce
Na rynek trafiają jednak nowe rozwiązania. Jednym z nich jest technologia LG CINEMA 3D. Dzięki niej sam monitor zajmuje się obsługą 3D, konfiguracja jest prosta, a co ważniejsze - rozwiązanie działa ze zdecydowaną większością kart graficznych. O tym jednak napiszemy szerzej w kolejnej części cyklu Ekspert, po drodze wspominając jeszcze o popularyzacji 3D w komputerach, jaka dokonała się przez ostatnie 12 miesięcy
Okiem eksperta | |
Obraz stereoskopowy 3D to fajne doświadczenie, szczególnie teraz, gdy dysponujemy wielkoformatowymi telewizorami. Na 42-calowym ekranie efekty 3D zrobią jeszcze większe wrażenie. Partyjka w FIFĘ, przejażdżka w Dirt, szalone ewolucje w H.A.W.X, czy nawet łamigłówki w Portal 2. Oczywiście nie ma mowy o godzinach czy nocach spędzonych z okularami na nosie, co siłą rzeczy zawęża zastosowanie do gier i rozrywek „przypadkowych” (casual). | Wojtek Kiełt, założyciel benchmark.pl, redaktor |
Technologie 3D w komputerach
Co jeszcze opiszemy w cyklu benchmark ekspert:
- Popularyzacja 3D w ciągu ostatnich 12 miesięcy
- Mały duży przełom - technologia 3D tańsza i dostępna dla każdego
- Test najnowszego monitora LG CINEMA 3D D2342P
Ciąg dalszy nastąpi…
Komentarze
14Nb. panie Marcinie, jak już coś to "wierność książce".
Pasyw też niszczy rozdzielczość ale tą pionową - a to oko ludzki odczuwa znacznie bardziej, stąd wyraźne pogorszenie jakości w okularkach "sponsora cyklu".
Jeśli 3D to w Imax'ie:)
Może w przyszłości - zobaczymy.
Ale zapewne teraz 3D będzie promowane jak już rynek nasyca si powoli do końca monitorami 1920x1080. trzeba wymyślić coś nowego aby lud kupił to marketing działa na pełnych obrotach.
A te hełmofony są cudne :)
Za 1000 zl to juz nie jest chyba az tak drogi. Kiedy go zobaczymy?