Testy kolorymetrem

Procedura testowa

Testy monitora wykonałem za pomocą X-Rite i1 Display Pro. Skorzystałem z firmowego oprogramowania i1Profiler oraz aplikacji DisplayCAL. Procedura obejmuje pomiar najważniejszych parametrów monitora (najpierw w ustawieniach fabrycznych, a następnie przy optymalnych ustawieniach). Mierzone parametry to:

• Jasność i kontrast
• Gamut (odwzorowanie palety barw sRGB wyrażone w procentach) - im wyższa wartość tym lepiej
• Temperatura barwowa (optymalna to 6500K - wartość niższa oznacza cieplejszy obraz (przewaga czerwieni), podczas gdy wyższa oznacza chłodniejszy obraz (większa ilość barwy niebieskiej)
• Gamma - odwzorowanie jasności wyświetlania tonów pośrednich (im pomiar bliższy krzywej referencyjnej tym lepiej)
• Delta E - jakość odwzorowania kolorów (im niższy wynik tym lepiej, punkt odniesienia to 3)

Ustawienia fabryczne

Pierwszego pomiaru wykonałem po wyjęciu monitora z pudełka, na ustawieniach fabrycznych. Oto najważniejsze wyniki:

• Jasność bieli: 252 cd/m2
• Temperatura: 6230K
• Kontrast: 1210.8:1
• Jasność czerni: 0.2087 cd/m2
• Delta E: 1,93

Pierwsze co rzuca się w oczy, to jasność maksymalna na poziomie 250 cd/m2. To wyraźnie poniżej deklarowanych przez producenta w specyfikacji technicznej 300 cd/m2. Trzeba więc mieć to na uwadze, jeśli zamierzamy korzystać z monitora w bardzo mocno oświetlonym pomieszczeniu. Oczywiście zdaję sobie sprawę, że optymalna wartość jasności, przy jakiej pracuje się najbardziej komfortowo, to ok. 120 cd/m2, ale są sytuacje, kiedy trzeba znacząco ją podwyższyć. Tutaj LG wypaść mogło zdecydowanie lepiej.

Nie mam natomiast zastrzeżeń co do kontrastu, który wyniósł ponad 1200:1, co jest wynikiem zdecydowanie godnym pochwały, zwłaszcza że LG deklaruje tutaj wartość 1000:1. Równie dobrze wypada fabryczny poziom czerni - wartość 0,2087 cd/m2 to w pełni satysfakcjonujący wynik.

Gamut sRGB przy ustawieniach fabrycznych

Gamut Adobe RGB przy ustawieniach fabrycznych

Gamut DCI-P3 przy ustawieniach fabrycznych

Idźmy dalej. LG deklaruje w materiałach promocyjnych, iż monitor ten pokrywa 99 procent palety sRGB i faktycznie jest niemal dokładnie tak. Dokładne testy kolorymetrem dały następujące wyniki - 96,2% palety sRGB przy objętości 104,9%. W przypadku palety Adobe RGB pomiar pokazał pokrycie 69,7% przy objętości 72,3%, a w DCI-P3 - 74,3%. Ma to naprawdę wyraźne przełożenie na subiektywną jakość obrazu. Kolory są żywe, nasycone i wiarygodne.

Dużym zaskoczeniem był dla mnie wyjątkowo niski poziom wskaźnika Delta E, który przy ustawieniach fabrycznych wyniósł 1,93, co jest doskonałym rezultatem. Poziom poniżej 2 pkt. jest na granicy postrzegalności błędów w odwzorowaniu barw, które dostrzec może ludzkie oko. LG radzi sobie więc na tym polu wyjątkowo dobrze bezpośrednio po wyjęciu go z opakowania i ustawieniu na biurku, a nie zapominajmy, że można go oczywiście jeszcze skalibrować (ale o tym już za chwilę).

Gamma przy ustawieniach fabrycznych

Jedynie pomiar Gammy pokazał pole do poprawy. Powyższy wykres nie pozostawia zresztą co do tego żadnych wątpliwości. Jedynie w środkowej części pokrywa się on z optymalnymi, pożądanymi wartościami, w pozostałych obszarach mniej lub bardziej odbiegając od nich. Średni wynik Gammy to 2,25.

Pokrycie kolorów zmierzyłem także w pozostałych trybach przygotowanych przez producenta. Wyniki prezentują się następująco:

Czytelnik

• sRGB - 91,3% z 105,5%
• Adobe RGB - 72,4% z 72,7%
• DCI-P3 - 73,6%
• Delta E - 7,9
• temperatura kolorów - 4600K

Zdjęcie

• sRGB - 96,6% z 106,5%
• Adobe RGB - 70,4% z 73,4%
• DCI-P3 - 75,4%
• Delta E - 2,7
• temperatura kolorów - 7730K

Kino

• sRGB - 96,2% z 104,8%
• Adobe RGB - 69,7% z 72,2%
• DCI-P3 - 74,2%
• Delta E - 4,7
• temperatura kolorów - 6450K

Efekt HDR

• sRGB - 97,4% z 107,3%
• Adobe RGB - 71% z 73,9%
• DCI-P3 - 76%
• Delta E - 2,6
• temperatura kolorów - 7450K

FPS1

• sRGB - 96,4% z 106%
• Adobe RGB - 70,2% z 73%
• DCI-P3 - 75%
• Delta E - 3,4
• temperatura kolorów - 7950K

FPS 2

• sRGB - 91,6% z 99,3%
• Adobe RGB - 66,5% z 68,4%
• DCI-P3 - 70,3%
• Delta E - 4,0
• temperatura kolorów - 8150K

RTS

• sRGB - 95,3% z 104,2%
• Adobe RGB - 69,3% z 71,8%
• DCI-P3 - 74,8%
• Delta E - 3,5
• temperatura kolorów - 8000K

Jak widać, pod względem temperatury barw najlepiej wypada tryb Kino, z kolei największe pokrycie palety sRGB oferuje tryb Efekt HDR. W ogólnym rozrachunku jednak najbardziej uniwersalny wydaje się tryb fabryczny, który dobrze radzi sobie w każdym aspekcie jakości obrazu.

Ustawienia optymalne

Przyjmuje się, że optymalny poziom luminancji w warunkach domowych to 120 cd/m2, a za najlepszą temperaturą barwową uznawana jest wartość 6500K. Aby uzyskać te wartości, trzeba wejść w menu i zmienić parametry barw RGB. Ponieważ już fabryczna temperatura kolorów jest zbliżona do optymalnej, nie ma z tym dużo pracy.

Przy kontraście 70 i jasności 40, poszczególne kolory należy ustawić w taki sposób:

R = 51
G = 48
B = 49

Oto uzyskane wyniki po kalibracji i stworzeniu profilu kolorymetrem:

Jasność bieli: 120 cd/m2
Temperatura: 6500K
Kontrast: 1157.3:1
Jasność czerni: 0.1029 cd/m2
Delta E: 0,4
Gamma: 2,18

Co tu dużo mówić - jest bardzo dobrze. Wszystkie istotne parametry są lepsze (jedynie kontrast minimalnie się obniżył, ale wciąż wyraźnie przekracza wartość ze specyfikacji technicznej). Temperatura kolorów jest dokładnie taka, jak powinna, jasność czerni obniżyła się do 0,1029 cd/m2, co jest naprawdę dobrym rezultatem. Także wykres gammy wrócił na swoje miejsce i praktycznie na całej długości albo pokrywa się z pożądanymi wartościami, albo nieznacznie od nich odbiega.

Gamma przy ustawieniach optymalnych

To, co jest najbardziej zdumiewające, to wskaźnik Delta E, który obniżył się do zaledwie 0,4 pkt. Poniżej zamieszczam tabelę barw na potwierdzenie doskonałych wyników pomiaru. Ten monitor naprawdę dobrze wypada pod względem jakości obrazu i minimalnym błędom w odwzorowaniu barw - na tyle małym, że praktycznie niezauważalnym.

Poziomy luminancji

W specyfikacji technicznej producent podaje wartość maksymalną luminancję na poziomie 300 cd/m2. Jak już pisałem wcześniej, nie udało mi się uzyskać takiej wartości. Spodziewałem się, że włączenie trybu HDR zwiększy tę wartość, ale okazało się niestety, że różnica jest w granicach błędu statystycznego.

Oto wyniki przy optymalnych ustawieniach monitora, temperaturze barwowej 6500K i fabrycznie ustawionym kontraście 70.

• 0% =  37 cd/m2
• 10% = 58 cd/m2
• 20% = 79 cd/m2
• 30% = 99 cd/m2
• 40% = 120 cd/m2
• 50% = 142 cd/m2
• 60% = 162 cd/m2
• 70% = 183 cd/m2
• 80% = 203 cd/m2
• 90% = 223 cd/m2
• 100% = 244 cd/m2

Przy ustawieniu jasności na 0 obraz jest nieco zbyt ciemny, aby wygodnie pracować, nawet w nocy. Optymalną wartość uzyskuje się przy 40 procent skali. Pochwalić muszę równomierność, z jaką wzrasta luminancja - o ok. 20-22 cd/m2 na każde 10 punktów na skali jasności monitora. Pozwala to bardzo precyzyjnie ustawić taką wartość, przy której pracować, czy oglądać filmy będzie nam najbardziej komfortowo. Zakres regulacji jasności to 207 cd/m2.

Ponieważ parametr kontrastu ma istotny wpływ na poziom jasności, dokonałem kolejnego pomiaru, przy kontraście obniżonym do 50, czyli wartości, jaką zazwyczaj przyjmuję w trakcie testów monitorów.

Oto zaś wyniki:

• 0% =  28 cd/m2
• 10% = 44 cd/m2
• 20% = 60 cd/m2
• 30% = 76 cd/m2
• 40% = 92 cd/m2
• 50% = 109 cd/m2
• 60% = 124 cd/m2
• 70% = 140 cd/m2
• 80% = 155 cd/m2
• 90% = 170 cd/m2
• 100% = 187 cd/m2

Jak widać, maksymalna luminancja obniżyła się o 60 cd/m2, co jest różnicą mającą znaczenie. Także zakres regulacji uległ zmniejszeniu i wyniósł 159 cd/m2.

Równomierność podświetlania

Pomiar równomierności potwierdził to, co zazwyczaj jest bolączką monitorów ultrapanoramicznych, czyli duże różnice w podświetleniu poszczególnych obszarów matrycy. Różnice wahają się od 5 do 11 procent, a co ciekawe, największe różnice są w środkowej strefie, która zazwyczaj wypada najlepiej w trakcie testów. W przypadku recenzowanego modelu najlepiej wypada dolna część matrycy.