Czym testować komputer? Najlepsze darmowe programy

Składając lub naprawiając komputer, często potrzebujemy sprawdzić znajdujące się we wnętrzu podzespoły – przejrzeć ich oznaczenia, parametry lub po prostu skontrolować wydajność nowego sprzętu. Możemy w ten sposób określić dokładną specyfikację komponentów i upewnić się, czy na pewno dobrze pracują. Jak tego dokonać? Wystarczy skorzystać z programów do testowania, zwanych popularnie benchmarkami, lub też programów testujących stabilność sprzętu.

Jak przetestować komputer? To zależy…

Wszystko zależy, co rozumiemy pod pojęciem „test komputera”. Może to oznaczać przetestowanie wydajności komputera lub też sprawdzenie jego parametrów i stabilności.

Do testowania wydajności zwykle wykorzystujemy programy zwane benchmarkami. Benchmark test pozwoli sprawdzić wydajność wszystkich kluczowych podzespołów – procesora, karty graficznej, pamięci RAM czy dysku SSD. Wybór jest naprawdę spory, ale da się wyszczególnić kilka najpopularniejszych testów.

Jeśli natomiast chodzi o sprawdzenie parametrów i/lub stabilności podzespołów, tutaj zwykle trzeba posłużyć się programami diagnostycznymi. Takie narzędzia zwykle pozwalają mocniej obciążyć komponenty i w efekcie sprawdzić, jak się zachowują przy bardziej wytężonej pracy (co może być przydatne po podkręcaniu komputera). Tutaj również da się polecić kilka sprawdzonych aplikacji.

Test komputera online. Czy to ma sens?

Większość benchmarków wymaga pobrania i zainstalowania odpowiedniego programu na komputerze. Czy da się sprawdzić wydajność komputera przez internet? Jeśli zależy nam na wynikach typu test wydajności komputera online czy test komputera online, wybór takich narzędzi jest mocno ograniczony.

Wśród testów całkowicie online (uruchamianych w przeglądarce bez uruchamiania dodatkowego oprogramowania) polecić można choćby Basemark Web 3.0, który sprawdza wydajność komputera (lub smartfona) przy wykorzystaniu zastosowań webowych (JavaScript, czy też WebGL). Inne tego typu testy JetStream 2, MotionMark czy Speedometer można znaleźć na stronie browserbench.org. Głównie mówimy jednak o testowaniu komputera pod kątem aplikacji internetowych. O wynikach typu test karty graficznej online raczej możemy zapomnieć.

3DMark – test wydajności komputera

3DMark to zdecydowanie najpopularniejszy program do testowania wydajności komputera (pc benchmark). Co prawda pakiet głównie został zaprojektowany pod kątem testowania wydajności karty graficznej (test karty graficznej), ale nie brakuje testów sprawdzających wydajność innych komponentów. Programiści stale poszerzają pakiet o nowe moduły (także wykorzystujące nowe technologie wprowadzane przez producentów). 

Po każdym teście dostajemy informację o wydajności komputera w postaci liczby uzyskanych punktów, dzięki czemu istnieje możliwość łatwego porównywania różnych konfiguracji. Dla zwykłych użytkowników przewidziano darmową wersję Basic, ale istnieje możliwość zakupu licencji Advanced i Professional z większą liczbą dostępnych funkcji. 3DMark to zdecydowanie najlepszy benchmark PC.

Cinebench R23 – test procesora

Cinebench R23 to popularny benchmark do testowania wydajności procesora, który polega na wygenerowaniu fotorealistycznej sceny 3D. Aplikacja bazuje na silniku Maxon CINEMA 4D. W najnowszej wersji zwiększono liczbę obsługiwanych rdzeni pod kątem wykorzystania potencjału najnowszych, wielordzeniowych procesorów.

Test procesora (cpu test) można przeprowadzić przy użyciu wszystkich wątków, bądź też tylko jednego wątku procesora. Po przeprowadzonym teście, otrzymujemy informację o liczbie zdobytych punktów, więc istnieje możliwość porównania ze sobą poszczególnych układów.

CrystalDiskMark – test dysku SSD/HDD

CrystalDiskMark 8 pozwoli przetestować wydajność dysku SSD lub HDD – zarówno pod kątem oferowanych transferów przy operacjach sekwencyjnych i losowych (MB/s), ale też pod kątem liczby operacji wejścia/wyjścia na sekundę (IOPS). Do monitorowania parametrów dysku można natomiast wykorzystać aplikację CrystalDiskInfo.

Benchmark CrystalDiskMark został przystosowany do standardowych dysków SSD oraz wydajnych nośników SSD NVMe. Zaawansowanych użytkowników powinna zainteresować możliwość ustawienia rozmiaru bloku, a także długości kolejki i liczby wykorzystywanych wątków.

CPU-Z – program do sprawdzania procesora

CPU-Z to właściwie niewielki programik, dzięki któremu można odczytać najważniejsze parametry procesora, płyty głównej i pamięci RAM. W aplikacji znalazł się też prosty benchmark do testowania wydajności procesora (w trybie jedno- i wielowątkowym).

Niezbędne narzędzie każdego entuzjasty i overclockera (aplikacja pozwala też przeprowadzać walidację parametrów pracy, która poświadczy o parametrach danego komputera). Warto odnotować fakt, że aplikacja dostępna jest również w wersji na Androida.

GPU-Z – program do sprawdzania karty graficznej

GPU-Z jest analogicznym programem do obsługi karty graficznej. Narzędzie pozwoli uzyskać wszystkie kluczowe informacje o specyfikacji karty graficznej, a także monitorować jej parametry. Dodatkowym atutem jest prosty test, który "na szybko" pozwala sprawdzić, czy karta graficzna działa prawidłowo.

GPU-Z to nie jest test grafiki. Program jest na bieżąco rozwijany przez serwis TechPowerUp, dzięki czemu możemy być pewni co do obsługi najnowszych kart graficznych. Na stronie serwisu znajdziemy też bazę plików BIOS dla kart graficznych.

HWiNFO – diagnostyka całego komputera

HWiNFO to niepozorny programik o bardzo dużych możliwościach. Narzędzie pozwoli odczytać informacje dotyczące wszystkich podzespołów – procesora, płyty głównej, pamięci RAM, karty graficznej, a nawet dysków i interfejsów. Bardzo przydatnym dodatkiem jest też moduł do monitorowania sensorów na wszystkich podzespołach.

HWiNFO jest darmowy do niekomercyjnego użytku. W przypadku płatnej wersji Pro otrzymujemy dodatkowe opcje, które ułatwiają diagnostykę komputera. Twórcy aplikacji dbają także o jej aktualność i na bieżąco dodają wsparcie dla nowych komponentów.

MSI Afterburner – program do testowania karty graficznej

MSI Afterburner to przydatne narzędzie do obsługi kart graficznych, które bazuje na rozwiązaniach z programu RivaTuner. Użytkownicy szczególnie powinni docenić funkcjonalność aplikacji – za jej pomocą można monitorować parametry karty, ale też podkręcać zegary oraz modyfikować prędkość obrotową wentylatorów.

MSI Afterburner pozwala na wyświetlanie parametrów komputera na ekranie (OSD), co ułatwi diagnostykę komputera i monitorowanie jego pracy. Na uwagę zasługuje też moduł do testowania płynności wyświetlanej animacji, który pozwoli testować wydajność komputera w grach.

OCCT – test stabilności komputera

OCCT to prawdziwy kombajn, który pozwoli monitorować parametry i testować stabilność komputera. Program działa na bazie aplikacji diagnostycznej HWiNFO, ale zawiera dodatkowe funkcje (m.in. właśnie testowanie stabilności pod mocnym obciążeniem).

Podstawowa wersja aplikacji jest darmowa do niekomercyjnego użytku, ale istnieje możliwość wykupienia płatnej licencji Personal, Professional i Business z dodatkowymi funkcjami ułatwiającymi diagnostykę komputera.

Prime95 – test stabilności procesora i pamięci RAM

Prime95 to niewielki program do testowania stabilności procesora i pamięci RAM. Narzędzie pozwala mocno obciążyć komponenty komputera, co daje możliwość dokładnego przetestowania stabilności PC-ta.

Prime95 jest dostępny na zasadach Open Source. Program został napisany przez George'a Woltmana, który jest oficjalnym członkiem Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS) - ochotniczego projektu komputerowego, poświęconemu wyszukiwaniu liczb pierwszych Mersenne.

MemTest86 – test pamięci RAM

MemTest86 to test diagnostyczny, który pozwoli wykryć ewentualne problemy z funkcjonowaniem
pamięci operacyjnej (RAM). Narzędzie daje możliwość przeprowadzenia kilku powtórzeń skanowania, dzięki czemu możemy się upewnić o sprawności sprzętu.

Test należy uruchomić z pendrive’a poza systemem operacyjnym. Najnowsza wersja MemTest86 V10.2 wymaga komputerów działających pod obsługą UEFI. W starszych konfiguracjach ze zwykłym BIOS wymagane jest wykorzystanie wersji MemTest86 V4.