SpaceX Dragon: pierwsza komercyjna misja do Stacji Kosmicznej zakończona sukcesem

Dzisiejszy dzień to przełomowy moment w historii komercjalizacji kosmosu. Wystrzelony 22 maja 2012 roku bezzałogowy statek transportowy Dragon, którego operatorem jest prywatna firma SpaceX, pomyślnie dotarł do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Twórcą pojazdu jest Elon Musk, współzałożyciel PayPal oraz współkonstruktor słynnego elektrycznego samochodu Tesla Roadster.

21 lipca 2011 wahadłowiec (Atlantis w ramach misji STS-135) po raz ostatni powrócił ze stacji kosmicznej na Ziemię. Po 30 latach zakończono finansowany przez rząd USA projekt wahadłowców kosmicznych. Choć z naukowego punktu widzenia przyniósł on wiele korzyści, to finansowo był wielką klapą. Pojedynczy start kosztował średnio 1,5 miliarda dolarów, 30-krotnie więcej niż planowano. Również liczba lotów na orbitę, tylko kilka rocznie, była kilkanaście razy mniejsza niż pierwotnie zakładano.

Stacja kosmiczna krąży wokół Ziemi w odległości około 400 kilometrów.

NASA już dawno zaczęła myśleć o następcy wahadłowców. Jednak jak to zwykle bywa, na przeszkodzie stanęły pieniądze i biurokracja. Ostatecznie agencja zdecydowała się poświęcić większą uwagę misjom międzyplanetarnym, a problem załogowych lotów na orbitę wokółziemską pozostawiono Rosjanom i ich statkom Sojuz. Towarowe loty realizowane są obecnie przez Rosjan (pojazd Progress) oraz Europejską Agencję Kosmiczną (pojazdy ATV).

Niezależnie od tego, NASA zdawała sobie już od dawna sprawę z tego, że rozwój technologii pozwoli w końcu na komercjalizację przestrzeni kosmicznej przez prywatne firmy. Pierwszą z nich, której moduł transportowy został pomyślnie wystrzelony na orbitę i połączył się z Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS), jest spółka SpaceX. Jej siedziba znajduje się w Hawthorne w Kalifornii.

Dragon umieszczony jest w drugim stopniu rakiety nośnej Falcon 9. Ma ona 55 metrów wysokości i 3,6 metra średnicy. Kadłub wykonano ze stopu aluminium i litu. Pierwszy moduł rakiety wyposażono w 9 silników, drugi w  jeden główny oraz 4 manewrowe. Głównym paliwem jest ciekły tlen i  kerozyna (paliwo lotnicze).

Skonstruowany przez inżynierów SpaceX pojazd wielokrotnego użytku Dragon pierwszy raz poleciał w Kosmos pod koniec 2010 roku. Głównym konstruktorem jest Elon Musk (CEO SpaceX, na zdjęciu powyżej), który zapisał się w branży IT jako współzałożyciel PayPal. To dowód na to, że angażowanie się zarówno w sektorze kosmicznym jak i w branży IT nie jest czymś niespotykanym.

Przebieg lotu, od startu do rozłożenia paneli słonecznych.

Centrum kontroli lotów SpaceX.

We wtorek (22 maja) Dragon został wyniesiony na niską orbitę wokółziemską (LEO) przez rakietę Falcon 9. Start odbył się z dwudniowym opóźnieniem, ze względu na przerwanie procedury startowej za pierwszym razem. Przyczyną było wykrycie zbyt wysokiego ciśnienia w systemie zasilania. Jak się później okazało, nie miałoby to wpływu na powodzenie pierwszego startu.

Ten lot to milowy krok w komercjalizacji Kosmosu. Zgodnie z planami, po przeprowadzeniu serii testów na orbicie, w czwartek (24 maja) o godzinie 13:25 Dragon znalazł się w odległości około 2,5 kilometra poniżej ISS.

Dragon widziany z ISS

Przed połączeniem się z ISS, Dragon przechwycony został przez zrobotyzowane ramię zainstalowane na ISS. Do naprowadzania na cel Dragon wykorzystał kamerę termiczną i lidar (wizualizacja).

W piątek (25 maja) rozpoczęła się procedura przechwycenia przez ISS pojazdu Dragon, która została zakończona sukcesem około godziny 16:00, dwie godziny po planowanym terminie. Emocji nie zabrakło. Łączenie się z ISS przebiegało nieco inaczej niż zaplanowano, ze względu na problemy z działaniem systemu naprowadzania w Dragonie. Okazało się, że laserowy system zakłócały odblaski od japońskiego modułu naukowego Kibo. Teraz pojazd czeka podłączenie do modułu Harmony w ISS.

Widok z ISS. Dragon czeka na rozpoczęcie dokowania.

Pojazd pozostanie połączony z ISS do końca miesiąca. Powrót na Ziemię i wodowanie w Pacyfiku planowane jest na 31 maja 2012 roku. Do końca 2012 roku SpaceX chce jeszcze dwukrotnie wysłać Dragona w Kosmos.

Dragon zabrał na ISS żywność, ubrania, laptopy i eksperymenty studenckie o całkowitej masie 420 kilogramów. Waga towarów w drodze powrotnej wyniesie 620 kilogramów. Realna ładowność Dragona to 6 ton (3 tony w drodze powrotnej).

Jakie korzyści odniesie NASA dzięki SpaceX? Przede wszystkim finansowe. Pojedyncze miejsce dla astronauty na pokładzie rosyjskiego Sojuza kosztuje 63 miliony dolarów. Przestrzeń towarowa zmodyfikowanej wersji Dragona pozwoli, zdaniem Gwynne Shotwell (prezes SpaceX), na zainstalowanie nawet siedmiu miejsc (w Sojuzie są tylko 3 miejsca) przy cenie 20 milionów dolarów za osobę. Nie bez znaczenia jest także pełna kontrola nad lotem jaką sprawują Amerykanie. Europejski program statków transportowych ATV prawdopodobnie zostanie zawieszony za dwa lata.

Zawarta pomiędzy NASA i SpaceX umowa o wartości 1,6 miliarda dolarów przewiduje gwarancję co najmniej 12 lotów orbitalnych, z opcją przedłużenia współpracy. Sukces misji COTS DEMO 2 (Commercial Orbital Transportation Services), w ramach której poleciał Dragon, pozwala z optymizmem patrzeć w przyszłość.

AKTUALIZACJA 28.05.2012: dodane zdjecia Dragona wykonane z ISS
 

Więcej o eksploracji kosmosu:

• ReMY: polski łazik marsjański - sterowany przez internet
• EPIC: Międzynarodowa Stacja Kosmiczna ISS ma nowe komputery
• Curiosity: najbardziej zaawansowany technologicznie łazik marsjański wystartował
• Laserowe 100 megabitowe łącze prosto na Marsa
• NASA: złapano hakera, który naraził agencję na pół miliona strat
• Aparaty Nikona królują w kosmosie

Źródło: SpaceX, NASA