Ważnym elementem obsługi i użytkowania serwerów NAS jest użyte oprogramowanie czy też mówiąc bardziej obrazowo system operacyjny, który pozwala na pełną kontrolę serwera. W modelu AS3204T mamy do czynienia z systemem Asustor Data Master - jego drugą wersją o oznaczeniu ADM 2.6.3. W stosunku do pierwszej wersji ADM znanej z modelu AS604T zaszły ogromne zmiany funkcjonalnościach. Pod względem wyglądu nie odczujemy aż tak wielu różnic, jednak producent stale usprawnia swój produkt szczególnie pod kątem intuicyjności obsługi.
Instalacja systemu to proces znany m.in. z produktów Synology czy QNAP. Możemy go zainicjować z użyciem aplikacji komputerowej Asustor Control Center lub po prostu wpisać w przeglądarce internetowej adres IP serwera odczytany np. z konsoli serwera DHCP. Proces jest podzielony na kilka etapów, w których określamy podstawowe parametry serwera Asustor.
Ciekawostką jest możliwość wyboru dwóch typów konfiguracji – szybkiej oraz instalacji niestandardowej. Ta pierwsza ma na celu maksymalnie uprościć proces – łącznie z określeniem powierzchni dyskowej. W drugim przypadku musimy określić kilka dodatkowych ustawień (m.in. wybór konfiguracji dyskowej).
Główne okno systemu ADM prezentuje się dość skromnie. Raptem 11 ikon, które kierują nas do najważniejszych funkcji systemu:
- Zarządzanie przechowywaniem – konfiguracja powierzchni dyskowych,
- Kontrola dostępu – nadawanie uprawnień dostępowych do udziałów udostępnionych, tworzenie kont użytkowników i uprawnienia do aplikacji,
- Ustawienia,
- Monitor aktywności – pozwala szybko zorientować się w statusie pracy NAS-a,
- Kopie zapasowe – mechanizmy tworzenia backupów,
- Urządzenia zewnętrzne – panel zarządzania wszystkimi urządzeniami podłączonymi do USB,
- Usługi – aktywacja protokołów udostępniania plików i protokołów sieciowych,
- Pomoc online,
- Informacje o systemie,
- Eksplorator plików – menadżer plików NAS-a w przeglądarce internetowej,
- Centrum aplikacji – nie ma jakiejś funkcji w NAS-ie? Zapewne znajdzie się tutaj – możliwość instalacji dodatkowych pakietów.
Płynność działania systemu jest bardzo dobra. Nie ma się wrażenia przeciążenia nadmiernymi elementami czy długim oczekiwaniem na reakcję. Poszczególne aplety ze strony głównej można otwierać w nowych oknach, dowolnie przesuwać czy minimalizować. Jak zachowuje się system w praktyce możecie zobaczyć na poniższym filmie.
Rozpocznijmy przygodę z NAS-em od rzeczy najważniejszej. Co potrafi Asustor AS3204T od strony administracji powierzchnią dyskową?
Standardowo mam do dyspozycji mechanizm tworzenia macierzy dyskowych jej typ i wielkość jest zależna od liczby użytych dysków. Niestety w testowanym modelu nie znajdziemy możliwości tworzenia puli dysków czy też grup dysków i wielu wolumenów w macierzy. System na sztywno przypisuje całą dostępną przestrzeń dyskową dla określonego typu.
Z ciekawszych opcji, które możemy wykorzystać to m.in.:
- migracja wolumenu do innego typu macierzy – dla przykładu jeśli w AS3204T wykorzystywaliśmy jeden dysk twardy możemy migrować wolumen np. do RAID1 lub poziom wyżej w zależności od liczby dodatkowo użytych dysków,
- dodanie dysków do wolumenu,
- zastąpienie dysków – operacja pozwala na zastąpienie dysków obecnych w NAS-ie w danej macierzy RAID większą jednostką dyskową,
- napęd zapasowy – to nic innego jak dysk hot spare, który w praktyce nie jest aktywnym nośnikiem w macierzy. W przypadku awarii jednego z dysków dysk zapasowy staje się dyskiem aktywnym. Jak wygląda proces tworzenia macierzy RAID 5 z dyskiem zapasowym prezentujemy na poniższym filmie
Oczywiście w ramach zamontowanych dysków możemy tworzyć różnego typu macierze. W Asustorze AS3204T mamy do dyspozycji następujące konfiguracje:
- Dysk pojedynczy
- JBOD
- RAID 0
- RAID 1
- RAID 5
- RAID 6
- RAID 10
Nic nie stoi na przeszkodzie by w urządzeniu stworzyć więcej niż jedną macierz i więcej niż jeden wolumen, powiązując z nimi określone jednostki dyskowe.
W Asustorze znalazło się również miejsce na obsługę protokołu iSCSI, czyli możliwość podłączenia jednostek dyskowych bezpośrednio do urządzeń zdalnych z wykorzystaniem protokołu TCP/IP. Mechanizm w AS3204T nie został pozbawiony funkcji migawek oraz mechanizmu Thin Provisioning umożliwiającego oszczędniejsze wykorzystanie przestrzeni dyskowej (nie jest ona alokowana natychmiast).
Konfiguracja opiera się na trzech scenariuszach – możemy tworzyć same obiekty docelowe iSCSI, same jednostki LUN lub też od razu mapować jednostki LUN. Ustawienia określamy w trakcie zakładania jednostek i obiektów docelowych. Sposób tworzenia przedstawia film.
W menu Zarządzanie przechowywaniem warto jeszcze zerknąć do zakładki Dysk. Znajdziemy w niej nie tylko podstawowe parametry i informacje o dyskach twardych zamontowanych w serwerze. Uzyskamy również informacje S.M.A.R.T oraz możliwość przeskanowania nośników w systemie Disk Doctor.
To czego nie zobaczymy w AS3204T to funkcja MyArchive – powód? Braku prostego i szybkiego demontażu dysków z NAS-a.
Czym jest MyArchive? To sposób na pozbycie się zbędnych dodatkowych nośników danych na rzecz prostego mechanizmu kopii zapasowych czy też tworzenia wymiennych systemów danych. Można powiedzieć, że dysk lub dyski MyArchive to taki duży pendrive, który prócz ogromnej pojemności pozwala również na wymianę danych z innymi użytkownikami Asustorów. Wystarczy skonfigurować dysk MyArchive w ADM, przenieść lub skopiować na niego dane a następnie odłączyć dysk i podłączyć do innego serwera Asustor lub nawet bezpośrednio do komputera lub przez stację dokującą. MyArchive pozwala na tworzenie wielu wymiennych dysków MyArchive.
Pora przejść do konfiguracji dostępu do zasobów serwera. Wszystkie niezbędne elementy ustawień zostały zgromadzone w aplecie Kontrola dostępu. Pierwsze ustawienia to Użytkownicy. Mamy możliwość tworzenia kont użytkowników określając uprawnienia dla konkretnej grupy, nadając login, hasło, adres mail opcjonalnie ważność konta. W kolejnym kroku definiujemy dostęp do zasobów na poziomie odczyt/zapis. Możemy również włączyć quotę (ograniczenie pojemności zapisu danych). A na koniec dodać uprawnienia do aplikacji.
Asustor ułatwia nam pracę jeśli mamy do utworzenia wiele kont użytkowników NAS-a. Możemy to zrobić za pomocą kreatora według określonego szablonu lub też import ze specjalnie przygotowanego pliku. AS3204T obsługuje również grupy – to wygodniejszy sposób na nadawanie uprawnień w przypadku większej liczby kont, którzy posiadają podobne uprawnienia. Asustor współpracuje również z usługą katalogową Active Directory – dzięki temu możemy zsynchronizować konta z AD.
A co z udostępnianiem folderów i przydziałem uprawnień do aplikacji? Już wyjaśniamy. W sekcji Foldery udostępnione system ADM standardowo tworzy foldery Home, Public, User Homes oraz Web. Folder Public ma domyślnie możliwość odczytu i zapisu dla wszystkich. Podczas tworzenia nowych folderów prócz nazwy i wyboru wolumenu możemy go ukryć w sieci, włączyć kosz sieciowy (pozwala na zachowanie przypadkowo usuniętych plików) a także zaszyfrować folder. W następnych etapach przydzielamy uprawnienia. Plusem Asustora jest możliwość nadawania uprawnień na poziomie ACL.
Ciekawą funkcjonalnością, która może przydać się użytkownikom komputerów bez napędów optycznych jest Napęd wirtualny. Rozwiązanie umożliwia zamontowanie jako folder udostępniony dowolnego obrazu ISO. Dzięki temu każdy użytkownik w sieci LAN może mieć dostęp do zawartości płyty/obrazu. Napęd wirtualny to również proste i skuteczne rozwiązanie na pozbycie się zbędnych nośników optycznych.
Jeśli chodzi o udostępnianie to Asustor domyślnie aktywuje obsługę protokołu CIFS/SMB. Jednak to nie wszystkie możliwości urządzenia, jeśli chodzi o dostęp do danych. W sekcji Windows możemy m.in. zmienić przynależność NAS-a do grupy roboczej, aktywować wersję protokołu SMB, włączyć Master Browser czy wyłączyć blokowanie oportunistyczne.
Zakładka Mac OS X to możliwość uruchomienia obsługi protokołu sieciowego AFP oraz Bonjour. AS3204T wspiera także tworzenie kopii zapasowych Time Machine. Pozostaje jedynie wskazać folder udostępniony dla kopii zapasowych.
Kolejna popularna usługa udostępniania zasobów to użycie protokołu NFS. Szczególnie przydatna dla użytkowników systemów linux. Po jej aktywacji w sekcji foldery udostępnione pojawi się dodatkowa zakładka Przywileje NFS gdzie możemy określić dostęp do zasobów.
Zasoby NFS są idealnym rozwiązaniem do podłączenia ich do hypervisorów wirtualizacji np. VMware ESXi. Wydajność takiego rozwiązania w przypadku Asustora AS3204T wynosi w kierunku download/upload 89,28/99,76 MB/s, zaś wydajność IOPS 1618/945.
Mocno rozbudowaną sekcję stanowi obsługa protokołu FTP i TFTP. Prócz klasycznych ustawień jak numer portu, połączenia szyfrowane czy dostęp anonimowy Asustor udostępna jeszcze kilka ciekawych opcji. To między innymi obsługa FXP - czyli możliwości wymiany danych nie tylko w kierunku klient-serwer ale także serwer-serwer. W panelu ustawień FTP możemy również określić maksymalną liczbę sesji i połączeń z określonego IP. Włączenie pasywnego FTP to już formalność. A gdyby usługa za bardzo obciążała łącze możemy określić maksymalną szybkość pobierania i wysyłania danych.
Z komponentów webowych i bazodanowych w standardzie mamy 3 rozwiązania:
- obsługa protokołu WebDAV, również z szyfrowaniem,
- serwer sieci WEB z możliwością przydzielania wirtualnych hostów,
- serwer bazodanowy MariaDB.
Asustor nie zapomniał również o obsłudze rsync. Aktywując opcję w panelu Usługi możemy szybko przekształcić AS3204T w mechanizm do tworzenia kopii zapasowych z urządzeń zdalnych z użyciem rsync. Administratorzy sieci docenią także obsługę protokołu SNMP. Producent przygotował również pakiet z plikami MIB do importu do systemów monitorowania SNMP.
