Jak sformatować pendrive w Windowsie, w Linuxie i na MacOS

Pokazujemy jak sformatować pendrive, żeby był widoczny w Windowsie, Linuksie, Androidzie, albo macOS. Tak, aby można przenosić dane pomiędzy urządzeniami lub bezpośrednio z takiego pena przeglądać foto lub filmy. Na przykład zgrane ze smartfona oglądać odrazu na TV, albo wgrane z PC oglądać na smartfonie czy tablecie.

• formatowanie pendrive w Windowsie
• formatowanie pendrive w Linuxie
• formatowanie pendrive w macOS
• czym różni się FAT32, exFAT, NTFS, EXT4

Formatowanie pendrive jaki system plików? To pytanie zadają sobie osoby planujące wykorzystać pendrive do kopiowania danych ze smartfona na inny smartfon, lub z i do komputera. Czasami to wygodniejsze niż podłączanie smartfona przewodem do komputera lub łączenie się WiFi. Szczególnie gdy chcemy te pliki przenieść później lub udostępniamy je do skopiowania na komputer znajomego.

Wojciech Kiełt

refleksje

Wbrew pozorom temat jest trochę pogmatwany, bo trafiają się dziwne przypadki. Niektóre smarfony i tablety potrafią rozpoznać każdy podpięty pendrive: Fat32, exFat, NTFS, a nawet ext4 (np: Lineage OS). Jednak rozpoznanie go i pokazanie na liście dostępnych dysków nie zawsze oznacza, że można odczytać pliki, a tym bardziej zapisać nowe. Czasami jest to kwestia systemu i nakładki w danym modelu telefonu, a czasami zastosowanej aplikacji do przeglądania plików.

Cóż jednak z tego, że nasz smartfon będzie w stanie odczytać każdy pendrive i zapisać na nim pliki, gdy smartfon znajomego, któremu te pliki chcemy przekazać, nie poradzi już sobie z odczytaniem takiego dysku. A przecież zależy nam na jak największej uniwersalności i uniknięciu niespodzianek. Podczas naszych testów trafił się nawet taki przypadek, że smartfon odczytał na pendrive partycję NTFS, zapisał na niej pliki, ale po wpięciu pena w PC, partycja była "uszkodzona" i nie można odczytać danych. 

Formatowanie pendrive FAT32 daje największą uniwersalność

Niektóre modele smartfonów, nagrywarki PVR lub TV, oferują formatowanie dysku z pendrive, gdy nie rozpoznają ich po wpięciu. Jednak nie każdy smartfon oferuje taką możliwość, a tym bardziej nie pozwoli na formatowanie jeśli rozpozna już inny system plików (np: NTFS). Dlatego w dalszej części opisujemy metodę ręcznego formatowania na komputerze. 

Jeśli smartfon (w tym wypadku czysty Android) nie potrafi zapisać danych na wpiętym do niego pendrive, zaproponuje jego formatowanie. W tej sytuacji trzeba wybrać opcję "Użyj jako pamięci przenośnej".

Do zapewnienia najszerszej możliwej kompatybilności najlepiej użyć system plików FAT32. W takim systemie sformatuje go także smartfon - jak na przykładzie z powyższego obrazka. Oczywiście każde formatowanie pendrive usuwa dane.

Warto wiedzieć, że FAT32 ma jedno zasadnicze ograniczenie – plik nie może być większy niż 4GB. 

Przykładowo, jeśli na smartfonie nagrasz wideo które ma ponad 4GB (o co nietrudno nagrywając w jakości 4K z 60fps) nie można wgrać takiego pliku na pendrive sformatowany w FAT32. Problem w tym, że wiele smartfonów rozpoznaje podpięty pen tylko gdy jest on w formacie FAT32.

Inny przykład. Jeśli nagrywamy programy TV lub filmy z zewnętrznego urządzenia PVR lub telewizora na zewnętrznym dysku, a ich rozmiar przekroczy 4GB (najpewniej wysokiej jakości FullHD lub 4K), to takich plików nie można odtworzyć. Powodem jest właśnie dysk sformatowany w systemie FAT32. 
Można sprawdzić, czy urządzenie nagrywające PVR (do którego podpinamy dysk) zobaczy dysk jeśli będzie mieć inny system plików, np: exFAT.

jeden pendrive (pen64) ma dwie partycje i dwa różne systemy plików: (P) FAT i (R) NTFS.

A teraz krótkie tutoriale, gdybyś potrzebował wskazówek, jak sformatować pendrive w każdym z systemów.

Formatowanie pendrive w Windows

W systemie Windows możemy szybko i łatwo wykonać formatowanie pendrive do FAT32 i formatowanie pendrive NTFS. 

Zarządzanie dyskami - główne narzędzie w Windows do formatowania dysków i tworzenia partycji

Formatowanie pendrive windows 10:

1. Kliknij myszką na pulpit. Naciśnij na klawiaturze jednocześnie klawisze Win+X
2. Wybierz z listy "Zarządzanie dyskami" > pojawi się nowe okno tego narzędzia
3. Znajdź na liście dysków wpięty pendrive. Na pasku z dyskiem pendrive kliknij prawym przyciskiem myszki
4. Wybierz z listy "Usuń wolumin" > potwierdź "Tak" *Upewnij się jeszcze raz, że na pewno usuwasz wolumin na pendrive, a nie innym dysku w komputerze ;)
5. Po chwili stan dysku zmieni się na "Nieprzydzielone"
6. Ponownie kliknij prawym przyciskiem myszki na pasku z dyskiem pendrive i tym razem wybierz z listy "Nowy wolumin prosty".
7. W nowym oknie kliknij "Dalej", a w kolejnym kroku możesz zdecydować czy chcesz tylko jedną partycję (nie zmieniasz cyfry w polu MB), czy dwie partycje, a wtedy określ rozmiar pierwszej partycji. Jeśli mają być dwie o tej samej wielkości, podziel widoczną cyfrę na pół i wpisz w okienko, np: 30000 (zwróć uwagę, że kreator pyta o rozmiar w MB, dlatego cyfra jest duża). Po wpisaniu Kliknij "Dalej"
8. W kolejnym kroku możesz przypisać literę dysku - najlepiej wybierz coś z końca listy np: P
9. W kolejnym kroku decydujesz o systemie plików (FAT32 lub NTFS), rozmiar alokacji pozostaw "domyślny", wpisz etykietę woluminu (nazwa z jaką będzie wyświetlać się pendrive wpięty do systemu, np: pen64A), pozostaw włączoną opcje "szybkie formatowanie". Kliknij "Dalej"
10. * Upewnij się jeszcze raz, że na pewno formatujesz wpięty pendrive, a nie jakiś inny dysk w komputerze ;). Kliknij "Zakończ".
11. Po kilkunastu sekundach zobaczysz nową partycję "Zdrowa" (po lewej) i drugą część "Nieprzydzielone" (po prawej). 
12. Teraz kliknij prawym przyciskiem myszki na element "Nieprzydzielone", wybierz "Nowy wolumin prosty" i powtórz czynność powyżej, wybierając system plików NTFS. Efekt końcowy powinien wyglądać jak na screenie poniżej.

Pendrive 64GB sformatowany w Windows, z dwoma partycjami po 32GB - FAT32 i NTFS

Masz więc pena, którego partycja FAT32 będzie widoczny dla smartfona, natomiast druga NTFS może służyć tylko do przegrywania danych na Windows.

Formatowanie pendrive w Linux

Najszybszy i naprostszy sposób to otworzyć aplikację "Formatowanie nośników USB", ale co ciekawe, dostępna jest tylko w niektórych dystrybucjach (np Mint), a nie ma jej najpopularniejsze distro Ubuntu 20. Nie umożliwia też dzielenia dysku na partycję, czyli utworzenia dwóch różnych systemów plików. Dlatego opisuję metodę przez narzędzie "Dyski", które mają wszystkie dystrybucje Linuxa.

Dyski - główne narzędzie w Linux do formatowania dysków i tworzenia partycji

1. W głównym menu programów znajdź i otwórz program "Dyski" (gnome-disks).
2. Pojawi się okno, na którym po lewej stronie zobaczysz wszystkie dyski zamontowane w systemie. Wybierz pendrive który chcesz formatować (kliknij myszką na jego opisie). W oknie po prawej zobaczysz jego cechy.
3. Po prawej stronie kliknij myszką przycisk + (plus), pojawi się nowe okno "Utworzenie partycji"
4. Określ czy chcesz jedną partycję (pozostawiasz pole Rozmiar bez zmian), czy dwie różne partycje (możesz zmienić rozmiar suwakiem np: 30GB). W prawym górnym rogu okienka kliknij myszką przycisk "Dalej"
5. Teraz możesz nazwać wolumin (np: pen64A), wybrać system plików (czyli np: FAT). *Wybierając opcję "Inny", w kolejnym kroku dostaniesz też możliwość utworzenia systemu exFAT. 
6. *Upewnij się jeszcze raz, że na pewno formatujesz wolumin na pendrive, a nie innym dysku w komputerze ;) W prawym górnym rogu okienka kliknij myszką przycisk "Utwórz"
7. Po chwili zobaczysz wolumin podzielony na dwie części: np: "1.partycja 30GB FAT" oraz druga część "Wolne miejsce".
8.  Kliknij myszką na polu "Wolne miejsce" i powtórz czynność powyżej, tym razem wybierając inny system plików, np: ext4 lub NTFS

Pendrive 64GB sformatowany w linux, z dwoma partycjami po 32GB - FAT32 i NTFS

Formatowanie pendrive w macOS

1. Uruchom aplikację „Narzędzie dyskowe”. Najszybciej można to zrobić za pośrednictwem funkcji wyszukiwania Spotlight. Aby uruchomić pole wyszukiwania można użyć skrótu klawiszowego Command+spacja, a następnie w wyświetlonym polu wpisać „Narzędzie dyskowe” i wcisnąć klawisz Return.
2. W „Narzędziu dyskowym” zaznacz na pasku z lewej strony nazwę podłączonego pendrive’a. Jeśli go nie widać wybierz z paska menu opcję „Widok”, a następnie „Pokaż wszystkie urządzenia”.
3. Na pasku narzędzi w aplikacji „Narzędzie dyskowe” kliknij przycisk „Partycja”.
4. Zakreskowany obszar wykresu kołowego to zapisane dane, a obszar niezakreskowany to ilość wolnego miejsca.
5. Kliknij przycisk „+”, który znajduje się pod wykresem kołowym, a następnie „Dodaj partycję”. Jeśli jest nieaktywny, to oznacza, że danego woluminu nie można podzielić na partycje.
6. W polu nazwa wpisz nazwę tworzonej partycji.
7. Z menu rozwijanego wybierz format systemu plików. 
8. W polu wielkość wpisz rozmiar partycji (w megabajtach).
9. Kliknij kolejno „Zastosuj”, „Partycja”, a po zakończeniu operacji „Gotowe”.
10. Na pasku bocznym „Narzędzia dyskowego” widoczna będzie nowa partycja.

Czym różni się FAT32, exFAT, NTFS, EXT4 

Co oznacza FAT32

Zapewnia największą kompatybilność ze wszelkimi urządzeniami. Windows (od wersji 98), Linux, Mac OS, Android (czyli smartfony), aparaty, konsole, urządzenia PVR, telewizory, itp.
Nie może zapisać pliku większego niż 4GB.
Nie ma obsługi funkcji określania uprawnień do plików.

Co oznacza  exFAT

Ulepszona wersja FAT32, bez ograniczenia wielkości zapisywanych plików. 
W porównaniu do FAT32 pozwala też na nieograniczoną liczbę plików w pojedynczym katalogu. 
Microsoft stworzył ten format na potrzeby nośników zewnętrznych, czyli właśnie pamięci flash i pendrive o pojemności powyżej 4GB.
Kompatybilność - Windows (od wersji XP), Mac OS, Linux (od jądra 5.4), Android (czyli smartfony), aparaty,  urządzenia PVR, telewizory, itp. Ale UWAGA: nie wszystkie i nie ma gwarancji odczytania.

Co oznacza NTFS

Domyślny systemów plików Windows. Brak kompatybilności z innymi systemami i urządzeniami. 
Inne systemy lub urządzenia mogą odczytać pliki, ale nie będą mogły zapisać nowych plików lub usunąć już zapisanych. Zalecany tylko do używania z Windows.

Co oznacza EXT4 

Systemów plików Linux - jego czwarta wersja. 
Kompatybilność tylko z systemami Linux. 
Używanie go na pendrive jest raczej mało zasadne i sensowne w standardowych zastosowaniach.

Jak widzisz wniosek z tego taki, że do sformatowania pena najlepiej było by użyć exFAT. Niestety, nie daje 100% kompatybilności i zdarzały się przypadki, że Android nie widział takiego pena, a system Linux np.: nie mógł zapisać plików na takim pendrive.

Jeśli potrzebujesz największej kompatybilności z różnymi urządzeniami, najlepiej wybrać FAT32, ale trzeba pamiętać, że nie będzie można wgrywać na taki PEN plików większych niż 4GB.

Niektóre pogramy do formatowania dysków pytają nawet, czy planujesz przechowywać pliki większe niż 4GB, a jeśli zdecydujesz że tak, ukrywają możliwość formatowania w FAT32.

Już wiesz dlaczego niektóre programy przy formatowaniu dysków pytają o pliki 4GB