Testy kolorymetrem

Procedura testowa

Testy monitora wykonałem za pomocą X-Rite i1 Display Pro. Skorzystałem z firmowego oprogramowania i1Profiler oraz aplikacji DisplayCAL. Procedura obejmuje pomiar najważniejszych parametrów monitora (najpierw w ustawieniach fabrycznych, a następnie przy optymalnych ustawieniach). Mierzone parametry to:

• Jasność i kontrast
• Gamut (odwzorowanie palety barw sRGB wyrażone w procentach) - im wyższa wartość tym lepiej
• Temperatura barwowa (optymalna to 6500K - wartość niższa oznacza cieplejszy obraz (przewaga czerwieni), podczas gdy wyższa oznacza chłodniejszy obraz (większa ilość barwy niebieskiej)
• Gamma - odwzorowanie jasności wyświetlania tonów pośrednich (im pomiar bliższy krzywej referencyjnej tym lepiej)
• Delta E - jakość odwzorowania kolorów (im niższy wynik tym lepiej, punkt odniesienia to 3)

Ustawienia fabryczne

Pierwszego pomiaru wykonałem po wyjęciu monitora z pudełka, na ustawieniach fabrycznych. Oto najważniejsze wyniki:

• Jasność bieli: 315 cd/m2
• Temperatura: 6950K
• Kontrast: 3218.2:1
• Jasność czerni: 0.0977 cd/m2
• Delta E: 2,9

Jasność fabryczna jest nieznacznie wyższa niż podaje producent w oficjalnej specyfikacji urządzenia. Duży wpływ na wartość luminancji ma kontrast ustawiony fabrycznie na wysokim poziomie - 75. Jego zmiana wpływa znacząco na jasność wyświetlacza. Fabryczna temperatura kolorów wyniosła 6950K, czyli ma wyraźnie chłodny odcień barw, dlatego warto dokonać w tym aspekcie korekty. Zmierzony kontrast był bardzo wysoki - przekroczył 3200:1, co warto zauważyć. 

Gamut sRGB przy ustawieniach fabrycznych

Gamut Adobe RGB przy ustawieniach fabrycznych

Gamut DCI-P3 przy ustawieniach fabrycznych

Monitor pokrywa 92,9% palety sRGB przy objętości 100,5%. W przypadku palety Adobe RGB, to pomiar pokazał pokrycie 67,7% przy objętości 69,2%, a w DCI-P3 odpowiednio 71,2% przy objętości 71,2%. Takie wartości są w porządku, ale po monitorze kosztującym ponad cztery tysiące złotych oraz określanym przez producenta jako produkt premium, oczekiwałem czegoś więcej. Taki zakres barwowy nie pozwoli bowiem wykorzystać monitora do profesjonalnych zastosowań graficznych, czy projektowych.

Do wszelkich innych przeznaczeń Samsung nada się już bez problemu. Granie, oglądanie filmów, czy praca na kilku ekranach nie wymagają przecież idealnie odwzorowanych barw.

Wskaźnik Delta E jest na granicy 3 pkt., co oznacza granicę postrzegalności błędnego odwozorwania barw przez "zwykłego" użytkownika.

Gamma przy ustawieniach fabrycznych

Pomiar Gammy pokazuje dość duże odchylenia od optymalnej linii, ale co ciekawe, tylko w drugiej części wykresu. Do połowy jest naprawdę bardzo dobrze.

Pokrycie kolorów zmierzyłem także w pozostałych trybach przygotowanych przez producenta. Wyniki prezentują się następująco:

Standard

• sRGB - 93,3% z 101%
• Adobe RGB - 68% z 69,6%
• DCI-P3 - 71,6% z 71,6%
• Delta E - 3,1

Kino

• sRGB - 92,6% z 99,9%
• Adobe RGB - 67,3% z 68,8%
• DCI-P3 - 70,8% z 70,8%

Wysoka jasność

• sRGB - 95% z 101,5%
• Adobe RGB - 69,1% z 70,6%
• DCI-P3 - 72,6% z 72,6%
• Delta E - 2,8

Ustawienia optymalne

Przyjmuje się że optymalny poziom luminancji w warunkach domowych to 120 cd/m2, a za najlepszą temperaturą barwową uznawana jest wartość 6500K. Dzięki możliwości zmiany ustawień poszczególnych składowych kolorów (RGB) można bez problemu dostroić monitor do tych wartości, zwłaszcza że już fabryczne ustawienia są niemal idealne.

Przy kontraście 75 i jasności 32, poszczególne kolory należy ustawić w taki sposób:

R = 47
G = 51
B = 45

Oto uzyskane wyniki po kalibracji:

Jasność bieli: 120 cd/m2
Temperatura: 6500K
Kontrast: 3061.1:1
Jasność czerni: 0.0391 cd/m2
Delta E: 0,82
Gamma: 2,18 (średnie odchylenie od normy 0,12)

Po kalibracji i profilowaniu odnotowałem nieznaczne obniżenie kontrastu, ale wciąż przekraczał on podany w specyfikacji poziom 3000:1, co zdecydowanie należy pochwalić. Podobnie jak poprawę wskaźnika Delta E, który obniżył się do 0,82. Jasność czerni także uległa poprawie obniżając się do 0,039. Widać, że w tej matrycy tkwi potencjał, który przy fabrycznych ustawieniach nie do końca jest wykorzystany.

Potwierdza to także wykres Gammy, który znacząco zbliżył się do optymalnych wartości. Średni wynik gammy to 2,18.

Gamma przy ustawieniach optymalnych

Poziomy luminancji

W specyfikacji technicznej producent podaje wartość maksymalną luminancję na poziomie 300 cd/m2. W trakcie testów udało mi się uzyskać wartość niemal identyczną - 309 cd/m2. Taki wynik uzyskałem przy ustawieniach optymalnych. Jeśli zwiększymy jasność i kontrast do maksimum, luminancja zwiększy się do 341 cd/m2, ale efektem ubocznym jest mocne zaburzenie kolorów i kontrastu. Znacznie lepiej pozostać przy bardziej stonowanych ustawieniach.

Oto wyniki przy optymalnych ustawieniach monitora, temperaturze barwowej 6500K i fabrycznie ustawionym kontraście 75.

• 0% =  60 cd/m2
• 10% = 79 cd/m2
• 20% = 98 cd/m2
• 30% = 117 cd/m2
• 40% = 136 cd/m2
• 50% = 165 cd/m2
• 60% = 194 cd/m2
• 70% = 223 cd/m2
• 80% = 252 cd/m2
• 90% = 281 cd/m2
• 100% = 309 cd/m2

Przy ustawieniu jasności na 0 obraz jest dość ciemny, więc korzystać z niego można jedynie w nocy, gdyż w ciągu dnia, przy mocnym oświetleniu zewnętrznym obraz nie będzie wystarczająco czytelny. Optymalny poziom jasności uzyskuje się w mniej więcej 1/3 skali jasności monitora.

Luminancja nie zwiększa się równomiernie i pomiędzy poszczególnymi poziomami (10 pkt. na skali jasności monitora) waha się między 19 a 30 pkt. Zakres regulacji jasności wyniósł 258 cd/m2, co jest z kolei bardzo dobrym wynikiem, pozwalającym na swobodne dostosowanie ustawień do preferencji.

Fabrycznie ustawiony kontrast na poziomie 75 jest dość wysoki. Jego obniżenie do 50 skutkuje obniżeniem maksymalnej jasności do 258 cd/m2. Zmniejsza się także zakres regulacji jasności do 208 cd/m2.

Równomierność podświetlania

W tym aspekcie monitor nie wypada najlepiej, ale jeśli mam być szczery to spodziewałem się takiego rezultatu. Przy tak dużej przekątnej i proporcjach ekranu 32:9, zachowanie równomiernie podświetlonej matrycy jest po prostu wyjątkowo trudne. Różnice pomiędzy środkiem ekranu, a skrajnymi obszarami zbliżają się do 15 procent i staje się widoczne gołym okiem.