Gigabitowy internet w trakcie lotu samolotem - pytanie brzmi już nie "czy?", ale "kiedy?"

Problemem z jakim borykają się osoby, którym uda się trafić na samolot oferujący dostęp do internetu w trakcie lotu, jest nie tylko mocno ograniczona przepustowość, ale też gigantyczne opóźnienia. I na dodatek dostęp do sieci często w ogóle nie działa. Oczywiście, można wykazać się cierpliwością, wszak internet w kabinie lecącego samolotu to przede wszystkim wartość dodana, ale brak komfortu potrafi szybko zniechęcić do korzystania z takiego dostępu do sieci. Dotychczas zapowiadane i podejmowane projekty to wciąż zbyt mało z perspektywy rosnących potrzeb internautów.

Ostatnio pojawiło się światełko w tunelu, które daje nam nadzieję na internet z prawdziwego zdarzenia w samolocie. Czyli taki jak ten, z którym mamy do czynienia w domu. Może nie będzie on bił od razu rekordów wydajności, ale spadek opóźnień z kilkuset do co najwyżej kilkudziesięciu ms, realne prędkości rzędu dziesiątek czy setek Mbps, a nie niespełna kilku Mbps, to już brzmi obiecująco.

Konstelacje satelitów internetowych, które uniezależniają dostęp od lokalizacji, to dziś już nie mrzonka, ale odważnie realizowane projekty

Problemem jak zawsze pozostaje obciążenie takiego łącza przez licznych pasażerów, a także ewentualne koszty wiążące się z uzyskaniem dostepu, ale odłóżmy tę kwestię na później. Każde przyśpieszenie łącz sieciowych w samolotach przekłada się na poprawę komfortu dostępu do internetu dla pasażera.

Szybszy internet w samolocie dzięki współpracy OneWeb i SatixFy

Te dwie firmy nawiązały współpracę, która ma przyśpieszyć już dostępny w samolotach internet. Pierwsza jak pewnie wiecie, to konkurencja Starlink, a jej celem jest stworzenie niewielkiej (w porównaniu z przedsięwzięciem SpaceX) floty 650 satelitów, które zapewnią bezprzewodowy dostęp do sieci. Obecnie OneWeb ma na orbicie już 110 satelitów.

Druga firma, to brytyjski producent elektroniki komunikacyjnej, który podjął się opracowania terminali dostępowych dla samolotów. Będą one komunikować się z flota OneWeb. Terminale SatixFy będą w stanie nawiązać jednoczesne połączenie z wieloma satelitami komunikacyjnymi, by zmaksymalizować przepustowość łącz.

W komercjalizacji rozwiązań SatixFy pomóc ma spółka joint venture JetTalk, którą brytyjski producent zawiązał z Singapore Technologies Engineering.

Wi-Fi w samolocie - jak działa obecnie, jak może działać w przyszłości

Obecnie samoloty, które oferują Wi-Fi na pokładzie, bazują na dwóch rozwiązaniach. Pierwsze to anteny umieszczone na spodzie kadłuba. Próbują one nawiązać łączność z naziemnymi stacjami telefonii komórkowej i jest to dobre określenie, bo zwykle nie działa to tak jak trzeba. Gdy samolot wznosi się na wysokość przelotową, gdy leci nad wodą i miejscami, gdzie brak stacji bazowych, tego internetu po prostu nie będzie.

Drugie rozwiązanie to internet satelitarny w formie z jaką dotychczas mamy do czynienia, czyli z czasów przed epoką SpaceX i im podobnych. Łączność nie zawsze zoptymalizowana pod kątem transmisji danych z szybko poruszających się samolotów.

Teraz rodzi się nadzieja na internet satelitarny w samolocie z prawdziwego zdarzenia. Dzięki OneWeb, choć flota satelitów telekomunikacyjnych Starlink też może się przydać. Trzeba jednak pamiętać, że OneWeb i SpaceX wykorzystują inaczej zaprojektowaną siatkę satelitów, dlatego to co się sprawdzi w przypadku OneWeb nie musi zadziałać w przypadku połączeń przez Starlink.

To nie koniec, gigabitowe łącza w samolocie też są możliwe - dzięki łączności optycznej

Łącz optyczne wykorzystujące laserowe strumienie danych nie tylko pozwolą na upchnięcie większej ilości danych, ale będą także bezpieczniejsze, gdyż takiej ukierunkowanej transmisji praktycznie nie sposób podsłuchać. System komunikacji, który opracowuje Airbus we współpracy z TNO i holenderskim biurem do spraw kosmicznych (Netherlands Space Office), jest częścią programu realizowanego przez ESA. Projektu o nazwie ScyLight dążącego do stworzenia bezpiecznych optycznych i kwantowych łącz komunikacyjnych.

System przeznaczony dla samolotów nazwano UltraAir. Najpierw przeprowadzone będą testy łącz z Ziemi (stacja naziemna ESA na Teneryfie) do geostacjonarnych satelitów Alphasat. Potem, wedle zamierzeń w 2022 roku, prototyp urządzenia komunikacyjnego zostanie sprawdzony w samolocie. A gdy te testy się powiodą, a komercyjnie dostępne terminale dostepowe nie będą zbyt kosztowne, z pewnością linie lotnicze chętnie rozważą ich instalacje w swoich samolotach.

Satelita EDRS-C z laserowym systemem komunikacji w trakcie testów w laboratorium Airbus, przed jego umieszczeniem na orbicie

Nie od razu Rzym zbudowano, pewnie nie od razu będziemy mogli cieszyć się gigabitowym internetem w samolocie. Jednak pierwsze kroki ku temu już poczyniono. ESA dysponuje już satelitami na orbicie, które tworzą system komunikacji optycznej EDRS (European Data Relay System). W przyszłości ma on stać się niejako siecią szkieletową dla komunikacji pomiędzy Ziemią, satelitami na orbicie, a także pojazdami powietrznymi.

Źródło: ESA, Airbus

Czytaj więcej na temat internetu:

• Rób piorunujące wrażenie podczas rozmów online. Oto porady eksperta na Microsoft Teams
• 6 sposobów na efektywne korzystanie z VPN
• Internet w Polsce jest tani, ale słabej jakości