Serio, nie potrzeba ci nic więcej. ASUS TUF B760-PLUS WIFI D4

Płatna współpraca z marką ASUS

Platforma Intel LGA 1700 nadal żyje i ma się całkiem dobrze! Na rynku pojawiły się już dwie generacje procesorów: Core 12000 (Alder Lake) i Core 13000 (Raptor Lake), a niebawem ma pojawić się trzecia – odświeżona Core 14000 Raptor Lake Refresh. Jaką zatem wybrać płytę główną pod nowego kompa? Oczywiście, można skusić się na wypasiony model Z790 za grubą kasiorę i być zadowolonym ze wszystkich bajerów.

Tyle tylko, że nie każdy jednak musi (i ma możliwość) kupować najlepszy i najdroższy sprzęt. Tym razem do naszej redakcji trafił model ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4, który pozwoli na budowę nowoczesnego i wydajnego PC-ta, a przy tym kosztuje niecałe 800 złotych (czyli dużo mniej niż np. ASUS TUF Gaming Z790-Plus WIFI D4). Serio, większość użytkowników nie potrzebuje nic więcej.

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 - odświeżenie starego modelu

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 to właściwie odświeżenie starego modelu ASUS TUF Gaming B660-PLUS WIFI D4. Płyta bazuje na nowszym chipsecie, ale w praktyce oferuje bardzo zbliżoną funkcjonalność.

Porównanie starego modelu ASUS TUF Gaming B660-PLUS WIFI D4 (po lewej) i nowego ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 (po prawej)

Praktyczne różnice w specyfikacji sprowadzają się szybszego złącza M.2, dodatkowego złacza do podłączenia wentylatora i... gorszego kontrolera sieciowego (przy czym ciągle jest to układ 2.5G, więc realnie nie powinniśmy odczuć różnicy).

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 – budowa płyty głównej

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 przykuwa uwagę efektownym wzornictwem, które powinno przypaść do gustu graczom i entuzjastom. Dużo tutaj efekciarskich, agresywnych wstawek militarnych, a do tego można tutaj jeszcze podłączyć cztery urządzenia z podświetleniem LED (3x ARGB LED 3-pin 5V i 1x RGB LED 4-pin 12V).

Producent dodaje w zestawie tylko najpotrzebniejsze akcesoria - w pudełku oprócz płyty znajdziemy jeszcze: antenkę do karty Wi-Fi, dwa kabelki SATA, śrubki do przykręcenia dysków M.2, instrukcję obsługi i komplet naklejek z motywami TUF Gaming.

Jak już wspomnieliśmy we wstępie, płyta ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 w praktyce oferuje bardzo podobną funkcjonalność do poprzednika – modelu ASUS TUF Gaming B660-PLUS WIFI D4. Realnie wprowadzono tutaj kilka kosmetycznych modyfikacji, które poprawiają funkcjonalność sprzętu.

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 wyróżnia się militarną stylistyką, która na pewno wpadnie w oko użytkownikom

Motywy TUF Gaming znalazły się nawet na rewersie laminatu

Konstrukcja wspiera procesory Intel Core 12000 „Alder Lake” i Core 13000 „Raptor Lake” pod podstawkę LGA 1700 (w przyszłości powinna obsłużyć także modele Intel Core 14000 „Raptor Lake Refresh”). Dopisek D4 wskazuje na obsługę pamięci DDR4 RAM – maksymalnie cztery moduły po 48 GB, maksymalnie o taktowaniu 5333 MHz. 

Warto wspomnieć, że w sprzedaży jest dostępny też zwykły model ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI (bez dopisku D4) pod nowsze pamięci DDR5 RAM. Tyle, że jest ona duuużo droższa – to już koszt około 940 zł, więc, jeśli zależy nam na opłacalności, jej zakup jest całkowicie bez sensu.

Na sekcji zasilania umieszczono dwa solidne radiatory

Nowa płyta oferuje mocniejszą sekcję zasilania. Producent zastosował zasilanie w układzie 12+1+2 – 12 faz 55 A przeznaczono dla procesora (VCORE), jedną fazę dla zintegrowanej grafiki (VCCGT) i dwie dla kontrolera PCIe i RAM (VCCAUX). Może nie jest to mocarna konstrukcja, ale stary model oferował tylko 10 faz dla procesora o obciążalności tylko 50 A. Podobnie jak w poprzedniej konstrukcji, za chłodzenie odpowiada para solidnych radiatorów.

Dla każdego wentylatora możemy wybrać predefiniowane ustawienia lub samodzielnie dostroić krzywą obrotów

Nowy model oferuje więcej złączy do podłączenia chłodzenia. Producent przewidział dwa złącza do podłączenia chłodzenia procesora, dedykowane złącze do chłodzenia AiO lub pompki z chłodzenia cieczą, a do tego jeszcze cztery złącza do podłączenia wentylatorów w obudowie. Wszystkie mają obciążalność 12 W (12 V / 1 A). Chłodzeniem można sterować z poziomu narzędzia Fan Xpert 4 w ASUS Armoury Crate lub w UEFI płyty głównej.

Główne złącze PCI-Express dla karty graficznej działa w trybie PCI-Express 5.0 x16 - to rzadkość w tym segmencie płyt głównych

Zestaw slotów dla kart rozszerzeń nie uległ zmianie. Dla karty graficznej przewidziano wzmocnione złącze PCI-Express 5.0 x16, co jest wyróżnikiem w tym segmencie płyt głównych (część producentów ogranicza się do wolniejszego złącza PCI-Express 4.0 x16). Oprócz tego przewidziano jedno złącze PCI-Express 3.0 x16 (elektrycznie działające jako x4) i dwa PCI-Express 3.0 x1.

Złącza M.2 wyposażono w płaskie radiatory, które wspomagają odprowadzanie ciepła z dysków SSD. Dwa gniazdka SATA zostały umieszczone prostopadle...

...a dwa kolejne równolegle do laminatu

Jeśli chodzi o złącza dla dysków, nowa płyta oferuje nieco lepszą funkcjonalność. Na pokładzie znajdziemy trzy gniazdka M.2 PCIe 4.0 x4, bez obsługi nośników M.2 SATA. Co ważne, wszystkie wyposażono szybki system montażu M.2 Q-Latch i płaskie radiatory, wspomagające odprowadzanie ciepła z dysków. Wcześniejszy model oferował tyle samo slotów, ale jedno gniazdko działało maksymalnie w trybie x2. Oprócz tego przewidziano cztery gniazda SATA pod zwykłe dyski SSD/HDD (dwa umieszczono prostopadle, a dwa równolegle do laminatu).

Tylny panel może nie należy do najbogatszych, ale wyprowadzono na nim nowoczesny zestaw portów

Płyta ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 została wyposażona w szybką kartę sieciową 2.5G LAN, jednak w nowszym modelu zastosowano kontroler Realtek RTL8125BG(S)-CG (zamiast kontrolera Intel I225-V). Z kolei za bezprzewodową łączność odpowiada karta Intel Wi-Fi 6 AX201 (802.11 a/b/g/n/ac/ax, Bluetooth 5.2 LE)

Za dźwięk odpowiada podstawowy kodek Realtek ALC897

Model z dopiskiem WIFI został wyposażony w bezprzewodową kartę sieciową Wi-Fi 6 - w zestawie producent dorzuca solidną antenkę

Zestaw portów na tylnym panelu właściwie jest taki sam. Producent wyprowadził wyjścia HDMI i DisplayPort dla zintegrowanej grafiki, a do tego sześć portów USB: jeden USB 2.0, trzy USB 3.2 Gen 1 5 Gb/s, jeden USB 3.2 Gen 2 10 Gb/s, a nawet jeden USB 3.2 Gen 2x2 Typ C 20 Gb/s. Jeśli chodzi o dźwięk, producent zastosował 8-kanałowy kodek dźwiękowy Realtek ALC897, czyli podstawowy układ z gamingowych płyt głównych. Na tylnym panelu do dyspozycji oddano pięć gniazd minijack oraz optyczne S/PDIF.

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 - testy w praktyce

Testy płyty głównej ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 przeprowadziliśmy na platformie, która pozwoli sprawdzić sprzęt w wymagającym scenariuszu.

Płyta ASUS TUF Gaming B760 PLUS WIFI D4 działa pod obsługą UEFI BIOS, który możecie kojarzyć z wcześniejszych modeli producenta. Menu oferuje dwa tryby działania – podstawowy (Ez Mode) i zaawansowany (Advanced Mode). Co ważne, całość uszeregowano w przejrzysty i intuicyjny sposób, więc nie powinno być problemów z odnalezieniem odpowiedniej opcji (w razie potrzeby można tutaj skorzystać z funkcji do przeszukiwania menu).

W trybie podstawowym właściwie przewidziano tylko najpotrzebniejsze opcje do konfiguracji i monitorowania pracy podzespołów.

Więcej opcji znajdziemy w trybie zaawansowanym, aczkolwiek i tak jest tutaj wyraźnie mniej opcji względem modeli z chipsetami Z690 czy Z790 – dodatkowo oferującymi funkcje do podkręcania i regulacji limitów mocy (np. ASUS TUF Gaming Z790-Plus WIFI D4).

Ciekawostką może być funkcja ASUS Performance Enhancement 3.0, która nieco zwiększa limit mocy, co teoretycznie powinno przełożyć się na lepszą wydajność procesora. W praktyce procesor generuje też więcej ciepła – w przypadku Core i9-13900K okazało się to już poważnym problemem, bo ze schłodzeniem sprzętu nie radził sobie nawet Arctic Liquid Freezer II 420 (czyli już bardzo wydajny zestaw chłodzenia cieczą z chłodnicą w rozmiarze 420 mm). Być może na słabszych układach będzie bardziej znośnie.

 
Porównanie ustawień limitów mocy w trybie standardowym i ASUS Performance Enhancement 3.0

Warto także wspomnieć o ograniczeniach wynikających z zastosowania chipsetu Intel B760, które mogą wpływać na osiągi względem modeli z chipsetami Intel Z690 czy Intel Z790. W takich konstrukcjach obligatoryjnie działa funkcja Intel CEP (Current Excursion Protection), która ma zapobiegać niestabilności procesora ze względu na zbyt niskie napięcie zasilające. Jednocześnie może ona jednak wpływać na obniżenie wydajności procesora (u nas przykładowo procesor Core i9-13900K przy standardowych limitach mocy osiągał tylko około 36 tys. pkt w benchmarku Cinebench R23, zamiast prawidłowych 38 tys. punktów, jakie można uzyskać na płytach Z690 i Z790).

Wracając do opcji/ustawień UEFI BIOS, w menu przewidziano m.in. możliwość konfiguracji podświetlenia ASUS Aura. Przydatną opcją jest również funkcja do wymazywania zawartości nośników SSD (Secure Erase).

W panelu Q-Fan Control natomiast możemy dowolnie skonfigurować krzywą obrotów dla każdego z wentylatorów (w trybie DC/PWM).

Zmodyfikowane ustawienia można zapisać w profilach użytkownika – producent przewidział osiem profili, także z możliwością eksportu/importu z pamięci USB.

Temperatury ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4

Płyta główna ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 została zaprojektowana głównie z myślą o niedrogich komputerach do gier, aczkolwiek nic nie stoi na przeszkodzie, by zamontować na niej nawet najwydajniejsze procesory pod LGA 1700... przynajmniej w teorii.

Na potrzeby testów posłużyliśmy się Intel Core i9-13900K, a więc topowym modelem z generacji Raptor Lake-S (z domyślnymi limitami mocy - MPT 253 W). Jednostka oferuje świetne osiągi, ale jest też sporym wyzwaniem dla płyt głównych.

ASUS TUF Gaming B760 PLUS WIFI D4 z procesorem Intel Core i9-13900K - temperatura sekcji zasilania z dodatkowym nawiewem

ASUS TUF Gaming B760 PLUS WIFI D4 z procesorem Intel Core i9-13900K - temperatura sekcji zasilania bez dodatkowego nawiewu

Okazuje się, że procesor Intel Core i9-13900K stanowi spore wyzwanie dla sekcji płyty głównej ASUS TUF Gaming B760 PLUS WIFI D4. Stosując chłodzenie AiO z dodatkowym nawiewem temperatury sekcji zasilania potrafią przekraczać 90 stopni Celsjusza, natomiast w konfiguracjach gdzie nie zapewniono takiego nawiewu mogą one przekraczać 100 stopni Celsjusza.

W przypadku słabszych procesorów - klasy Core i5 czy Core i7 (a zapewne takie będą znacznie częściej montowane na owej płycie) sekcja zasilania powinna pracować z niższym obciążeniem, przez co nie powinno być problemów z jej schłodzeniem.

Podkręcanie pamięci RAM

Płyta główna ASUS TUF Gaming B760 PLUS WIFI D4 korzysta z chipsetu Intel B760, więc nie pozwala na podkręcanie procesora. Możliwe jest jedynie podkręcanie pamięci RAM. Na jakie możliwości możemy tutaj liczyć? Posłużyliśmy się zestawem ADATA XPG Spectrix D60G 2x 8 GB 4133 MHz CL19 z dobrej jakości kościami Samsung B-die.

Maksymalnie udało nam się wycisnąć stabilne 4000 MHz przy opóźnieniach CL19-19-19-39 (oczywiście przy dzielniku Gear2). Podbicie zegarów nawet do 4200 MHz skutkowało niestabilnością działania komputera, więc płyta nie wypada pod tym kątem wybitnie dobrze (płyta nie oferowała dzielnika pozwalającego na wybranie fabrycznego zegaru 4133 MHz).

ASUS TUF Gaming B760-PLUS WIFI D4 - czy warto kupić?

Płyta główna ASUS TUF Gaming B760 Plus WIFI D4 to ciekawa propozycja ze średniej półki. Wprawdzie nie znajdziemy tutaj wodotrysków znanych z dużo droższych modeli, ale, jeśli budujecie nowoczesny komputer ze średniej półki, płyta jak najbardziej powinna spełnić wasze oczekiwania.

Konstrukcja wspiera procesory Intel Core 12. i 13. generacji, a po aktualizacji BIOS-u pozwoli na montaż także nadchodzących modeli – Core 14. generacji. W teorii nie powinno być problemów nawet z montażem topowych jednostek Core i9, ale w praktyce musimy się tutaj liczyć ze spadkami wydajności wynikającymi z zastosowania chipsetu Intel B760 i bardzo wysokimi temperaturami sekcji zasilania.

Realnie płyta ASUS TUF Gaming B760 Plus WIFI D4 raczej będzie łączona z tańszymi, popularnymi układami klasy Core i5 lub co najwyżej Core i7 (i to raczej z tymi zablokowanymi, bo nie pozwala na podkręcanie jednostek z odblokowanym mnożnikiem). Co więcej, konstrukcja wspiera starsze i tańsze pamięci DDR4 RAM (realnie nie powinno być problemów z obsługą nawet modułów o taktowaniu 4000 MHz).

Co ważne, płyta umożliwi budowę nowoczesnego zestawu. Konstrukcja pozwala na montaż karty graficznej w slocie PCI-Express 5.0 x16, co jest miłym wyróżnikiem w tym segmencie płyt głównych. Dla dysków przewidziano miejsce na trzy szybkie nośniki SSD NVMe pod PCIe 4.0 x4, a do tego cztery zwykłe dyski SSD/HDD pod SATA.

Uwagę zwraca szybka łączność – karta sieciowa 2.5G LAN i bezprzewodowa łączność Wi-FI 6. Do tego całkiem niezły zestaw portów, wliczając USB 3.2 Gen2x2 na tylnym panelu. Szkoda jednak, że za dźwięk odpowiada najbardziej podstawowy kodek dźwiękowy Realtek ALC897, ale w tym segmencie płyt jest to raczej normą.

Producent zadbał także o funkcjonalność sprzętu. Płyta działa pod obsługą dopracowanego UEFI, gdzie znajdziemy wszystkie najważniejsze opcje (z oczywistych względów jest ich mniej, niż w przypadku overclockerskich modeli Z690/Z790). Ciekawostką może tutaj być opcja podbijania limitów mocy – ASUS Performance Enhancement 3.0.

Model ASUS TUF Gaming B760 Plus WIFI D4 został wyceniony na niecałe 800 złotych, więc nieco wyżej względem poprzednika – modelu ASUS TUF Gaming B660 Plus WIFI D4. Realnie, patrząc na oferowane funkcje, to całkiem niezła propozycja. W zbliżonej cenie możemy znaleźć konkurencyjne modele Gigabyte B760 Gaming X AX DDR4 i MSI MAG B760 Tomahawk WIFI DDR4.

Płatna współpraca z marką ASUS

W artykule znajdują się linki afiliacyjne, przekierowujące do zewnętrznych stron zawierających produkty i usługi, o których piszemy. Otrzymujemy wynagrodzenie za umieszczenie linków afiliacyjnych, jednakże współpraca z naszymi Partnerami nie ma wpływu na treści zamieszczane przez nas w serwisie, w tym na opinie dotyczące produktów i usług Partnerów.