Gdy zakończysz prezentację, zaproponuj słuchaczom zadawanie pytań. Jeśli nie będziesz umiał odpowiedzieć na dane pytanie, bądź szczery i powiedz: "Dziękuję, to bardzo dobre pytanie! Obecnie nie mam na nie jeszcze odpowiedzi, ale jeśli zechcesz, będę mógł się później tym zająć i z pewnością ci odpowiem". To także dobra metoda na pytania, które są przez ciebie wyjątkowo niepożądane, niestosowne i in.
Aby dodać odwagi pytającym, możesz zastosować jedno niewinne, choć nieco nieuczciwe zagranie. Przed prezentacją poproś kolegę o to, aby po jej zakończeniu zadał ci jakieś pytanie. Niech będzie to pytanie, które chcesz, aby padło podczas twojego wystąpienia. Wówczas odpowiesz znajomemu, a inni - prawdopodobnie - też zaczną o coś pytać. Nierzadko zdarza się, że na sali nie przebywa żadna osoba, która jest skłonna przełamać pierwsze lody i zadać ów pierwsze, często zapadające w pamięć pytanie.
Zakończ skutecznie
Na koniec podziękuj słuchaczom za ich czas. Jeśli ktoś ma po tobie przeprowadzać swoją prezentację, opuść podium jak najszybciej, aby pozwolić się przygotować innemu prezenterowi. Czasami słuchacze chcą porozmawiać po prezentacji. Zaproś ich do innego pomieszczenia, aby nie przeszkadzać twojemu następcy. Pamiętaj, że "człowieka poznaje się po tym, jaki jest dla innych, kiedy wcale nie musi być miły". Dlatego po prezentacji nadal traktuj poważnie i z szacunkiem swoich słuchaczy, ponieważ to oni zdecydowali przeznaczyć swój czas dla ciebie i przyjść na prezentację.
Postaraj się o odzew
To bardzo ważne, aby po prezentacji zdobyć jakiś kontakt ze słuchaczami i pozostać w kontakcie choć z niektórymi. Co więcej, powinieneś też zanalizować swój występ, aby następny był zawsze lepszym od poprzedniego.
Nie myśl więc, że na koniec musisz już tylko spakować swoje manatki, wrzucić je do torby i pojechać do domu, zapominając o całej prezentacji aż do czasu następnej. Zakończeniem powinna być przeprowadzona przez ciebie analiza, która pozwoli ci ocenić poszczególne aspekty twojej pracy.
Odzew
Wprawdzie zależy to przede wszystkim o samych słuchaczy, ale zawsze warto postarać się o odzew z ich strony. Możesz rozdać swoje wizytówki wszystkim lub tym osobom, które zadawały ci pytania, albo wykazały inne, widoczne zainteresowanie twoją prezentacją. Warto też spytać się kilku osób o to, jak oceniają samą prezentację, i czy mają jakieś pomysły, aby ją czymś wzbogacić.
Jeżeli potrzebujesz szerszej opinii, po prezentacji rozdaj i poproś o wypełnienie krótkiej ankiety, niezajmującej zbyt wiele czasu publiczności. Pytania w ankiecie sformułuj możliwie przejrzyście. Umieść nań także te, które są dla ciebie najważniejsze, takie jak np. "Czy prezenter był dobrze przygotowany?". Nie zapomnij też o dodatkowym miejscu na inne komentarze i sugestie.
Zbadaj swoją wydajność
Zdolność do przeanalizowania i wyciągnięcia słusznych wniosków dotyczących swojej własnej pracy to cecha, którą musisz rozwijać. Udaj się do jakiegoś cichego miejsca i na spokojnie postaraj się przemyśleć cały przebieg prezentacji. Wypisz te aspekty, które twoim zdaniem okazały się dobre, jak i te, które wymagają poprawek. Dodaj też informacje i pomysły na to, co zrobisz, aby w przyszłości uniknąć różnego rodzaju pomyłek.
To bardzo ważne, aby rozwijać swoje umiejętności, dlatego twój notes może okazać się dla ciebie niezwykle przydatny. Będziesz mógł uczyć się na swoich własnych błędach, aż zdobędziesz na tyle dużo doświadczenia, że staniesz się zupełnym profesjonalistą w swoim fachu. Wynotowuj nawet z pozoru nieistotne detale - być może po prezentacji stwierdzisz, że zamiast szklanki wody, potrzebowałbyś raczej półlitrowej butelki. To szczegóły, które warto dopracować, ponieważ w trakcie prezentowania nie będziesz miał możliwości udania się na zakupy po dodatkowy napój.
To tyle, jeśli chodzi o PowerPointa i prezentowanie. Niemniej jednak gorąco zachęcam do zapoznania się z poniższymi poradami. Dowiesz się w nich, jak stać się, albo przynajmniej starać się stać się takim prezenterem, jak szef Apple, Steve Jobs. Miłej lektury!