Karta pamięci służy do zapisywania zdjęć i filmów zarejestrowanych przez aparat cyfrowy. Jest niezbędnym akcesorium, gdyż wbudowana pamięć aparatu z nielicznymi wyjątkami to najwyżej kilkadziesiąt megabajtów (czyli ilość wystarczająca do przechowania co najwyżej kilku-kilkunastu zdjęć w maksymalnej rozdzielczości). Karty pamięci dołączane czasem do aparatów spełniają rolę tak zwanych starterów, nie są ani szybkie, ani tym bardziej pojemne. Dlatego jak najszybciej powinniśmy zdecydować się na zakup pojemniejszej karty pamięci.
Pamięci stosowane w aparatach działają podobnie jak układy stosowane w pendrive. Mają jednak nieco inną konstrukcję i płaski kształt dostosowany do budowy niewielkich cyfrówek. Aby skorzystać z karty, umieszczamy ją w aparacie w przeznaczonym do tego celu otworze ze specjalnym złączem karty pamięci.
Kartę pamięci umieszcza się w przeznaczonym do tego celu otworze w obudowie aparatu.
Cechy kart pamięci
• Typ – jest to technologia wykonania karty, jej obudowy i interfejsu (sama pamięć w każdej z kart jest pamięcią flash ). Typ potrzebnej nam karty jest uzależniony od urządzenia w jakim będzie wykorzystywana (czyli od złącza jakim ono dysponuje). Ostatnio w nowych modelach cyfrówek (lustrzanek) daje się zauważyć trend polegający na montowaniu złącz więcej niż jednego typu, np. Sony alfa380 ma dwa sloty na karty MS i SD.
• Pojemność – czyli rozmiar pamięci zainstalowanej w karcie, wyrażany obecnie w GB lub MB (starsze karty lub karty dołączane do aparatów). W instrukcji aparatów znajdziemy oszacowaną liczbę zdjęć w danej rozdzielczości jaką zapiszemy na konkretnej karcie.
• Szybkość – jest to prędkość interfejsu karty pamięci podawana dla odczytu i zapisu. Określana jest w różnoraki sposób – czasem jest to prędkość gwarantowana, czasem maksymalna możliwa do osiągnięcia. Kolejne generacje kart pamięci, nawet z tej samej rodziny produktów, dysponują często lepszymi parametrami pracy, na przykład SanDisk poprawił szybkość kart CF Extreme III z 20 do 30MB.
• Warunki pracy – to cecha determinująca dopuszczalną temperaturę, wilgotność i ewentualnie inne warunki eksploatacyjne w jakich może dana karta pracować.
Typy kart pamięci
Karty pamięci dzielimy na kilka typów. Różnią się one nie tylko wielkością, ale także konstrukcją, co nie pozwala na ich zamienne użytkowanie, chyba że zdecydujemy się na zastosowanie przejściówki między różnymi typami (są one jednak trudno dostępne).
Obecnie najpopularniejszy typ kart to karty Secure Digital (SD). Dostępne są one w trzech wielkościach – normalna (32×24×2.1 mm), stosowana w aparatach cyfrowych, oraz mini (21.5×20×1.4mm) i micro (11×15×1.0mm). Te dwa ostatnie typy przeznaczone są przede wszystkich do urządzeń przenośnych typu telefon itp. (możemy je jednak wykorzystać w aparacie po zastosowaniu odpowiedniego adaptera, z którym często są sprzedawane, ale uwaga – może się zdarzyć, że aparat odmówi pracy z taką kartą). Karty SD stosowane są w większości kompaktów, poza marką Sony i modelami Olympus, a także w większości lustrzanek z dolnego segmentu cenowego.
Drugi popularny typ kart to Memory Stick (MS). Również i w tym przypadku istnieje podział na kilka rozmiarów. Standardowa wielkość MS spotykana jest już tylko w starszych urządzeniach. Obecnie w aparatach cyfrowych najczęściej stosuje się dwa razy mniejsze karty – Memory Stick Duo (lub Pro Duo). Możemy też korzystać z kart Memory Stick M2 przeznaczonych dla telefonów i innych urządzeń przenośnych, stosując dodatkowo specjalny adapter (podobnie jak w przypadku kart SD). Rozmiary kart MS to 50×21,5×2,8 mm, 31×20×1,6 mm (Duo), 15×12,5×1,2 mm (Micro M2).
Karty MS są nieznacznie droższe niż karty SD, jednak nie jest to już tak duża różnica jak kilka lat temu.
Warto wiedzieć, że zarówno karty MS, jak i SD, mają przełącznik zabezpieczający przed przypadkowym skasowaniem.
Następny popularny typ kart to Compact Flash (CF). Są to największe z kart pamięci do aparatów, ponad dwa razy większe od karty SD (43×36×3.3 mm (Type I) 43×36×5 mm (Type II)). Mają jednak najlepsze parametry szybkości i największą dostępną pojemność. Stosowane są głównie w lustrzankach, zwłaszcza tych z górnej półki, oraz w starszych cyfrówkach kompaktowych.
xD Picture Card to kolejny typ kart pamięci. Stosowane są w aparatach Olympus i Fujifilm. Karty xD dzielimy na trzy typy – zwykłe (raczej już nie do kupienia) oraz typ M i typ H (high speed). Przed zakupem karty xD koniecznie musimy sprawdzić, jaki typ wspiera nasz aparat. Rozmiar karty xD to 20×25×1.78mm.
Multimedia Card (MMC) to bardzo stary typ pamięci spotykany w najstarszych aparatach, kompatybilny z wieloma urządzeniami wykorzystującymi karty SD. Obecnie w sklepach spotkamy karty MMC Plus, będące odświeżonym standardem MMC o zwiększonych pojemnościach. W aparatach zamiast tych kart lepiej jest stosować karty SD (oczywiście o ile urządzenie na to pozwala).
Warto wiedzieć, że w sprzedaży są dostępne również karty o nawie Eye-Fi (Lexar). Są to karty SD wyposażone w, oprócz standardowych styków, moduł Wi-Fi. Umożliwia on nawiązanie bezprzewodowej komunikacji z będącym w pobliżu (około kilkunastu metrów) bezprzewodowym hotspotem, routerem czy kartą sieciową Wi-Fi (połączenie ad-hoc), a następnie przesłanie wybranych zdjęć. Podstawowe modele wspierają transfer wyłącznie plików JPEG. Model Eye-Fi Pro pozwala na przesyłanie również plików w formacie RAW. Niektóre modele aparatów posiadają już nawet specjalne opcje w menu informujące o działaniu poszczególnych funkcji karty Eye-Fi.
Pojemności kart
W sklepach nie znajdziemy dzisiaj już kart mniejszych niż 1GB (a jeśli nawet, to pamiętajmy, że mogą to być starsze mniej wydajne modele). Karty SD dzielimy pod względem pojemności na trzy podstawowe typy: standardowe SD (pojemność do 2GB), SDHC (High Capacity, pojemność przekraczająca 2GB, a sięgająca 32GB) oraz SD XC (Extended Capacity, pojemność sięgająca 2TB oraz bardzo duża szybkość ponad 100MB/s). Ten ostatni typ dopiero wchodzi na rynek i na razie nie jest w polu zainteresowań fotografów. Przed zakupem karty SDHC upewnijmy się, że nasz aparat obsługuje ten standard, a jeśli korzystamy z zewnętrznego czytnika, czy potrafi on odczytać takie karty.
Karty MS Duo (Pro Duo) mogą mieć pojemność do 32GB (40GB w standardzie XC). Karty Compact Flash mają pojemności nawet 64GB i więcej (są to jednak bardzo drogie modele). Maksymalna pojemność kart xD wynosi 8GB (typ H).
Podział kart ze względu na szybkość
Choć parametr szybkość jest przeceniany podczas wyboru karty, to jego wyższa wartość wpływa istotnie na kilka czynników:
- przyspiesza zapis zdjęć seryjnych i umożliwia rejestrację filmu wysokiej rozdzielczości
- podnosi komfort przeglądania na ekranie LCD (tu głównie istotna jest prędkość odczytu)
- zwiększa szybkość przegrywania zdjęć na komputer (o ile dysponujemy odpowiednim czytnikiem lub aparatem)
- podnosi komfort pracy ze zdjęciami o dużej liczbie megapikseli oraz plikami RAW
Przyglądając się kartom w sklepie fotograficznym można jednak odczuć pewną konsternację. Oznaczenia szybkości kart nie są podawane zgodnie z jednym kluczem, stosowane jest kilka sposobów oznaczania tego parametru pracy. Przyjrzyjmy się bliżej tym oznaczeniom.
Klasa
Obecnie dla najpopularniejszych kart SD definiuje się tak zwane klasy prędkości, oznaczające minimalną utrzymywaną w czasie pracy prędkość zapisu i odczytu.
- CLASS 2 – 2 MB/s
- CLASS 4 – 4 MB/s (zalecane minimum w przypadku rejestracji aparatem filmów wideo, na takich kartach często znajdziemy odpowiedni napis)
- CLASS 6 – 6 MB/s
- CLASS 10 – 10 MB/s (jeszcze nie zatwierdzony standard).
Szybkość w MB
Na karcie możemy znaleźć także lub zamiast klasy oznaczenie maksymalnej prędkości wyrażone w MB, na przykład 15MB/s. Wartości te mogą być różne nawet dla tego samego modelu, zależnie od daty produkcji karty (warto o tym pamiętać). Prędkości maksymalne nie są gwarantowane, dlatego lepiej kierować się klasą.
Prędkości kart Memory Stick wykorzystywanych przez urządzenia Sony określane są słownie, i tak kolejno mamy:
- Standard – maksymalnie odczyt 2.5MB/s, zapis < 2MB/s
- Pro – minimalna gwarantowana ~2MB/s, maksymalnie 20MB/s
- Pro-HG – minimum 15MB (4MB w niektórych urządzeniach), maksymalnie 60MB
- Mark2 – minimalna gwarantowana ~4MB, odpowiednik SD Class 4 (przeznaczone do zapisu wideo)
Krotność
W przypadku niektórych kart (zwłaszcza CompactFlash) możemy spotkać również oznaczenia prędkości transferu podane jako krotność. Najczęściej dotyczą one maksymalnej wartości. Sposób obliczania prędkości jest podobny jak w przypadku napędów CD. W takim przypadku karta:
- x66 ma ok. 10MB/s (wystarczająca w większości przypadków)
- x133 ma ok. 20MB/s
- x266 ma ok. 40MB/s
- x300 ma ok. 45MB/s (tryb UDMA)
- x600 ma ok. 90MB/s (tryb UDMA)
Najnowsze karty Compact Flash wspierają również przesyłanie danych poprzez urządzenia wykorzystujące tryb UDMA (tak jak dla dysków twardych). Pozwala to na osiągnięcie i utrzymanie prędkości transferu sięgających kilkudziesięciu i więcej MB, na przykład 90 MB dla karty Lexar Professional 16GB (jednak korzystanie z tych kart w powszechnie dostępnych aparatach dzisiaj nie ma jeszcze większego sensu).
Serie kart
Oprócz powyższej klasyfikacji, karty wszystkich rodzajów dzielone są na różne rodziny, na przykład Ultra, Extreme, Extreme Pro w przypadku kart Sandisk, High Speed czy High Capacity w przypadku Kingston lub Standard, Multi-use, Platinum i Professional dla kart marki Lexar.
Producenci kart pamięci i przykładowe modele
Najbardziej prestiżowi producenci kart to: Kingston, Sandisk, Lexar, Pretec.
W sklepach znajdziemy także produkty firm: Emtec Transcend, Apacer, Toshiba, PQI, OCZ, Goodram oraz karty markowane przez producentów aparatów i akcesoriów.
